Biểu giá điện hai thành phần: Chính sách mới mở cửa cho đầu tư năng lượng mặt trời
Cơ chế này khuyến khích người dùng sử dụng điện một cách hiệu quả hơn, giảm thiểu việc sử dụng điện cùng lúc và giúp ngành điện tối ưu hóa đầu tư vào hạ tầng lưới điện.
Từ tháng 10/2025, EVN chính thức bắt đầu giai đoạn thử nghiệm tính toán giá bán lẻ điện hai thành phần – một bước chuẩn bị quan trọng trước khi áp dụng rộng rãi cơ chế giá mới. Cơ chế này gồm hai thành phần: “phần công suất” (giá công suất × công suất cực đại tháng Pmax) và “phần điện năng” (giá điện năng × sản lượng tiêu thụ tháng Ap).
Theo EVN, đối tượng thử nghiệm là các khách hàng sản xuất có mức tiêu thụ trung bình từ 200.000 kWh/tháng trở lên (tính bình quân 12 tháng gần nhất) và được đơn vị thành viên EVN bán điện trực tiếp. Trong giai đoạn thử nghiệm, việc tính toán được thực hiện “trên giấy” – khách hàng sẽ nhận được bảng so sánh giữa chi phí với biểu giá hiện hành và chi phí theo biểu giá hai thành phần, không phải hóa đơn thanh toán thực tế trong thời gian này.
Cơ chế giá mới đặt ra một thông điệp rõ ràng: chi phí điện không chỉ phụ thuộc vào lượng điện sử dụng mà còn phụ thuộc vào đỉnh công suất sử dụng (Pmax) – tức khối lượng tiêu thụ lớn nhất trong tháng mà khách hàng gây ra cho hệ thống. Nếu hai khách hàng dùng cùng một lượng điện nhưng khác Pmax thì bên có Pmax cao hơn sẽ chịu chi phí lớn hơn. Cơ chế này khuyến khích người dùng sử dụng điện một cách hiệu quả hơn, giảm thiểu việc sử dụng điện cùng lúc và giúp ngành điện tối ưu hóa đầu tư vào hạ tầng lưới điện.
Đối với thị trường năng lượng mặt trời và các doanh nghiệp tiêu thụ lớn, điểm then chốt là: Mô hình biểu giá mới tạo áp lực và động lực song song, áp lực chi phí cao hơn nếu vẫn giữ cách sử dụng điện truyền thống, và động lực đầu tư thay đổi nếu chủ động giảm Pmax hoặc phân bổ lại phụ tải. Chính vì vậy, việc triển khai hệ thống điện mặt trời mái nhà (PV) kết hợp lưu trữ năng lượng (BESS) và hệ thống quản lý thông minh trở nên càng có ý nghĩa nhiều hơn trong bối cảnh mới.
Về giải pháp, Hoa Nam Energy, Đại lý cấp I của Huawei Digital Power tại Việt Nam, đang định vị mình như một đối tác chiến lược cho doanh nghiệp muốn chuyển đổi mô hình tiêu thụ điện. Công ty không chỉ cung cấp giải pháp thiết bị (inverter, ESS, Smart PVMS) mà còn tư vấn chiến lược phân tích Pmax & Ap, thiết kế giải pháp phù hợp với biểu giá hai thành phần để giúp doanh nghiệp vừa giảm chi phí vừa nâng cao hiệu quả vận hành.
Do đó, việc EVN triển khai thử nghiệm biểu giá điện hai thành phần từ tháng 10/2025 không phải chỉ là thủ tục kỹ thuật, mà là một khởi đầu mới, mang tầm chiến lược tiên phong cho giai đoạn chuyển đổi chi phí năng lượng của doanh nghiệp. Trong bối cảnh chi phí đầu vào năng lượng ngày càng tăng và yêu cầu xuất khẩu xanh càng cao, việc đầu tư hệ thống điện mặt trời + lưu trữ giờ đây không chỉ mang tính “xanh” mà còn mang tính “tài chính chiến lược”.