Hải Phòng: Lấn biển tạo 930ha đất, đòn bẩy cho những dự án tỷ đô
HĐND TP Hải Phòng đã phê duyệt điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021 - 2025 đối với hơn 930ha đất tăng thêm từ hoạt động lấn biển.
Những công trình, từ khu công nghiệp đến các bến cảng container hiện đại, không chỉ làm thay đổi diện mạo TP Hải Phòng mà còn khẳng định vị thế của một trung tâm logistics và công nghiệp hàng đầu khu vực.
Đòn bẩy cho những dự án tỷ đô
Theo số liệu từ UBND TP Hải Phòng, từ năm 2019 đến nay, thành phố đã chuyển đổi 930,41ha mặt nước biển thành đất liền, trong đó, hơn 728ha được sử dụng cho khu công nghiệp, 201ha dành cho giao thông và phần còn lại (khoảng 3,35ha) dành cho các công trình văn hóa – di tích như khu vực Bến Nghiêng, Vụng Xéc thuộc quận Đồ Sơn cũ. Tất cả các khu vực này đều đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường bàn giao, cho phép các chủ đầu tư tiến hành san lấp và xây dựng hạ tầng.
Những dự án lấn biển ở Hải Phòng đã biến hàng trăm hecta mặt nước biển thành đất liền, mở ra không gian phát triển mới mẻ. Điển hình là dự án khu công nghiệp và khu phi thuế quan Xuân Cầu tại huyện Cát Hải (nay là Đặc khu Cát Hải), được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 4/2021. Với quy mô 752ha, dự án này chỉ sử dụng 23,99ha đất liền có sẵn, còn lại hơn 728ha được tạo ra từ hoạt động lấn biển.
Cùng với đó, khu vực Lạch Huyện chứng kiến sự hình thành của một chuỗi các bến cảng container quy mô lớn. Bắt đầu từ năm 2019, các bến số 3 và 4 thuộc Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng được phê duyệt đầu tư. Tiếp theo đó, các bến số 4 và 6 được chấp thuận vào năm 2021 với diện tích khoảng 47ha. Gần đây nhất, năm 2023, các bến số 7 và 8 tiếp tục được triển khai trên quy mô gần 80ha. Để hoàn chỉnh chuỗi hạ tầng cảng biển, một tuyến đường sau cảng kết nối các bến từ số 3 đến số 6 với trục đường Tân Vũ – Lạch Huyện cũng đã được đầu tư, đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo kết nối logistics và thu hút đầu tư cho các khu công nghiệp phụ cận. Tất cả những công trình này đều được xây dựng trên diện tích lấn biển.
Mới đây, Hội đồng quản trị Tập đoàn Vingroup đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Khu bến cảng và Trung tâm logistics Nam Đồ Sơn tại Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng, trên địa phận xã Kiến Hải và phường Nam Đồ Sơn, TP Hải Phòng. Dự án dự kiến có quy mô gần 4.400 ha, với tổng vốn đầu tư lên đến hơn 373.840 tỷ đồng (tương đương hơn 14,3 tỷ USD).
Theo Tập đoàn Vingroup, dự án sẽ được triển khai trong 3 giai đoạn. Cụ thể, Giai đoạn 1 (2026 - 2030) dự kiến có vốn đầu tư khoảng 29.100 tỷ đồng, giai đoạn 2 (2031 - 2035) dự kiến cần 206.272 tỷ đồng, giai đoạn 3 (2036 - 2040) dự kiến cần 138.461 tỷ đồng.
Nói về khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng, ông Lê Trung Kiên - Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng cho rằng, đây không chỉ đơn thuần là một khu kinh tế, mà còn là một biểu tượng cho khát vọng vươn lên của TP Hải Phòng, là không gian của tương lai, nơi sẽ hội tụ những tinh hoa của khoa học công nghệ, của đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.
Điều chỉnh quy hoạch để thích ứng với diện tích mới
Theo UBND TP Hải Phòng, do tăng thêm 930,41ha đất mặt nước biển thành đất liền nên cần phải điều chỉnh, bổ sung diện tích đất này vào tổng diện tích đất tự nhiên của thành phố. Đồng thời, Hải Phòng cũng thực hiện điều chỉnh, bổ sung diện tích đất này vào kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025 sau khi sáp nhập với Hải Dương.
Do đó, tại kỳ họp thứ 29 của HĐND TP Hải Phòng khóa XVI (sau khi sáp nhập Hải Dương) đã thông qua kế hoạch sử dụng đất 5 năm giai đoạn 2021-2025. Tổng diện tích đất tự nhiên của thành phố được xác định là 320.402ha, trong đó phần diện tích của tỉnh Hải Dương cũ là 166.828ha, được giữ nguyên. Riêng phần đất tự nhiên của TP Hải Phòng cũ được điều chỉnh tăng từ 152.652ha lên 153.574ha. Sự điều chỉnh này bao gồm việc tăng thêm 930,41ha do lấn biển và giảm 8,07ha do cập nhật số liệu thống kê năm 2023, nhằm hợp thức hóa việc triển khai các dự án trọng điểm trên nền đất mới.
Trước đó, tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành quyết định điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất của TP Hải Phòng đến năm 2025. Theo đó, diện tích đất dành cho phát triển hạ tầng giao thông được nâng lên 12.034ha, tăng thêm 1.532ha so với hiện trạng năm 2020 và cao hơn 210ha so với kế hoạch sử dụng đất 5 năm trước đó. Bên cạnh đó, đất dành cho mục đích an ninh cũng được bổ sung thêm 145ha và đất thể dục thể thao tăng thêm 100ha.
Bên cạnh đó, trong kỳ sử dụng đất 5 năm 2015- 2020, nhóm đất nông nghiệp của Hải Phòng còn 9.504 ha chưa thực hiện theo kế hoạch được duyệt vì các dự án sử dụng đất trong nhóm đất nông nghiệp chưa thực hiện hết nên chưa được chuyển đổi mục đích sang đất phi nông nghiệp. Nhóm đất phi nông nghiệp cũng còn 15.139ha chưa thực hiện theo kế hoạch được duyệt do kinh phí đầu tư để thực hiện các công trình quá lớn trong khi nguồn ngân sách địa phương còn hạn chế, một số dự án, công trình chưa được triển khai.
Theo Nghị quyết phê duyệt kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) được HĐND TP Hải Phòng (sau hợp nhất) thông qua, có 7.526ha đất nông nghiệp được chuyển thành đất phi nông nghiệp, 335ha đất chưa sử dụng chuyển sang nhóm đất nông nghiệp, 970ha đất chưa sử dụng vào nhóm đất phi nông nghiêp, đưa toàn bộ 930ha diện tích lấn biển vào kỳ kế hoạch sử dụng đất 2021 - 2025.
Thực tế cho thấy, việc lấn biển đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phát triển của Hải Phòng, tạo ra quỹ đất quý giá để triển khai các dự án lớn, thúc đẩy kinh tế và nâng cao vị thế của thành phố. Đồng thời, công tác điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất kịp thời đã đảm bảo tính pháp lý và hiệu quả cho những biến động này, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của thành phố Cảng trong tương lai.