Bổ sung chức năng, quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Tại phiên họp sáng 27/6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Theo đó, với 440/447 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện Dự thảo Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở trước khi biểu quyết thông qua, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Đỗ Văn Chiến cho biết, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã cụ thể hóa đầy đủ, chính xác quy định tại khoản 1 Điều 9 Hiến pháp năm 2013 (đã được sửa đổi, bổ sung) về vị trí, chức năng, quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Luật cũng được chỉnh lý theo hướng bỏ cụm từ “các tổ chức thành viên” để bảo đảm phù hợp với Hiến pháp năm 2013 (đã được sửa đổi, bổ sung). Theo đó, Luật quy định các tổ chức chính trị - xã hội gồm Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, và các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Luật đã bám sát, cụ thể hóa đầy đủ, chính xác các quy định của Hiến pháp 2013 (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết số 203/2025/QH15), nhất là thể hiện rõ mối quan hệ "trực thuộc", các nguyên tắc hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì.
Ngoài ra, Dự thảo Luật cũng đã được rà soát, chỉnh lý kỹ để bảo đảm phù hợp, thống nhất với các Luật có liên quan.
Về Luật Công đoàn, theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, Dự thảo Luật cũng đã được chỉnh lý để bảo đảm phù hợp với Điều 10 Hiến pháp năm 2013. Theo đó, bỏ cụm từ "cán bộ, công chức, viên chức", chỉ ghi chung công đoàn đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên công đoàn và người lao động. Bổ sung cụm từ “duy nhất” và thành quy định là đại diện duy nhất của người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động và quan hệ quốc tế về công đoàn.
Bên cạnh đó, Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định, hàng năm, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam báo cáo Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam dự toán và quyết toán tài chính công đoàn của Công đoàn Việt Nam theo quy định.
Việc này nhằm bảo đảm phù hợp với việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy của cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khi công đoàn trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, bảo đảm sự thống nhất giữa đơn vị dự toán cấp 1 và đơn vị dự toán cấp 2.
Đồng thời, phù hợp với quy định trách nhiệm của Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện về quản lý tài sản, tài chính của cơ quan Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Cũng theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, ngoài ra, thực hiện chủ trương kết thúc hoạt động của công đoàn viên chức, công đoàn lực lượng vũ trang theo Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban chấp hành Trung ương Đảng, và theo Kết luận số 157-KL/TW ngày 25/5/2025 của Bộ Chính trị, Luật xác định đơn vị sự nghiệp không hưởng 100% lương từ ngân sách Nhà nước là đối tượng đóng công đoàn phí, do các đơn vị này vẫn có tổ chức công đoàn.
Đồng thời, bổ sung quy định giao Chính phủ quy định cụ thể về đơn vị sự nghiệp không hưởng 100% lương từ ngân sách Nhà nước để bảo đảm thống nhất, đồng bộ với các quy định của Chính phủ về đơn vị sự nghiệp theo các mức độ tự chủ về tài chính, bảo đảm công khai, minh bạch về đối tượng đóng kinh phí công đoàn và tạo thuận lợi cho quá trình áp dụng…
Ngoài các nội dung sửa đổi, bổ sung của Luật đã nêu, tại phiên họp sáng 27/6, Quốc hội cũng đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật về quân sự, quốc phòng (với 451/451 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự (với 445/449 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành) và Nghị quyết của Quốc hội về việc thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, các luật tố tụng và luật khác có liên quan (với 448/449 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành).