Chuyển đổi xanh mở ra nhiều cơ hội để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Với cam kết mạnh mẽ tại COP26 về mục tiêu Net Zero vào năm 2050, việc chuyển đổi xanh sẽ mở ra nhiều cơ hội mới để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Đó là chia sẻ của Th.S Phạm Ngọc Thạch - Phó Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tại Hội thảo quốc tế “Thực hành kinh doanh có trách nhiệm trong nền kinh tế xanh toàn cầu” do Hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Đà Nẵng, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Chi nhánh miền Trung - Tây Nguyên (VCCI miền Trung - Tây Nguyên), Tổ chức Catalyste+, Canada phối hợp tổ chức ngày 24/10.
Theo Th.S Phạm Ngọc Thạch - Phó Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch sang kinh tế xanh, thực hành ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) và xây dựng chuỗi cung ứng bền vững đã trở thành xu thế tất yếu. Việt Nam không nằm ngoài dòng chảy này, với cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26 về mục tiêu Net Zero vào năm 2050, đánh dấu một bước ngoặt chiến lược quan trọng.
Theo Th.S Thạch, vấn đề này cũng đặt kinh tế Việt Nam đối diện với cả thách thức và cơ hội. Trong đó, rủi ro khí hậu có thể làm giảm 12,5% GDP của Việt Nam vào năm 2050 nếu không có các biện pháp thích ứng hiệu quả. Còn lại, cơ hội từ chuyển đổi xanh sẽ mở ra nhiều cơ hội mới để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra việc làm bền vững.
Với khu vực miền Trung – Tây Nguyên, Th.S Thạch cho rằng cần đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế của vùng gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng tập trung phát triển các ngành kinh tế biển. Đồng thời, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh; xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển của vùng.
“Cần tăng cường liên kết nội vùng, liên vùng để bảo đảm sử dụng hiệu quả các nguồn lực và nâng cao năng lực cạnh tranh của vùng; đẩy mạnh liên kết giữa các địa phương liền kề trong vùng. Tập trung phát triển vùng động lực miền Trung (vùng động lực quốc gia) là đầu tàu dẫn dắt sự phát triển của vùng; phát triển các hành lang kinh tế theo trục Bắc - Nam, các hành lang kinh tế Đông - Tây nhằm kết nối hiệu quả các cảng biển, khu kinh tế, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế, đầu mối giao thương lớn, các đô thị ven biển, trung tâm kinh tế, cực tăng trưởng,...”, Th.s Thạch đề xuất
Thông tin về kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới, Th.S Phạm Ngọc Thạch cho rằng sẽ có ba trụ cột chính của chuyển đổi mô hình kinh tế được hình thành. Cụ thể, “cột” Giảm phát thải Carbon sẽ bao gồm hướng tới mục tiêu Net Zero 2050; Đang phát triển thị trường carbon; Mục tiêu năng lượng tái tạo vào năm 2030 – đạt 73GW điện mặt trời, 38GW điện gió.
Với “cột” Kinh tế tuần hoàn sẽ đề cao Sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm thiểu chất thải; Thúc đẩy tái chế, tái sử dụng; Kế hoạch hành động quốc gia về kinh tế tuần hoàn đến năm 2035; Giảm phát thải khí nhà kính trên GDP ít nhất 15% vào năm 2030; Tăng tỷ lệ tái chế chất thải công nghiệpvà sinh hoạt. Còn lại, “cột” Xanh hóa các ngành kinh tế sẽ ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo; Tài chính xanh; Giao thông xanh; Nông nghiệp bền vững; Ưu đãi thuế cho đầu tư xanh; Phát triển các trung tâm công nghiệp môi trường.
Từ đây, Th.S Thạch cho rằng các địa phương cần chú ý đến Chỉ số PGI - Công cụ Thúc đẩy Thực thi Chỉ số Xanh cấp tỉnh được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam xây dựng nhằm đánh giá chất lượng quản trị môi trường ở cấp tỉnh dưới góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp. Mục tiêu của PGI là thúc đẩy các địa phương cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng thân thiện hơn với môi trường; Tạo ra một “cuộc đua” lành mạnh giữa các tỉnh thành trong việc thu hút đầu tư bền vững.
“PGI sẽ được tích hợp cùng với Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), qua đó nâng tầm quản trị môi trường trở thành một trụ cột cốt lõi trong việc đánh giá năng lực cạnh tranh của các địa phương”, Th.S Thạch nói thêm.
Tương tự, ông Wayne Fernad St. Amour - Cố vấn của Tổ chức Catalyste+, Canada thông tin Liên Hợp Quốc định nghĩa nền kinh tế xanh là “ít carbon, hiệu quả về tài nguyên và có tính hòa nhập xã hội”. Trong đó, có 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDG) của Liên hợp quốc được thông qua vào năm 2015 để đạt được mục tiêu phát triển bền vững vào năm 2030 với các mục tiêu có liên kết với 169 hạng mục cụ thể áp dụng cho tất cả các quốc gia.
Với chỉ số phát triển bền vững của doanh nghiệp, vị này cho hay đây là công cụ đo lường đánh giá cam kết và tiến độ của các công ty đối với các nguyên tắc môi trường, xã hội và quản trị với mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Đối với nhà đầu tư, chỉ số này cũng là một cách để xác định và đầu tư vào các công ty vừa có lợi nhuận vừa cam kết tạo ra tác động tích cực trên toàn cầu. Đồng thời, khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các hoạt động bền vững hơn, hướng đến các mô hình kinh doanh có trách nhiệm hơn.
“Đối với nền kinh tế, chuyển đổi xanh là yếu tố thúc đẩy phát triển kinh tế cân bằng ở các nước đang phát triển bằng cách thúc đẩy đầu tư của khu vực tư nhân vào các sáng kiến bền vững và giảm thiểu thiệt hại về môi trường”, ông Wayne Fernad St. Amour nói.
Theo vị này, việc triển khai chiến lược có thể thực hiện được thông qua việc thiết lập thực hành kinh doanh có trách nhiệm (RBP) sẽ thúc đẩy các nền kinh tế dựa vào tài nguyên có thể theo đuổi tăng trưởng xanh. Trong đó, các nền kinh tế tiên tiến có thể tăng cường khả năng cạnh tranh bằng cách đầu tư vào sản xuất công nghệ xanh.
“Các nền kinh tế mới nổi có thể tạo ra động lực cho đầu tư và hợp tác. Đối với các nền kinh tế mới nổi lớn hơn, việc hỗ trợ thị trường nội địa có thể thu hút các nhà cung cấp và giúp các nhà sản xuất địa phương mở rộng quy mô cũng sẽ thực hiện theo định hướng chuyển đổi xanh”, ông Wayne Fernad St. Amour nói thêm.