CHUYỂN ĐỔI KÉP: Hướng đi tất yếu để doanh nghiệp Việt đạt tăng trưởng hai con số
Chuyển đổi kép không chỉ là khẩu hiệu, mà là hướng đi tất yếu để doanh nghiệp Việt Nam đạt tăng trưởng hai con số và vươn ra toàn cầu.
Phát biểu tại Diễn đàn: “Chuyển đổi kép - Động lực cho tăng trưởng kinh tế: Góc nhìn từ chính sách đến thực tiễn” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ đạo, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức chiều 30/10/2025, ông Nguyễn Hồng Hiển, Vụ trưởng Vụ KHCN, ĐMST và Chuyển đổi số, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho biết, bài học của nhiều doanh nghiệp cho thấy tốc độ tăng trưởng chỉ thực sự có giá trị khi được nâng đỡ bởi nền tảng bền vững thông qua "chìa khoá" chuyển đổi kép.
Ông Hiển nhấn mạnh, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh giúp Việt Nam không chỉ tăng tốc, mà còn phát triển vững chắc, hướng tới tăng trưởng hai con số một cách bền vững dựa trên năng suất, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Với doanh nghiệp, chuyển đổi số là công cụ để tăng hiệu suất, giảm chi phí, mở rộng thị trường và nâng cao trải nghiệm khách hàng; trong khi chuyển đổi xanh giúp tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải, tối ưu tài nguyên và đáp ứng các tiêu chuẩn ESG đang ngày càng khắt khe của thị trường toàn cầu.
Theo báo cáo về “Số hóa và Tăng trưởng xanh” của OECD năm 2023, việc áp dụng công nghệ số, đặc biệt là IoT, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) có thể giúp doanh nghiệp giảm tử 10 đến 20% mức tiêu thụ năng lượng và phát thải CO2, đồng thời nâng cao đáng kể năng suất và hiệu quả vận hành trong toàn chuỗi giá trị.
Điều đó cho thấy, chuyển đổi số không chỉ tạo ra tăng trưởng về sản lượng, mà còn thúc đẩy tăng trưởng xanh và bền vững – 2 mục tiêu vốn được coi là tách biệt, nay lại bổ trợ cho nhau.
Ở cấp độ ngành, sự kết này tạo ra hiệu ứng lan tỏa, giúp hình thành các chuỗi sản xuất, logistic và năng lượng thông minh, giảm chi phí đầu vào, nâng chất lượng đầu ra và gia tăng khả năng cạnh tranh xuất khẩu.
Ở cấp độ quốc gia, chuyển đổi kép mở ra cơ hội nâng tầm năng lực cạnh tranh quốc gia. Khi doanh nghiệp Việt Nam đồng thời số hóa và xanh hóa, chúng ta không chỉ sản xuất hiệu quả hơn, mà còn tiến gần hơn đến chuẩn mực toàn cầu về quản trị, môi trường và công nghệ.
Ông Hiển cho biết: "Với lợi thế về vị trí địa lý, tốc độ phát triển hạ tầng số, cùng lực lượng lao động trẻ và khả năng thích ứng cao, Việt Nam có đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm sản xuất thông minh, xanh và số của khu vực".
"Đó không chỉ là cơ hội để nâng cao vị thế “Make in Vietnam” trên bản đồ giá trị toàn cầu, mà còn là nền tảng để Việt Nam bứt phá trong chuỗi cung ứng mới, nơi giá trị không còn nằm ở nhân công rẻ, mà ở năng suất, công nghệ và trách nhiệm với môi trường", ông Hiển nhấn mạnh.
Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị (năm 2024) khẳng định: “Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính của tăng trưởng năng suất”.
Đến năm 2030, Nghị quyết đặt ra các mục tiêu rất cụ thể: Năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp trên 55 % vào tăng trưởng GDP; Kinh tế số chiếm tối thiểu 30 % GDP; Trên 40 % doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo; Việt Nam thuộc nhóm 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á, nằm trong top 50 quốc gia thế giới về năng lực cạnh tranh số.
Tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam phấn đấu đạt quy mô kinh tế số tối thiểu 50 % GDP, thuộc nhóm 30 quốc gia dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Dự thảo văn kiện Đại XIV đang lấy ý kiến các tầng lớp nhân dân cũng nhấn mạnh cần xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là động lực chính; hoàn thiện thể chế phát triển gắn với thực hiện đồng bộ 4 chuyển đổi: chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực.
Do đó, để tối ưu nguồn lực và biến chuyển đổi kép thành động lực tăng trưởng, làm sao để chuyển đổi kép không tốn gấp đôi chi phí, mà tạo ra gấp đôi giá trị, ông Hiển chỉ ra, có bốn hướng hành động để thực hiện.
Thứ nhất là “Một hạ tầng – hai mục tiêu”; các hạ tầng thiết yếu của Nhà nước hay doanh nghiệp đều giải quyết đồng thời vừa phục vụ số hóa, vừa phục vụ xanh hóa. Ví dụ trung tâm dữ liệu xanh, nền tảng điện toán đám mây tiết kiệm năng lượng, hay hệ thống quản trị ESG tích hợp dữ liệu vận hành.
Thứ hai là "Chiến lược hai trong một". Mỗi dự án chuyển đổi số phải gắn liền với tiêu chí xanh; mỗi dự án xanh phải dựa trên công nghệ số để đo lường và quản trị hiệu quả.
Thứ ba là nguồn nhân lực lai gắn với kỹ năng số và kỹ năng xanh: Đào tạo đội ngũ vừa hiểu công nghệ số, vừa am hiểu quy trình sản xuất xanh. Ông Hiển cho rằng, đây sẽ là “vốn con người kép”, yếu tố quyết định lợi thế cạnh tranh lâu dài.
Thứ tư là tài chính xanh và đổi mới sáng tạo. Tận dụng tín dụng xanh, quỹ đổi mới sáng tạo, quỹ khoa học – công nghệ để giảm chi phí đầu tư, giúp doanh nghiệp đi nhanh và tối ưu chi phí đầu tư.
Ông Hiển nhấn mạnh, chuyển đổi kép - số hoá và xanh hoá - không chỉ là khẩu hiệu, mà là hướng đi tất yếu để doanh nghiệp Việt Nam đạt tăng trưởng hai con số và vươn ra toàn cầu; đồng thời giúp doanh nghiệp tăng năng suất, giảm chi phí, mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời góp phần thực hiện cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam.
Ở góc độ quốc gia, đó cũng chính là tinh thần xuyên suốt của Nghị quyết 57, phát triển nhanh, bền vững dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, động lực đột phá để GDP Việt Nam có thể tăng trưởng hai con số bền vững trong kỷ nguyên mới.