Sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi: Cần làm rõ đối tượng không được bảo hiểm tiền gửi

Luật Bảo hiểm tiền gửi được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 18/6/2012 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2013. Luật Bảo hiểm tiền gửi được xây dựng nhằm hoàn thiện khung pháp lý về bảo hiểm tiền gửi; nâng cao giá trị pháp lý của các quy định pháp luật về bảo hiểm tiền gửi.

Sau 12 năm triển khai, Luật Bảo hiểm tiền gửi đã phát huy được vai trò bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng.

Tuy nhiên đến nay, Luật Bảo hiểm tiền gửi và các văn bản hướng dẫn thi hành cũng đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết để nâng cao hơn nữa vai trò của tổ chức bảo hiểm tiền gửi. Do đó, việc xây dựng Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) là yêu cầu cấp thiết nhằm xử lý khó khăn, vướng mắc thời gian qua, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất với pháp luật liên quan.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đang chủ trì xây dựng Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi sửa đổi (Dự thảo), trình Chính phủ báo cáo Quốc hội. Trong đó, nổi bật là nội dung tại Điều 20 của Dự thảo. Cụ thể, Điều 20 quy định 4 trường hợp không được bảo hiểm tiền gửi, đó là tiền gửi tại tổ chức tín dụng của cá nhân và người có liên quan sở hữu trên 5% vốn điều lệ của chính tổ chức tín dụng đó; tiền gửi tại tổ chức tín dụng của cá nhân là người quản lý, người điều hành, thành viên Ban kiểm soát của chính tổ chức tín dụng đó, tiền gửi tại chi nhánh ngân hàng nước ngoài của cá nhân là Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó Giám đốc) của chính chi nhánh ngân hàng nước ngoài đó; tiền gửi tiết kiệm bắt buộc theo quy định của tổ chức tài chính vi mô; tiền mua các giấy tờ có giá vô danh do tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi phát hành.

Đóng góp ý kiến về quy định này, đại diện PVcomBank đề nghị bỏ một số khoản vì cho rằng, đối với hai trường hợp đầu, Luật Các tổ chức tín dụng không đặt ra hạn chế về giao dịch gửi tiền, do đó các chủ thể này cũng cần được bảo đảm quyền lợi hợp pháp như khách hàng thông thường.

Về vấn đề này, Ngân hàng OCB cũng kiến nghị quy định rõ hơn các đối tượng không được bảo hiểm tại khoản 1 và khoản 2 Điều 20. Đơn cử, "tiền gửi tại tổ chức tín dụng của cá nhân và người có liên quan sở hữu trên 5% vốn điều lệ” ở đây được hiểu là trường hợp cá nhân sở hữu trên 5% vốn điều lệ và người có liên quan là cá nhân không sở hữu hoặc sở hữu vốn điều lệ nhưng dưới 5% thì cả hai đều không được bảo hiểm tiền gửi; hay trường hợp cá nhân sở hữu 4% vốn điều lệ cùng 2 người liên quan mỗi người sở hữu 2% vốn điều lệ, tổng cộng 6% thì cả 3 cá nhân này có tiền gửi đều không được bảo hiểm tiền gửi.

Ngoài ra, OCB cũng đề nghị làm rõ khái niệm “người quản lý, người điều hành”, quy định cụ thể các vị trí, chức danh thay vì nêu chung chung. Nếu không, các tổ chức tín dụng sẽ khó xác định chính xác đối tượng theo luật, dễ dẫn đến việc tính và nộp phí bảo hiểm tiền gửi sai lệch, thiếu hoặc thừa.

Thẩm định Dự thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú đánh giá Dự thảo cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú cũng yêu cầu cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát để đảm bảo phù hợp với 5 chính sách đã được thông qua; thống nhất với Điều 191 Luật Tổ chức tín dụng về cho vay đặc biệt của bảo hiểm tiền gửi; Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp; thống nhất về trách nhiệm và chức năng của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là giữa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Bộ Tài chính.

Thứ trưởng cũng lưu ý về tính tương thích của Dự thảo với các quy định pháp luật quốc tế, cần rà soát kỹ để không phát sinh các vấn đề về an ninh kinh tế.

“Cơ quan chủ trì soạn thảo làm rõ nguồn lực về tài chính và nguồn lực về con người trong một số trường hợp như bảo lưu hỗ trợ ngân sách nhà nước; rà soát và giải trình rõ thẩm quyền của Thủ tướng”, Thứ trưởng yêu cầu.

Yến Nhung