TÀI SẢN TRÍ TUỆ: Yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và nền kinh tế
Đó là khẳng định của Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành tại Diễn đàn “Hoàn thiện chính sách sở hữu trí tuệ – Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo”.
Dưới sự chỉ đạo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Công ty TAT Law Firm và Tạp chí Sở hữu trí tuệ và Sáng tạo tổ chức Diễn đàn “Hoàn thiện chính sách tài sản trí tuệ - Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo”
Tham dự sự kiện có: ông Võ Tân Thành – Phó Chủ tịch VCCI; ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Sáng chế Việt Nam; ông Trần Ngọc Liêm – Giám đốc VCCI Khu vực TP HCM; ông Phạm Thanh Phương - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Tây Ninh; TS LS Nguyễn Văn Viễn – Chủ tịch Hội Sở hữu trí tuệ TP HCM, nguyên Phó Cục trưởng Cục Sáng chế; ông Nguyễn Thanh Hải - Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Khánh Hoà, Tổng giám đốc Công ty Yến sào Khánh Hoà; ông Nguyễn Viết Hồng - Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP HCM, Tổng giám đốc Vina CHG; ThS Luật sư Đỗ Ngọc Anh - Phó Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý và Phát triển doanh nghiệp; LS Lê Quang Vy - Luật sư thành viên Công ty Luật Global Vietnam Lawyers, Hòa giải viên Trung tâm Hòa giải Việt Nam (VMC) thuộc Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC); Nhà báo Tùng Quang - Phó Vụ trưởng, Phó Trưởng cơ quan đại diện báo Nhân dân tại phía Nam; bà Vũ Thị Lâm Phương – Giám đốc Công ty TNHH MTV Sở hữu trí tuệ VCCI – Chi nhánh TP HCM…
Về phía ban tổ chức, có sự tham dự của Nhà báo Nguyễn Linh Anh - Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp; Nhà báo Phạm Hùng - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp; Luật sư Trương Anh Tú – Chủ tịch TAT Law Firm, Ủy viên Thường vụ Trung ương Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam; Nhà báo Lương Hoàng Hưng - Tổng Biên tập Tạp chí Sở hữu trí tuệ và Sáng tạo.
Chương trình còn có sự tham dự của đại diện các Hiệp hội ngành hàng và đông đảo lãnh đạo doanh nghiệp cùng sự hiện diện của các luật sư, đại diện các văn phòng, hãng Luật, đại diện phòng pháp chế, truyền thông, thương hiệu của các tập đoàn, doanh nghiệp trên địa bàn TP HCM và khu vực phía Nam.
Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành đánh giá, Diễn đàn “Hoàn thiện chính sách sở hữu trí tuệ – Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo” do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức là một chủ đề vừa có tính thời sự, vừa mang tầm chiến lược, bởi sở hữu trí tuệ đang trở thành một trong những yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và cả nền kinh tế quốc gia.
Theo Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành, trong những năm gần đây, chúng ta chứng kiến một thực tế là đổi mới sáng tạo, tài sản trí tuệ và khoa học công nghệ ngày càng đóng vai trò trung tâm trong quá trình phát triển.
Ông cho rằng, các doanh nghiệp muốn đi xa, muốn vươn ra thị trường khu vực và thế giới đều phải dựa trên nền tảng sở hữu trí tuệ - đó có thể là nhãn hiệu, sáng chế, bản quyền, thiết kế công nghiệp hay bí quyết kinh doanh.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành nhìn nhận, thực trạng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ ở nước ta vẫn còn diễn biến phức tạp và gây ra nhiều hệ lụy như: Hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan, gây tổn thất lớn cho doanh nghiệp làm ăn chân chính; Xâm phạm nhãn hiệu, bản quyền và cạnh tranh không lành mạnh làm giảm sút niềm tin của người tiêu dùng; Nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, chưa đủ nguồn lực để tự bảo vệ tài sản trí tuệ của mình.
“Theo các nghiên cứu quốc tế, tỷ lệ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ ở Việt Nam vẫn ở mức cao so với nhiều quốc gia trong khu vực. Điều này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng đến uy tín quốc gia, môi trường đầu tư và tiến trình hội nhập quốc tế của Việt Nam”, Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành đánh giá.
Cũng theo Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành, thời gian qua, Nhà nước đã ban hành và từng bước hoàn thiện khung khổ pháp luật về sở hữu trí tuệ. Việt Nam cũng đã có những cam kết quốc tế rất cao về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ khi tham gia WTO và các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, RCEP… Đây là động lực quan trọng để chúng ta nâng tầm hệ thống pháp luật, tiệm cận với chuẩn mực quốc tế.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiến bộ, công tác quản lý và thực thi quyền sở hữu trí tuệ vẫn còn một số hạn chế như: Việc giám sát, phát hiện và xử lý vi phạm chưa thực sự kịp thời, thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng; Chế tài xử phạt còn chưa đủ sức răn đe; Ý thức của doanh nghiệp và người tiêu dùng về bảo hộ tài sản trí tuệ còn hạn chế; Cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, tiếp cận công cụ pháp lý và tư vấn chuyên môn vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.
“Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra hiện nay là phải tiếp tục hoàn thiện chính sách, tăng cường hiệu quả thực thi và xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, hiệp hội, doanh nghiệp, giới luật sư và truyền thông”, Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành chia sẻ.
Đồng thời, ông cũng cho rằng, Diễn đàn đàm hôm nay có ý nghĩa quan trọng vì sẽ là nơi để chúng ta cùng phân tích, thảo luận từ nhiều góc nhìn: Góc nhìn pháp lý, từ các chuyên gia, luật sư có kinh nghiệm xử lý các vụ vi phạm điển hình; Góc nhìn doanh nghiệp, những người trực tiếp đối diện với nạn hàng giả, hàng nhái trên thị trường; Góc nhìn hiệp hội và giới truyền thông, với vai trò lan tỏa, nâng cao nhận thức xã hội và hỗ trợ bảo vệ thương hiệu.
Ông cũng tin rằng, các tham luận tại Diễn đàn sẽ chỉ ra được những điểm nghẽn trong thực tiễn, đồng thời đề xuất nhiều giải pháp thiết thực để: Phòng ngừa và hạn chế các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; Hoàn thiện hành lang pháp lý, phù hợp với tiến trình hội nhập quốc tế; Tạo động lực cho doanh nghiệp đầu tư nhiều hơn vào đổi mới sáng tạo, coi sở hữu trí tuệ như một công cụ chiến lược để phát triển bền vững.
Cùng với đó là đóng góp góc nhìn từ thực tiễn đối với triển vọng xây dựng chính sách bảo vệ và phát huy giá trị tài sản trí tuệ của doanh nghiệp có ứng dụng số, hàm lượng công nghệ số cao trong bối cảnh Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện khung pháp lý về sở hữu trí tuệ, với việc tích hợp các công nghệ mới như AI và blockchain.
Đặc biệt, trong bối cảnh Đảng và Nhà nước ta đã ban hành những nghị quyết quan trọng như: Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế; Việc gắn kết chính sách sở hữu trí tuệ với quá trình thực thi các nghị quyết này sẽ góp phần tạo ra “lực đẩy kép” cho doanh nghiệp Việt Nam trong kỷ nguyên số.
Phó Chủ tịch VCCI Võ Tân Thành cũng đánh giá cao nỗ lực của Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp trong việc khởi xướng và tổ chức Diễn đàn hôm nay. Đây là diễn đàn rất thiết thực, góp phần nâng cao nhận thức xã hội, đồng thời tạo cơ hội để cơ quan quản lý, giới chuyên gia, luật sư, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp cùng đối thoại, cùng tìm lời giải cho những vấn đề đang đặt ra.