Dự thảo Luật An ninh mạng: Cần cụ thể trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới
Góp ý Dự thảo Luật An ninh mạng tại phiên họp thứ 49 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội - Trần Thanh Mẫn đề nghị, quy định cụ thể trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới...
Theo đó, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 49, tại phiên họp chiều 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự thảo Luật An ninh mạng.
Trình bày tóm tắt Dự thảo Luật tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Công an - Nguyễn Văn Long cho biết, bên cạnh những nội dung kế thừa từ Luật An ninh mạng năm 2018; Luật An toàn thông tin mạng năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2018), Dự thảo Luật đã bổ sung một số quy định về những vấn đề cấp bách đang phát sinh, tác động lớn đến đời sống xã hội; bãi bỏ những quy định trùng lắp tại Luật An toàn thông tin mạng và Luật An ninh mạng năm 2018 và các văn bản pháp lý khác có liên quan.
Theo Thứ trưởng, Luật dự kiến áp dụng với cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động bảo vệ an ninh mạng tại Việt Nam; tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động kinh doanh sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng.
Cho ý kiến thẩm tra sơ bộ về Dự thảo Luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội - Lê Tấn Tới cho biết, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật với các lý do được nêu trong Tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế số, chuyển đổi số quốc gia, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế; khắc phục sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa Luật An ninh mạng và Luật An toàn thông tin mạng hiện hành, nhất là sự phân định thiếu rõ ràng giữa an ninh mạng và an toàn thông tin mạng;
Sự chồng chéo về thẩm quyền, chức năng nhiệm vụ quản lý Nhà nước và sự chồng chéo trong việc thực hiện, nhất là trong bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng quốc gia và hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.
Đồng quan điểm, tham gia góp ý Dự thảo Luật tại phiên họp, đa số các ý kiến cũng đồng tình với sự cần thiết hợp nhất 2 Luật thành Luật An ninh mạng để giới chuyên môn và người dân dễ tiếp cận.
Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực, góp ý xây dựng và hoàn thiện Dự thảo, nhiều ý kiến cũng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, cân nhắc một số nội dung.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội - Hoàng Thanh Tùng, một số nội dung chưa đảm bảo yêu cầu đổi mới tư duy xây dựng pháp luật. Vẫn còn những điều khoản quy định chung chung hoặc nhắc lại pháp luật khác một cách không cần thiết.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị, cân nhắc khi đưa vào Dự thảo nội dung quy định riêng về một số bộ, ngành. Về nguyên tắc, việc phân công trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan này thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Tham gia góp ý, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội - Phan Văn Mãi cũng cho rằng, lĩnh vực này có nhiều cơ chế thử nghiệm, nhiều nội dung nhạy cảm như hệ thống thông tin cơ yếu, xử lý vi phạm pháp luật về an ninh mạng nên cần đảm bảo tính chặt chẽ, thận trọng.
Chủ tịch Quốc hội - Trần Thanh Mẫn đề nghị, làm rõ nhiều khái niệm quan trọng, đặc biệt là “hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia”; quy định cụ thể trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới để đảm bảo các nền tảng này tuân thủ pháp luật Việt Nam.
Theo Chủ tịch Quốc hội, hiện nay, với sự phát triển của AI, tình trạng tạo thông tin giả, tống tiền, lừa đảo… phát triển rất tinh vi, Dự thảo cần thiết lập cơ chế bảo vệ đa tầng, kết hợp các công nghệ mới với quy trình kiểm tra, ứng phó sự cố; đào tạo nhân sự đủ năng lực để ngăn chặn.
“Cần có sự phối hợp, chia sẻ thông tin hiệu quả giữa các cơ quan quản lý Nhà nước, tăng cường hợp tác quốc tế. Có thể thành lập cơ quan giám sát bảo vệ dữ liệu cá nhân”, Chủ tịch Quốc hội góp ý.
Đồng thời cho hay, Dự thảo cũng cần quy định rõ thẩm quyền xử lý, kiểm tra, giám sát để bảo đảm tính pháp lý khi phát sinh sự cố đối với các hệ thống, nền tảng có máy chủ đặt ở nước ngoài, nhưng tác động lớn đến người dùng Việt Nam; bổ sung quy định bắt buộc sao lưu dữ liệu đối với dữ liệu quốc gia và dữ liệu cá nhân nhằm bảo đảm hoạt động trên không gian mạng được liên tục, không bị gián đoạn khi xảy ra sự cố hoặc bị tấn công.