Thị trường tài chính tiêu dùng bước vào giai đoạn phục hồi
Thị trường tiêu dùng dần phục hồi giúp các công ty tài chính dù vẫn thận trọng trong việc mở rộng khách hàng, song đã bắt đầu ghi nhận những kết quả tăng trưởng tích cực.
Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 9 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng khá, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước, loại trừ yếu tố giá là 7,2% (cùng kỳ năm trước tăng 5,8%).
Bộ Tài chính dự báo cả năm 2025, trụ tăng trưởng quan trọng của GDP sẽ đạt trên 11%, đóng góp tích cực cho mục tiêu tăng trưởng GDP cao từ trên 8% của năm nay.
Thị trường tiêu dùng phục hồi mang đến kết quả tích cực và kỳ vọng cho sức mua, tiêu dùng nội địa; dù rằng nếu bóc tách đóng góp của mảng du lịch, tăng trưởng doanh thu bán lẻ thực cho cả năm 2025, theo bà Vũ Ngọc Linh - CFA, Giám đốc bộ phận Phân tích và Nghiên cứu thị trường của VinaCapital, chỉ còn 7,5%.
Nhờ sự phục hồi này, không chỉ các doanh nghiệp bán lẻ tiêu dùng mà các doanh nghiệp tài chính tiêu dùng cũng ghi nhận sự khởi sắc tronng kết quả kinh doanh. Tại báo cáo “Vietnam Consumer Finance First-Half 2025 Review” (Thị trường Tài chính Tiêu dùng Việt Nam – Đánh giá nửa đầu năm 2025), FiinGroup khẳng định, thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam đã bước vào giai đoạn phục hồi. Tăng trưởng tín dụng bật lên trong năm 2024 và tiếp tục duy trì ở mức khiêm tốn trong đầu năm 2025, với tốc độ tăng hai chữ số thấp, được hỗ trợ bởi tâm lý người tiêu dùng cải thiện và nền tảng kinh tế vĩ mô vững hơn. (Tuy nhiên cập nhật đến hết tháng 9, tăng trưởng tín dụng đã tăng mạnh đạt 13,4% - mức cao nhất so với cùng kỳ 5 năm trở lại đây).
Nửa đầu năm 2025, theo FiinGroup, các công ty tài chính (FinCos) vẫn thận trọng trong việc mở rộng khách hàng, khi họ lên kế hoạch cho giai đoạn tăng trưởng bền vững tiếp theo hướng đến năm 2030. Chất lượng tài sản đang dần ổn định nhờ các tổ chức cho vay áp dụng quy trình thẩm định kỷ luật hơn và kiểm soát rủi ro chặt chẽ hơn.
Đồng thời, các công ty tài chính hàng đầu đang tăng cường quản trị rủi ro, đa dạng hóa danh mục sản phẩm, và mở rộng kênh tài chính số và tài chính nhúng nhằm nắm bắt cơ hội mới trong lĩnh vực mua trước trả sau (BNPL), tín dụng xanh và cho vay liên quan đến xe điện (EV).
Theo đó, các nhà phân tích FiinGroup ghi nhận tổng dư nợ cho vay tiêu dùng phục hồi mạnh mẽ, dù mức độ phục hồi không đồng đều. Các FinCos tăng trưởng với tốc độ chỉ bằng khoảng một nửa so với các ngân hàng, và thấp hơn nhiều so với giai đoạn tăng trưởng nhanh 2015–2019.
Thẻ tín dụng và cho vay hàng tiêu dùng bền tăng mạnh, trong khi cho vay tiền mặt giảm sâu và tín dụng xe cộ ổn định, phản ánh sự thận trọng của FinCos trong cho vay và chuyển hướng chiến lược sang các sản phẩm gắn với tiêu dùng bền vững.
Chất lượng tài sản vẫn chịu áp lực, với tỷ lệ nợ xấu bình quân của khách hàng tại các FinCos đang hoạt động duy trì trên 10%. Tuy nhiên, chi phí tín dụng giảm tại các doanh nghiệp dẫn đầu, trong khi các đơn vị nhỏ hơn cho thấy tiến triển chậm hoặc không đồng đều trong việc xử lý nợ xấu.
Lợi nhuận toàn ngành tăng trong nửa đầu năm 2025, dẫn đầu bởi Home Credit và HD Saison, trong khi VietCredit ghi nhận sự phục hồi ấn tượng nhờ chiến lược “ưu tiên kỹ thuật số” và các sản phẩm mới giúp tăng mạnh hiệu quả hoạt động và lợi nhuận.
Cập nhật thêm về kết quả kinh doanh quý 3/2025 vừa được các ngân hàng, công ty công bố mới đây, VPBank cho biết sau 9 tháng 2025, ngân hàng ghi lợi tăng hơn 67% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, có đóng góp không nhỏ của FE Credit khi quý 3 báo lãi gần 300 tỷ đồng. Đây là kết quả của quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ của công ty tài chính tiêu dùng, ưu tiên lựa chọn lọc phân khúc khách hàng chất lượng, đẩy mạnh thu hồi nợ và tinh chỉnh bộ máy hoạt động.
Tại HDBank, ngân hàng này cũng công bố lợi nhuận trước thuế hợp nhất 9 tháng đầu năm 2025 đạt 14.803 tỷ đồng, tăng 17% so với cùng kỳ. Trong đó, HD SAISON có kết quả rực rỡ khi đạt 1.100 tỷ đồng lợi nhuận, ROE 24,4%, duy trì vị thế dẫn đầu tài chính tiêu dùng.
Theo Báo cáo tài chính quý 3/2025 của Công ty Tài chính Cổ phần Tín Việt (TIN), công ty này cũng ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 369,36 tỷ đồng, tăng 1.111,16% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận tăng trưởng mạnh nhờ thu nhập lãi thuần tăng 425,96% (đạt 944,93 tỷ đồng) do tăng trưởng cho vay cao và tổng thu nhập hoạt động tăng 213,14%. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu đã tăng lên 7,15%. Từ nền tăng trưởng thấp của năm trước, TIN đã trở lại và cho thấy hiệu ứng phục hồi của thị trường tiêu dùng tác động mạnh mẽ đến các FinCos ra sao.
Một doanh nghiệp tài chính khác cũng đã niêm yết - Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực (EVN Finance - mã: EVF) - theo báo cáo quý 3, ghi nhận hu nhập lãi thuần 9 tháng đầu năm tăng 39%, đạt 1.515 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế đạt 904,5 tỷ đồng, tăng gần 68% so với cùng kỳ năm trước...
Một điểm nổi bật trong bức tranh phục hồi của tài chính tiêu dùng, theo chuyên gia FiinGroup, là các xu hướng mới như hợp tác hệ sinh thái, tích hợp BNPL và tín dụng tiêu dùng xanh đang định hình lại quỹ đạo tăng trưởng của FinCos, khi chuyển đổi số và phát triển bền vững trở thành chủ đề cốt lõi của ngành.
Các cải cách quy định đang được đề xuất – như tăng trần cho vay, nới lỏng quy tắc giải ngân, và giám sát dựa trên rủi ro – được kỳ vọng sẽ mở rộng khả năng tiếp cận tín dụng, nâng cao năng lực cạnh tranh của FinCos, và thúc đẩy tăng trưởng cho vay toàn diện, bền vững hơn, nhóm phân FiinGroup nhận định.