Kịch bản nào cho Đà Nẵng phát triển kinh tế số?

Trong những năm qua, TP Đà Nẵng đã triển khai nhiều giải pháp đột phá và đạt được kết quả tích cực.

Chỉ tiêu đóng góp 40% GRDP

Theo thông tin công bố, Đà Nẵng đã liên tiếp 4 năm dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số cấp tỉnh (DTI). Cụ thể, nổi bật ở cả ba trụ cột là Chính quyền số, xã hội số và kinh tế số.

Ngoài ra, Đà Nẵng cũng đã được vinh danh 5 năm liền là “thành phố thông minh tiêu biểu của Việt Nam”. Cùng với đó, hạ tầng số tại Đà Nẵng thời gian qua liên tục được đầu tư mạnh mẽ với các công trình lớn như cảng Liên Chiểu (theo mô hình cảng thông minh), khu thương mại tự do (FTZ), trung tâm tài chính quốc tế, tòa nhà công nghệ cao Viettel, trung tâm dữ liệu quốc tế tại khu công nghệ cao,...

Theo ông Hồ Quang Bửu – Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, vừa qua Đại hội đại biểu lần thứ I Đảng bộ thành phố Đà Nẵng nhiệm kỳ 2025 -2030 đã đề ra mục tiêu tổng quát đến năm 2030 sẽ tiếp tục tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; chính quyền số, đô thị thông minh, nền hành chính hiện đại; phát huy dân chủ, truyền thống cách mạng, bản sắc văn hóa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Cùng với đó, Đà Nẵng sẽ thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, phát huy tối đa các nguồn lực đầu tư, đưa thành phố trở thành cực tăng trưởng của Việt Nam.

Về mục tiêu, Đà Nẵng sẽ là địa phương tiên phong phát triển khoa học, công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Song Song với đó là trung tâm văn hóa-thể thao, giáo dục-đào tạo, y tế chất lượng cao, điểm đến hấp dẫn của thế giới.

“Với Đà Nẵng, phát triển kinh tế số không chỉ là nhiệm vụ chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn là chìa khóa để xây dựng thành phố thông minh, sáng tạo, đáng sống và bền vững. Trong những năm qua, thành phố Đà Nẵng đã triển khai nhiều giải pháp đột phá và đạt được một số kết quả đáng khích lệ trong lĩnh vực xây dựng thành phố thông minh, chuyển đổi số gắn với cải cách hành chính và phát triển kinh tế số”, ông Bửu thông tin.

Về chính sách, mới đây Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cũng đã ký ban hành Kế hoạch số 21 nhằm triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Theo mục tiêu cụ thể, đến năm 2030 tăng tỷ trọng kinh tế số đóng góp vào sự phát triển chung của Đà Nẵng lên mức 35–40% GRDP.

Ngoài ra, Đà Nẵng cũng đặt mục tiêu có tối thiểu có 1 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến hoạt động tại thành phố; Có thêm ít nhất 2 tuyến cáp quang biển mới đưa vào hoạt động. Cùng với đó, Đà Nẵng sẽ triển khai thêm ít nhất 02 khu công nghệ thông tin tập trung; Có thêm 1 trạm trung chuyển dữ liệu quốc tế (digital hub); Có thêm ít nhất 1 trung tâm dữ liệu quốc tế; Thu hút một số doanh nghiệp có doanh thu ít nhất 1 tỷ USD đặt trụ sở nghiên cứu, sản xuất tại thành phố; Có ít nhất 01 doanh nghiệp công nghệ số với nhân lực 15.000 người hoặc đạt doanh thu 2 tỷ USD/năm,...

Kịch bản nào cho Đà Nẵng?

Hiến kế cho Đà Nẵng trong việc phát triển kinh tế số, ông Trần Minh Tuấn - Vụ Kinh tế và Xã hội số (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho rằng địa phương nên ưu tiên phát triển kinh tế số trong các lĩnh vực chủ lực như du lịch, văn hóa, công nghiệp chế biến – chế tạo, logistics, nông nghiệp, môi trường và năng lượng. Để lĩnh vực này phát triển bền vững, ông Tuấn đề xuất nên chia thành 3 giai đoạn để đầu tư, phát triển.

Trong đó, giai đoạn 2025–2026 Đà Nẵng tập trung hoàn thiện nền móng như phủ sóng 5G toàn bộ các khu công nghiệp và khu công nghệ cao, khởi công giai đoạn 1 cảng Liên Chiểu, xúc tiến FTZ. Cùng với đó là hoàn tất cơ chế trung tâm tài chính quốc tế, thúc đẩy chuyển đổi số cho 10.000 doanh nghiệp mỗi năm, nâng tỷ lệ cơ sở lưu trú ứng dụng nền tảng số lên 60% và triển khai 200–300 bộ dữ liệu mở.

Đến giai đoạn 2027–2028, Đà Nẵng nên mở rộng phạm vi ứng dụng, nhân rộng nền tảng số, đẩy mạnh du lịch số liên kết với khu vực ASEAN, triển khai cảng thông minh và phố tài chính.

“Mục tiêu đến năm 2030 là đưa tỷ trọng kinh tế số lên 35–40% GRDP, đón 15 triệu lượt khách du lịch, 20 triệu tấn hàng hóa qua cảng và đạt kim ngạch xuất khẩu phần mềm 500 triệu USD”, ông Tuấn nói.

Lưu ý với Đà Nẵng, PGS TS Trần Minh Tuấn cũng cho rằng vấn đề bảo mật thông tin, an toàn mạng với mỗi người dân phải được xác định ngay từ bây giờ để kinh tế số thực sự bước vào giai đoạn phát triển. Đặc biệt, phải bảo đảm an toàn thông tin trên các nền tảng số quốc gia và các nền tảng của Đà Nẵng ngay từ khâu thiết kế, chỉ đưa vào sử dụng các nền tảng số đáp ứng điều kiện pháp luật về an toàn thông tin mạng.

Tương tự, PGS TS Bùi Quang Bình – Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng đề cập đến động lực cho kinh tế số chính là Trung tâm tài chính quốc tế. Theo vị này, Trung tâm tài chính quốc tế sẽ là nơi hội tụ nguồn vốn, công nghệ, dữ liệu và nhân lực.

Về hướng phát triển cho Đà Nẵng, PGS TS Bùi Quang Bình chia làm 2 kịch bản phát triển trung tâm tài chính quốc tế cho địa phương. Kịch bản 1, nếu phát triển trung tâm tài chính truyền thống, đến năm 2030, Đà Nẵng có tốc độ tăng trưởng ICT khoảng 10%, doanh thu đạt 71,5 nghìn tỷ đồng, tỷ trọng kinh tế số chiếm 26%.

Còn lại kịch bản 2, nếu phát triển trung tâm tài chính số gắn với sandbox (cơ chế thử nghiệm có kiểm soát), ICT tăng trưởng khoảng 16%, doanh thu đạt trên 94 nghìn tỷ đồng, tỷ trọng kinh tế số đạt khoảng 28 – 29% vào năm 2030.

“Không gian số mở rộng toàn diện với Fintech, ESG (kinh tế bền vững), Blockchain, Ngân hàng số. Để phát triển kinh tế số Đà Nẵng thông qua Trung tâm tài chính quốc tế, cần tháo gỡ ba nút thắt là khung pháp lý và sandbox cho sản phẩm mới, hạ tầng dữ liệu gắn với an ninh mạng và nhân lực tài chính – công nghệ”, PGS TS Bùi Quang Bình kiến nghị.

Ngoài ra, khi Trung tâm tài chính quốc tế kết hợp với khu thương mại tự do Liên Chiểu sẽ trở thành “không gian thử nghiệm chính sách, sản phẩm, mô hình”. Từ đây sẽ tạo động lực đưa Đà Nẵng thành “hub tài chính” – công nghệ số ASEAN.

Tuấn Vỹ