Sửa Luật Bảo hiểm tiền gửi: Nâng cao “lá chắn” bảo vệ người gửi tiền

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang lấy ý kiến rộng rãi đối với Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi sửa đổi (Dự thảo) nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, đảm bảo đồng bộ với các luật liên quan.

Việc xây dựng luật cũng nhằm xử lý khó khăn, vướng mắc trong hoạt động bảo hiểm tiền gửi thời gian qua, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức bảo hiểm tiền gửi thực hiện hiệu quả nhiệm vụ được giao, nâng cao năng lực tài chính và tham gia sâu hơn vào quá trình cơ cấu lại tổ chức tín dụng. Qua đó, bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng cũng như an ninh, an toàn xã hội.

Dự thảo gồm 8 Chương, 45 Điều. Bên cạnh những quy định chung, Dự thảo đề xuất những quy định cụ thể về quyền, nghĩa vụ của người được bảo hiểm tiền gửi, tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, tổ chức bảo hiểm tiền gửi; hoạt động bảo hiểm tiền gửi; tổ chức bảo hiểm tiền gửi; hoạt động thông tin, báo cáo; thanh tra, khiếu nại về bảo hiểm tiền gửi; tham gia xử lý tổ chức tín dụng được can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt; tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng...

Theo cơ quan soạn thảo, việc sửa đổi, bổ sung quyền, nghĩa vụ của tổ chức bảo hiểm tiền gửi đảm bảo tính thống nhất giữa quy định của Luật Bảo hiểm tiền gửi với luật có liên quan (Luật Các tổ chức tín dụng), phù hợp với chỉ đạo của các cấp thẩm quyền trong việc tăng cường vai trò và giao nhiệm vụ cho Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong việc phối hợp tham gia, hỗ trợ chức năng kiểm tra của NHNN đối với các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, tham gia tái cơ cấu hiệu quả đối với các tổ chức tín dụng yếu kém.

Ngoài ra, Dự thảo cũng điều chỉnh một số nội dung kỹ thuật để bảo đảm rõ ràng, phù hợp với thực tiễn hoạt động bảo hiểm tiền gửi và pháp luật có liên quan.

Hoàn toàn đồng tình với mục tiêu sửa luật, Thiếu tướng Trần Đức Thuận, ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhấn mạnh, đây là cơ sở quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền, củng cố an toàn hệ thống tín dụng, từ đó đóng góp vào ổn định và phát triển kinh tế - xã hội”.

“Dự thảo đã có nhiều điểm mới, khắc phục được bất cập thời gian qua, đồng thời nâng cao vai trò của tổ chức bảo hiểm tiền gửi trong xử lý hậu quả tài chính và bảo đảm niềm tin của người dân đối với hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, để luật phát huy hiệu quả cao nhất, cần bổ sung quy định chặt chẽ hơn về kiểm soát rủi ro, cơ chế phòng ngừa và xử lý các tình huống phát sinh. Đây là yếu tố then chốt nhằm bảo đảm an ninh tiền tệ, bảo vệ lợi ích chính đáng của người gửi tiền và duy trì sự ổn định của thị trường tài chính”, ĐBQH cho hay.

Theo bà Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc phụ trách Ban Giám đốc Học viện Ngân hàng, việc luật hóa mô hình tổ chức của tổ chức bảo hiểm tiền gửi không chỉ tạo hành lang pháp lý rõ ràng, mà còn nâng cao tính chủ động trong thực thi chức năng bảo vệ người gửi tiền.

Những điểm mới về mô hình tại Dự thảo Luật đã bám sát xu hướng phát triển của các tổ chức bảo hiểm tiền gửi trên thế giới và đều hướng tới mục tiêu chung là nâng cao năng lực bảo vệ người gửi tiền, góp phần xử lý hiệu quả các tổ chức tín dụng yếu kém, từ đó góp phần củng cố niềm tin của công chúng và duy trì sự ổn định và an toàn của hệ thống ngân hàng.

Một điểm mới đáng chú ý là Dự thảo bổ sung quy định về nội dung kiểm tra của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam theo yêu cầu của NHNN. PGS, TS Đinh Dũng Sỹ, Hội Luật gia Việt Nam cho rằng, cách tiếp cận này sẽ giúp hệ thống giám sát đa chiều hơn. NHNN đóng vai trò chủ trì, còn Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam thực hiện các nội dung kiểm tra cụ thể theo phân công. Đây là sự phối hợp, chia sẻ trách nhiệm, không chồng chéo, bảo đảm đúng tính chất một định chế tài chính của Nhà nước.

“Theo đó, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam không hoạt động độc lập như một cơ quan quản lý nhà nước mà chỉ thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao với tư cách là một định chế tài chính của Nhà nước, là cánh tay nối dài, hỗ trợ và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm của NHNN đối với các hoạt động tín dụng”, PGS, TS Đinh Dũng Sỹ nhận định.

Được biết, dự kiến Dự thảo sẽ được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp tháng 10/2025.

Yến Nhung