Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ triển khai 6 chương trình giám sát trọng tâm trong năm 2026

Ông Hoàng Công Thủy, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì Hội nghị.

Tham dự Hội nghị có ông Bùi Quang Huy, Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Bí thư Thứ nhất Trung ương Đoàn; ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; bà Nguyễn Thị Minh Hương, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.

Trình bày dự thảo Kế hoạch giám sát, phản biện xã hội năm 2026, bà Nguyễn Quỳnh Liên, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Trưởng ban Dân chủ, Giám sát và phản biện xã hội Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, hoạt động giám sát, phản biện xã hội nhằm mục đích phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến cơ sở, thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Việc thực hiện giám sát, phản biện xã hội phải quán triệt và đáp ứng được các yêu cầu trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; Chỉ thị số 18-CT/TW ngày 26/10/2022 của Ban Bí thư về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.

Bên cạnh đó, việc tổ chức thực hiện các hoạt động giám sát, phản biện xã hội phải bảo đảm các nguyên tắc, quy định của pháp luật, thống nhất trong toàn hệ thống MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến cơ sở; không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức chịu sự giám sát và các cơ quan, tổ chức chủ trì xây dựng dự thảo các văn bản được phản biện xã hội.

Ngoài ra, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức giám sát, phản biện xã hội, chủ động, kịp thời giám sát, phản biện từ sớm, từ cơ sở, lựa chọn đối tượng, nội dung giám sát, phản biện xã hội có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những chủ trương, chính sách lớn, ưu tiên của Đảng, Nhà nước, những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội…

Theo Kế hoạch Giám sát và phản biện xã hội của UBTƯ MTTQ Việt Nam năm 2026, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ thực hiện 6 nội dung: Việc chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới toàn diện trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công tại các địa phương khi thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp; Giám sát việc thực hiện dân chủ ở cơ sở (gắn với giám sát trách nhiệm của người đứng đầu theo Quy định số 124);

Tiếp tục giám sát việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi năm 2026; Giám sát thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026- 2035; Giám sát một số vụ việc khiếu nại, tố cáo khi có yêu cầu thực tế theo Chương trình phối hợp số 02/CTPH-MTTQ-TTCP-BTP-HLG-LĐLS ngày 11/10/2018 giữa Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp, Hội Luật gia Việt Nam và Liên đoàn luật sư Việt Nam (nếu có);

Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ tham gia giám sát với các Đoàn giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan (theo Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và kế hoạch giám sát của các cơ quan liên quan).

Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ chủ trì phản biện xã hội các dự án Luật, gồm: Luật Tín ngưỡng, tôn giáo (sửa đổi); Luật Thủ tục ban hành quyết định hành chính; Luật Tiếp cận thông tin (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Dự án Luật Hòa giải ở cơ sở (sửa đổi); Luật Hộ tịch (sửa đổi). Kế hoạch cũng nêu lên các nội dung các nội dung trong kế hoạch giám sát của các tổ chức chính trị - xã hội.

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội góp ý về các nội dung giám sát, phản biện xã hội của tổ chức mình trong năm 2026. Các ý kiến cho rằng, kế hoạch giám sát, phản biện cần được triển khai cụ thể, phối hợp chặt chẽ, bảo đảm chất lượng và tiến độ theo yêu cầu. Quá trình triển khai cần bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí, tránh trùng lắp về địa bàn và đối tượng của các Đoàn giám sát; nâng cao chất lượng công tác phản biện xã hội đối với quy trình lập pháp và giám sát việc thực hiện pháp luật.

Bên cạnh đó, cần tăng cường sự phối hợp của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận, tạo cơ chế huy động sự tham gia của thành viên các Hội đồng tư vấn, các chuyên gia, nhà khoa học, những người có kinh nghiệm thực tiễn và sự tham gia của nhân dân.

Kết luận tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy nhấn mạnh, hoạt động giám sát cần phải lựa chọn những vấn đề lớn, nóng, những vấn đề xã hội quan tâm. Do đó, cần đổi mới nội dung, phương thức giám sát, phản biện xã hội, chủ động, kịp thời giám sát, phản biện từ sớm, từ cơ sở, lựa chọn đối tượng, nội dung giám sát, phản biện xã hội có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những chủ trương, chính sách lớn, ưu tiên của Đảng, Nhà nước, những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân.

Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy đề nghị, hoạt động giám sát cần tinh, gọn, hiệu quả; làm rõ thời gian, địa điểm, cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội. Sau giám sát, phản biện xã hội phải rõ ràng, cụ thể, có tính thuyết phục cao; bảo đảm khách quan, công khai, hiệu quả, thực chất và mang tính xây dựng.

Hương Diệp