Quảng Trị: Vì sao doanh nghiệp nợ thuế hơn 2.200 tỷ đồng?

Theo thông tin từ ngành Thuế Quảng Trị, tính đến ngày 31/8/2025, tổng nợ thuế toàn tỉnh là 2.226,82 tỉ đồng. Phần nợ có khả năng thu hồi là 2.084,86 tỉ đồng (giảm 17% so với cuối năm 2024), trong khi nợ khó thu là 119,74 tỉ đồng (tăng 12,8%). Nguyên nhân bao trùm là do nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh.

Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Trị cho biết: trong 9 tháng đầu năm 2025 có 1040 doanh nghiệp giải thể, dừng hoạt động. Cộng đồng doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là bị tác động bởi diễn biến bất lợi của tình hình thế giới và khu vực; chi phí đầu vào cao, đơn hàng sản xuất và xuất khẩu giảm; thị trường bị thu hẹp, nhu cầu tiêu dùng suy giảm.

Đồng thời, việc tiếp cận vốn vay vẫn còn khó khăn, thủ tục hành chính còn nhiều vướng mắc, nghiệm thu thanh toán khối lượng công trình hoàn thành còn chậm, trong khi doanh nghiệp phải giải quyết kịp thời công nợ cho đối tác, quyết toán thuế, trả lương cho công nhân, chuẩn bị nguồn lực cho sản xuất kinh doanh.

Hiệp hội chỉ rõ: dòng chảy tiêu thụ hàng hóa bị chững lại, thậm chí có lúc bị “tắc nghẽn”, làm cho các doanh nghiệp sản xuất, thương mại dịch vụ gặp muôn vàn khó khăn, hoạt động doanh nghiệp bị đình trệ, việc làm người lao động bị giảm sút, theo đó thu nhập doanh nghiệp, thu nhập người lao động bị giảm.

Đơn cử như Công ty Cổ phần Sản xuất vật liệu xây dựng Cosevco 1 đang nợ hơn 85 tỷ đồng tiền thuế, đơn vị này rơi vào khó khăn kinh niên, từng có tiền sử tài chính không tốt, chậm lương, không đóng bảo hiểm cho người lao động. Tháng 4/2025, do nợ thuế tồn đọng nhiều năm, doanh nghiệp này bị Chi cục Thuế khu vực XI cưỡng chế thuế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn.

Một trường hợp khác là Công ty Cổ phần Khai thác sản xuất bột đá chất lượng cao Linh Thành Quảng Bình, nợ hơn 175,8 tỷ đồng tiền thuế. Doanh nghiệp này đầu tư nhà máy sản xuất bột đá tại huyện Tuyên Hoá (cũ), nhưng do không giải phóng được mặt bằng nên chưa thể triển khai xây dựng.

Trong danh sách nợ thuế, không ít doanh nghiệp nợ thuế tại Quảng Trị ít nhiều liên quan đến bất động sản, hoặc đầu tư khách sạn nghỉ dưỡng kết hợp bất động sản. Những năm gần đây thị trường bất động sản trầm lắng, doanh nghiệp mất thanh khoản dẫn đến nhiều dự án còn nợ tiền sử dụng đất, làm tăng nợ đọng thuế.

Những doanh nghiệp lữ hành nổi tiếng một thời cũng “thấm đòn” do thị trường suy yếu, như trường hợp Công ty Cổ phần Du lịch Hà Nội - Quảng Bình và Công ty Cổ phần Du lịch Sài Gòn - Quảng Bình nợ thuế lần lượt 38,1 và 25,6 tỉ đồng.

Trong đó, Công ty Cổ phần Du lịch Hà Nội - Quảng Bình là chủ đầu tư dự án Khách sạn 5 sao Pullman Quảng Bình trị giá 600 tỷ đồng theo tiêu chuẩn nghỉ dưỡng cao cấp của Pháp, giới đầu tư vẫn đánh giá dự án này có tiềm năng lớn nếu được tái khởi động đúng cách.

Nhưng một thập kỷ trôi qua đối diện với rất nhiều khó khăn, đến nay dự án khách sạn hoành tráng này chưa thể hoàn thành. Do chưa tạo ra doanh thu, công ty liên tục báo lỗ, trong có khoản nợ thuế với địa phương. Hiện nay công ty mẹ đã thoái toàn bộ 51% vốn góp.

Ông Vũ Quốc Dũng, Phó Trưởng Thuế tỉnh Quảng Trị cho biết: “Ý thức chấp hành pháp luật thuế của một số doanh nghiệp vẫn chưa cao, còn tình trạng chây ỳ. Bên cạnh đó, sự phối hợp của các cấp ngành trong thu hồi và cưỡng chế nợ thuế chưa thật sự hiệu quả”.

Có thể nói rằng, hàng năm bên cạnh những doanh nghiệp được vinh danh, gương mẫu đi đầu thực hiện nghĩa vu nộp thuế. Vẫn còn không ít đơn vị kinh doanh vẫn bị “mắc kẹt” trong vòng xoáy nợ nần. Điều đó phần nào phản ánh môi trường kinh doanh còn nhiều rủi ro, thách thức.

Tại hội nghị gặp mặt doanh nghiệp với UBND tỉnh mới đây, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh kiến nghị: tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh cải cách hành chính, giảm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp; hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn; lập Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Trương Khắc Trà