Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo "kim chỉ nam" cho phát triển nền kinh tế tư nhân Việt Nam

Đây là phiên thứ 6 của chuỗi đối thoại địa phương, đồng thời là phiên chuyên đề đầu tiên, nối tiếp các phiên tại Tây Nam Bộ, miền núi Đông Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, miền núi Tây Bắc Bộ và trung du Bắc Bộ.

Phát biểu tại phiên đối thoại bà Phạm Thị Bích Huệ, Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Trưởng Ban Tổ chức VPSF 2025, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Western Pacific, cho biết: "Với phiên đối thoại này, Vòng đối thoại địa phương VPSF 2025 đã đi được một nửa chặng đường. Từ đầu chuỗi sự kiện đến nay, Ban tổ chức đã ghi nhận hàng ngàn ý kiến đóng góp, phản ánh thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp, là nguồn dữ liệu quan trọng để kiến nghị Chính phủ hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân".

Theo bà Bích Huệ, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, cùng Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, được xem là "kim chỉ nam"cho cộng đồng doanh nhân trẻ.

Trong thời gian tới, Đề án Quốc gia về khởi nghiệp sáng tạo sẽ cụ thể hóa các định hướng này, tạo hành lang pháp lý, cơ chế tài chính và môi trường hợp tác, đưa những ý tưởng từ phòng thí nghiệm ra thị trường, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia đổi mới sáng tạo vào năm 2045.

Nhiều vấn đề then chốt được thảo luận như: tiếp cận vốn và quỹ đầu tư mạo hiểm, ưu đãi thuế cho R&D, cơ chế sandbox cho công nghệ mới, kết nối viện – trường – doanh nghiệp, bảo hộ sở hữu trí tuệ và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vùng sâu, vùng xa tham gia chuyển đổi số.

Các chuyên gia tại phiên đối thoại đều thống nhất “bộ ba” khoa học công nghệ - đổi mới sáng tạo - chuyển đổi số (STID) chính là động lực giúp Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, nâng cao lợi thế cạnh tranh cho kinh tế tư nhân.

Ông Nguyễn Xuân Lục – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Công nghệ WATA – chia sẻ thực tế của doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ hiện nay, đó là nhu cầu chuyển đổi số tăng nhanh nhưng thiếu nhân lực chất lượng cao và vốn cho R&D; bị cạnh tranh gay gắt từ doanh nghiệp nước ngoài; song cơ hội vẫn rộng mở nhờ chính sách hỗ trợ từ Nghị quyết 57 và 68. Ông Lục kiến nghị Nhà nước rút gọn thủ tục công nhận doanh nghiệp khoa học công nghệ, thiết kế chương trình đào tạo sát thực tiễn và tạo điều kiện thử nghiệm công nghệ mới.

Theo bà Bùi Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) chia sẻ, Chính phủ đã nhận diện rõ những lo lắng của doanh nghiệp. Vì thế, ngay từ khi xây dựng Nghị quyết 68, lãnh đạo Chính phủ đã yêu cầu lưu ý vấn đề dành riêng và chia nhỏ quỹ đất cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, bởi họ không thể tiếp cận các lô đất quy hoạch quá lớn. Tinh thần này cũng được hướng dẫn rõ trong Nghị quyết 198.

Hiện Nghị định mới đang được xây dựng nhằm hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 198. Theo đó, Bộ Tài chính, phối hợp Bộ Tài nguyên và Môi trường, đang soạn thảo chính sách hỗ trợ 30% tiền thuê đất cho SME và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo khi vào các khu quy hoạch này. Nguồn vốn hỗ trợ sẽ lấy từ ngân sách địa phương. "Dự kiến, nghị định này sẽ được trình Chính phủ trong tháng 8. Giải pháp này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ đáng kể nút thắt về mặt bằng sản xuất cho doanh nghiệp trong thời gian tới", bà Bùi Thu Thủy khẳng định.

Ông Hoàng Bình Quân, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch danh dự Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam nhấn mạnh, Diễn đàn là cầu nối chính sách – doanh nghiệp, không chỉ ghi nhận kiến nghị mà còn hướng đến kết nối hợp tác. Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là yếu tố then chốt với những mô hình quản trị và sản xuất mới, cùng khả năng chấp nhận rủi ro. Vì thế, việc kết nối chính sách với doanh nghiệp, vấn đề đưa khởi nghiệp sáng tạo vào chiều sâu là rất cần thiết và quan trọng.

Ngọc Lâm