Tư duy hội nhập của doanh nhân Việt Nam
Trải qua nhiều thế kỷ, doanh nhân Việt Nam không ngừng rèn giũa và nâng tư duy hội nhập quốc tế.
Doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam đã tạo ra lịch sử kinh doanh có chiều dài không thua kém bất cứ quốc gia nào trong khu vực và trên thế giới. Từ những hoạt động giao thương bình thường qua tiếng rao hàng rong, buôn thúng bán bưng cho đến quy mô tập đoàn, hệ sinh thái đa ngành như ngày nay.
Thực ra, hệ thống kinh tế nước ta đã có sự giao thoa rất sớm với doanh nhân, doanh nghiệp từ các nền kinh tế phát triển. Điển hình là thương nhân Nhật Bản đã buôn bán tại Việt Nam từ thế kỷ 16, đặc biệt tại thương cảng Hội An. Người nước ngoài đến chủ yếu mua sản vật bản địa, như tơ lụa, đường, sừng tê, ngà voi, tiêu, quế, trầm.
Cùng thời gian trên, nhiều doanh nghiệp Bồ Đào Nha, Hà Lan, Anh, Pháp đã đến Phố Hiến (Hưng Yên) mua sản vật. Đổi lại, họ mang đến các thành tựu của nền công nghiệp tân tiến lúc bấy giờ, như vũ khí, đồng, vải, thủy tinh, đồ trang sức, kỹ thuật hàng hải.
Nhắc lại để thấy rằng, thương nhân Việt Nam đã mang “gen” hội nhập quốc tế từ nhiều thế kỷ trước. Tiến trình này tùy thời điểm biểu hiện khác nhau, nhưng không bao giờ dừng lại.
Tuy vậy, hội nhập quốc tế trong lịch sử phần lớn bị động; từ sau công cuộc đổi mới bắt đầu từ năm 1986, Đảng chủ trương mở cửa, hội nhập đã thổi luồng sinh khí mới - chủ động hội nhập vào doanh nhân, doanh nghiệp.
Bước ngoặt đầu tiên đến vào năm 1987 khi ban hành Luật Đầu tư nước ngoài, tạo cơ sở pháp lý cho doanh nghiệp nước ngoài vào nước ta và doanh nghiệp trong nước tiếp cận thị trường bên ngoài.
Đến khi bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ năm 1995 đã mở rộng cánh cửa để doanh nghiệp Việt Nam thực sự đặt dấu chân ra thị trường quốc tế. Cũng từ đó trở đi, chúng ta tăng tốc hội nhập với tốc độ, quy mô chưa từng có, như gia nhập ASEAN, APEC; tham gia WTO, CPTPP, EVFTA.
Doanh nghiệp Việt từ chỗ bán thô nông sản do nông dân làm ra manh mún, như cà phê, hồ tiêu, gạo, điều - thông qua kênh Nhà nước, được đảm nhiệm bởi mô hình công ty thương mại, xuất nhập khẩu địa phương - dần dần xuất hiện nhiều doanh nghiệp tư nhân không ngừng lớn mạnh.
Ví dụ, ngành hàng cà phê Việt Nam đã có mặt tại 90 quốc gia, vùng lãnh thổ; xuất khẩu gạo đến hơn 150 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Tiêu biểu có Tập đoàn Lộc Trời, Tập đoàn Trung Nguyên, Công ty CP Phúc Sinh,…
Từ chỗ chỉ biết bán nông sản đặc trưng, doanh nghiệp Việt Nam đã tham gia chuỗi cung ứng công nghiệp, công nghệ toàn cầu thông qua dòng vốn đầu tư nước ngoài, với các sản phẩm có hàm lượng cấu thành trong máy tính, điện tử, linh kiện thông qua hợp tác với Samsung, LG, CMC, Viettel Hight Tech, Phenika Robotics,…
Từ nền kinh tế bị “đóng đinh” có lợi thế về nông nghiệp và dựa vào xương sống nông nghiệp, đội ngũ doanh nhân Việt Nam đã chứng minh rằng, trí tuệ Việt hoàn toàn có thể khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ, công nghiệp và đem sản phẩm phục vụ thị trường quốc tế.
FPT là doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đầu tiên đạt mốc doanh thu 1 tỷ USD từ xuất khẩu phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin (CNTT). Doanh thu này chủ yếu đến từ các thị trường trọng điểm như Nhật Bản, châu Mỹ và châu Á - Thái Bình Dương.
Sinh ra trong thời kỳ mở cửa, tập đoàn này đã hiện diện tại 30 quốc gia, trở thành đối tác của gần 100 công ty thuộc top 500 doanh nghiệp hàng đầu thế giới. Quy mô nhân sự trong lĩnh vực dịch vụ công nghệ thông tin cho thị trường nước ngoài với 17 người ban đầu hiện đã cán mốc 30.000 người với 70 quốc tịch. Đấy là một minh chứng điển hình cho sự hội nhập toàn diện.
Cùng với đó, ngày nay doanh nhân không chỉ được hiểu gói gọn là người kinh doanh đơn thuần, mà nhiệm vụ của họ phải cùng nhau góp phần dựng xây đất nước hùng cường và thịnh vượng.
Vì vậy, cần phải xây dựng đội ngũ doanh nhân hiện đại, không chỉ giỏi kinh doanh mà còn có bản lĩnh chính trị, trí tuệ, đạo đức nghề nghiệp, tinh thần dân tộc và khát vọng cống hiến cho đất nước và vươn tầm thế giới.