Từ trái bưởi đến chiến lược nông nghiệp xanh và bền vững
Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Đại sứ quán Australia tại Việt Nam tổ chức Lễ công bố xuất khẩu trái bưởi của Việt Nam sang Australia và trái việt quất của Australia sang Việt Nam.
Đây là dấu mốc quan trọng, không chỉ mang ý nghĩa thương mại, kỹ thuật mà còn thể hiện sự tin cậy, hiểu biết và cam kết phát triển bền vững giữa hai nền nông nghiệp.

Thêm một “tấm hộ chiếu” cho nông sản Việt Nam
Tính đến nay, bưởi là loại quả thứ 6 của Việt Nam được phép vào thị trường Australia, sau thanh long, vải, nhãn, xoài và chanh leo. Ngược lại, việt quất là loại quả thứ 8 của Australia được nhập khẩu vào Việt Nam, nối tiếp danh sách các mặt hàng như nho, cam, quýt, anh đào, đào, xuân đào và mận.
Trái bưởi Việt Nam chính thức có mặt tại thị trường Australia là kết quả của hàng loạt nỗ lực đàm phán và kiểm dịch, đồng thời khẳng định vị thế và năng lực hội nhập của nông sản Việt. Cùng lúc, Australia cũng đưa sản phẩm việt quất chất lượng cao vào Việt Nam, mở ra chuỗi cung ứng hai chiều bổ trợ lẫn nhau trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Cơ chế “2+2” - mô hình hợp tác đôi bên cùng thắng
Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Huỳnh Tấn Đạt cho biết, để trái bưởi tươi được phép xuất khẩu sang Australia, Việt Nam phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn nghiêm ngặt về kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Cụ thể, bưởi tươi nguyên quả (có thể có cuống ngắn) phải được sản xuất tại vùng trồng và cơ sở đóng gói có mã số được cấp phép, không nhiễm 19 loài sinh vật gây hại mà Australia cấm nhập khẩu. Các lô hàng phải tuân thủ quy trình chiếu xạ ở liều tối thiểu 150 Gy, đóng gói, dán nhãn và bảo quản đúng quy định, đồng thời được kiểm dịch thực vật tại cả Việt Nam và cảng đến của Australia.
Đây là chuẩn mực cao bậc nhất trong chuỗi xuất khẩu nông sản tươi, phản ánh năng lực ngày càng chuyên nghiệp của ngành nông nghiệp Việt Nam.
Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng cho biết, thời gian tới, cơ quan này sẽ phối hợp với các địa phương tổ chức tập huấn, phổ biến quy định kiểm dịch, hướng dẫn cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, nhằm đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu bền vững.
Trong khi đó, Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird cho rằng, lễ ký kết nghị định thư đã mở ra cơ hội lớn cho hợp tác thương mại rau quả giữa Việt Nam và Australia. Bà đánh giá cao nỗ lực của cả hai Bộ Nông nghiệp, đặc biệt là cơ chế hợp tác “2+2”, cho phép mỗi bên đồng thời mở cửa thị trường cho hai mặt hàng ưu tiên.
Theo bà Bird, mô hình này thể hiện sự cân bằng lợi ích và chia sẻ trách nhiệm, giúp giảm thời gian đàm phán, thúc đẩy dòng chảy thương mại hai chiều, đồng thời tạo tiền đề để hai bên nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược trong lĩnh vực nông nghiệp, thực phẩm.
“Việt Nam là đối tác nông nghiệp quan trọng của Australia ở khu vực Đông Nam Á. Việc hợp tác hiệu quả giữa hai bên không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn góp phần củng cố niềm tin và khả năng phối hợp chính sách trong bối cảnh biến động toàn cầu”, bà nhấn mạnh.
Có thể khẳng định, bưởi Việt Nam được Australia cấp phép nhập khẩu là bước đi chiến lược trong lộ trình đưa nông sản Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời khẳng định thành quả của quá trình chuyển đổi nông nghiệp xanh, sạch và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Đặc biệt, trong bối cảnh thế giới ngày càng coi trọng an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn môi trường, việc tuân thủ đầy đủ quy trình kiểm dịch, chiếu xạ, bảo quản, truy xuất là “tấm hộ chiếu” bắt buộc cho mọi nông sản muốn chinh phục thị trường phát triển.
Không chỉ dừng ở bưởi, Việt Nam đang tích cực đàm phán để mở cửa thêm nhiều loại trái cây chủ lực khác như sầu riêng, dừa, mít và chanh tươi vào các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, EU và Hoa Kỳ.
Theo giới chuyên gia, kinh nghiệm “chinh phục” thị trường Australia lần này sẽ là mô hình mẫu để nhân rộng, giúp các địa phương chuyển đổi tư duy từ “sản xuất để bán” sang “sản xuất theo tiêu chuẩn thị trường”.