Nuôi dưỡng niềm tin doanh nghiệp giữa biến động toàn cầu

Doanh nghiệp tăng, vốn đăng ký bứt phá

Theo số liệu vừa được Cục Thống kê (Bộ Tài chính) công bố, trong 8 tháng đầu năm 2025, cả nước có 209.200 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 24,5% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng mạnh nhất trong 3 năm trở lại đây, cho thấy sức hấp dẫn và tiềm năng phục hồi của thị trường.

Bình quân mỗi tháng có 26.200 doanh nghiệp gia nhập thị trường hoặc tái hoạt động, một con số khá ấn tượng trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn còn nhiều bất ổn. Điều này phản ánh niềm tin kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp vẫn bền vững, dù họ đang phải đối mặt với không ít rủi ro từ bên ngoài.

Không chỉ số lượng, mà quy mô vốn cũng cho thấy sự chuyển biến tích cực. Vốn đăng ký bình quân của một doanh nghiệp thành lập mới đạt 9,8 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế vượt 4,1 triệu tỷ đồng, tăng tới 105,3% so với cùng kỳ năm trước. Con số này cho thấy dòng vốn đầu tư cho sản xuất, kinh doanh đang gia tăng mạnh mẽ, thể hiện quyết tâm mở rộng hoạt động của doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Cùng với đó, hoạt động sản xuất công nghiệp tiếp tục duy trì đà tăng trưởng. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 8,5%, trong đó riêng ngành chế biến, chế tạo tăng trưởng hai con số, đóng góp 8,1 điểm phần trăm vào mức tăng chung. Đáng chú ý, chỉ số IIP tăng ở cả 34 địa phương, phản ánh sự phục hồi có tính lan tỏa rộng khắp.

Trong lĩnh vực đầu tư nước ngoài, Việt Nam vẫn là điểm sáng. Trong 8 tháng đầu năm, FDI thực hiện đạt 15,4 tỷ USD, tăng 8,8% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt cũng tích cực vươn ra thế giới với 108 dự án đầu tư ra nước ngoài, tổng vốn đăng ký hơn 426 triệu USD; cộng thêm vốn điều chỉnh, tổng vốn đầu tư ra nước ngoài đạt 556,1 triệu USD, gấp 3,8 lần cùng kỳ 2024.

Sản xuất, xuất khẩu chịu nhiều sức ép

Tuy nhiên, bức tranh kinh tế chưa hẳn toàn màu hồng. Số liệu từ Cục Thống kê cho thấy, tốc độ phục hồi sản xuất giữa các địa phương còn thiếu đồng đều. Đà Nẵng giảm 1,7%, Bắc Ninh giảm 1,2%, trong khi đây đều là các địa bàn công nghiệp trọng điểm.

Sản xuất công nghiệp đang chịu áp lực lớn từ chính sách thuế quan của Mỹ và biến động địa chính trị toàn cầu, dẫn đến nhu cầu thị trường suy giảm. Số đơn hàng mới trong tháng 8 đã quay đầu giảm sau khi nhích lên trong tháng 7, cho thấy đà phục hồi chưa thật sự ổn định.

Ở lĩnh vực xuất khẩu từng là động lực tăng trưởng chính, những khó khăn cũng đã hiện rõ. Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại buổi họp báo Chính phủ ngày 6/9, mức tăng xuất khẩu tháng 8 chỉ đạt 11,4% so với cùng kỳ, và được dự báo sẽ tiếp tục chậm lại trong những tháng tới.

Bộ trưởng cũng chỉ ra nhiều thách thức: tiêu dùng trong nước chưa thật sự bùng nổ, làn sóng đầu tư tư nhân và FDI quy mô lớn chưa đạt kỳ vọng, các động lực tăng trưởng mới vẫn ở giai đoạn khởi đầu, cần thêm thời gian để tạo ra chuyển biến thực chất.

Cùng với đó, thể chế và pháp luật dù đã được quan tâm hoàn thiện vẫn còn những vướng mắc, chưa bắt kịp tốc độ phát triển nhanh của nền kinh tế. Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp còn bộc lộ hạn chế, nhiều địa phương chưa khai thác hiệu quả các không gian phát triển mới.

Ngoài ra, thiên tai, bão lũ và thời tiết cực đoan tiếp tục gây ảnh hưởng nặng nề. Những đợt mưa lớn kéo dài dẫn đến ngập úng nhiều khu vực, tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, giao thông và đời sống người dân, tạo thêm áp lực cho phục hồi kinh tế.

Giải pháp duy trì đà tăng trưởng bền vững

Đứng trước bối cảnh vừa có cơ hội, vừa tiềm ẩn nhiều thách thức, Bộ Tài chính đã đề xuất một loạt nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong tháng 9 và quý IV/2025.

Trọng tâm là: Hoàn thành các đề án về phát triển kinh tế nhà nước, văn hóa; triển khai Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá giáo dục, bảo đảm tiến độ phục vụ Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội. Triển khai quyết liệt Kết luận 186-KL/TW, nhất là các nhiệm vụ trong tháng 9, nhằm tháo gỡ khó khăn trong vận hành chính quyền 2 cấp. Tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Đẩy mạnh xuất khẩu, phát triển thương mại theo hướng hài hòa, bền vững. Thúc đẩy các động lực tăng trưởng truyền thống và khuyến khích động lực tăng trưởng mới. Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành linh hoạt chính sách tiền tệ, lãi suất, tỷ giá; hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh và các lĩnh vực ưu tiên. Bảo đảm cân đối năng lượng, xăng dầu; triển khai hiệu quả Quy hoạch Điện 8 điều chỉnh.

Có thể thấy, niềm tin kinh doanh vẫn hiện hữu, được chứng minh bằng số lượng doanh nghiệp gia nhập thị trường và quy mô vốn đăng ký ngày càng tăng. Nhưng để niềm tin đó bền vững, Việt Nam cần nhiều hơn những giải pháp căn cơ, thay vì chỉ xử lý “vướng đâu gỡ đó”.

Quan trọng nhất là phải nhanh chóng hoàn thiện môi trường pháp lý minh bạch, hiện đại, đồng thời áp dụng các chính sách đủ mạnh để tạo ra bệ đỡ vững chắc cho doanh nghiệp. Khi niềm tin được nuôi dưỡng bằng một thể chế thuận lợi và một thị trường minh bạch, doanh nghiệp mới dám mạnh dạn đổi mới, dốc vốn đầu tư và mở rộng sản xuất kinh doanh.

Đây sẽ là chìa khóa để Việt Nam duy trì đà tăng trưởng trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, đồng thời khai thác tối đa tiềm năng thị trường nội địa, phát triển dịch vụ chất lượng cao và hướng tới sự thịnh vượng bền vững.

Bảo Lam