Xuất khẩu đạt đỉnh, doanh nghiệp cà phê chưa vội mừng
Ngành cà phê đã khép lại niên vụ 2024-2025 với dấu ấn lịch sử xuất khẩu đạt kỷ lục 8,4 tỉ USD, mức cao nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên ngành hàng này cũng đang chịu nhiều thách thức.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, riêng trong tháng 10, kim ngạch xuất khẩu đạt gần 6 tỷ USD, đưa tổng giá trị 10 tháng lên 58,13 USD, động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ ba nhóm hàng: cà phê, rau quả và thủy sản.
Đáng lưu ý, cà phê là điểm sáng nổi bật nhất khi kim ngạch xuất khẩu đạt 7,41 tỷ USD, tăng gần 62% so với cùng kỳ. Giá cà phê bình quân đạt 5.653 USD/tấn – mức cao nhất trong nhiều năm. Sự sụt giảm sản lượng tại các quốc gia cung ứng lớn như Brazil và Indonesia cùng nhu cầu gia tăng từ thị trường châu Âu, đặc biệt là Đức, Italy và Tây Ban Nha, đã tạo lợi thế cho cà phê Việt Nam vươn lên mạnh mẽ.
Như vậy, ngành cà phê Việt Nam đã khép lại niên vụ 2024-2025 với dấu ấn lịch sử Hiệp hội Cà phê và Ca cao Việt Nam (VICOFA) nhấn mạnh con số kim ngạch xuất khẩu đạt kỷ lục 8,4 tỉ USD, mức cao nhất từ trước đến nay.
Cụ thể, kết thúc niên vụ 2024-2025 (tháng 10/2024 đến 9/2025), xuất khẩu cà phê của Việt Nam trên 1,5 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu trên 8,4 tỉ USD, tăng 1,8% về khối lượng và tăng 55,5% về kim ngạch so với niên vụ 2023-2024. Đây là mức kim ngạch cao nhất trong các niên vụ từ trước đến nay. Giá xuất khẩu cà phê trung bình của Việt Nam trong niên vụ 2024-2025 đạt 5.610 USD/tấn, tăng 52,7% so với niên vụ trước.
Trong niên vụ vừa qua, châu Âu vẫn là thị trường lớn nhất của cà phê xuất khẩu Việt Nam với khối lượng trên 710.000 tấn (chiếm 47,2%), kim ngạch trên 4 tỉ USD (chiếm 46,7%). Tính theo quốc gia, Đức đứng đầu với 196.000 tấn (chiếm thị phần 13%), tiếp theo là Ý 125.000 tấn (8,3%), Tây Ban Nha 110.000 tấn (7,3%), Nhật Bản 90.000 tấn (6%), Mỹ 88.000 tấn (5,8%).
Theo lãnh đạo VICOFA, niên vụ này đặc biệt thành công khi giá trị tăng 55,5% trong khi khối lượng chỉ tăng 1,8%, đây là một kỷ lục không dễ bị phá vỡ, cho thấy ngành cà phê của Việt Nam đã hưởng lợi lớn từ chu kỳ tăng giá thế giới.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch VICOFA cũng thẳng thắn cho rằng, ngành hàng này đang chịu tác động lớn từ biến đổi khí hậu ngày càng khó lường, chiến tranh thương mại, tình hình đầu cơ tài chính, biến động tỉ giá…
Nhiều chuyên gia cho rằng, Châu Âu vẫn là thị trường lớn nhất của cà phê xuất khẩu Việt Nam trong năm 2025. Và giá cà phê khả năng vẫn ở mức tốt cho đến đầu năm 2026, nhưng sau đó có thể giá sẽ biến động mạnh hơn, nên doanh nghiệp cần thận trọng hơn với các hoạt động đầu cơ và trữ hàng.
Lãnh đạo VICOFA cũng cho rằng, Việt Nam hiện là một trong số ít quốc gia xuất khẩu cà phê lớn đã sẵn sàng đáp ứng quy định chống phá rừng (EUDR) của EU.
Theo đó, Việt Nam đã hoàn thành cơ sở dữ liệu truy xuất nguồn gốc cho 137.000 ha cà phê, đang mở rộng lên 462.000 ha, tương đương 80% diện tích cà phê vùng Tây Nguyên. Chính nhờ những nỗ lực này mà EU đã xếp Việt Nam vào nhóm "rủi ro thấp" trong thực thi Quy định EUDR, chỉ kiểm tra 1% lô hàng nhập khẩu. Điều này mở ra cơ hội tiếp cận bền vững với thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới. Cùng lúc đó, ngành cà phê đang dịch chuyển mạnh sang chế biến sâu để nâng cao giá trị gia tăng.
Bên cạnh thị trường EU, với người tiêu dùng ở Australia lại có đặc biệt quan tâm cà phê hữu cơ, thân thiện với môi trường cũng là yêu cầu các doanh nghiệp phải lưu ý. Bên cạnh đó, thị trường Mỹ yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng cao và chứng nhận an toàn thực phẩm, Nhật Bản đánh giá cao hương vị độc đáo, quy trình rang xay chuẩn và các chứng nhận về bền vững. Đây là những yếu tố mang tính quyết định giúp cà phê Việt Nam mở rộng thị phần bằng chất lượng và sự bền vững.
Sự chủ động nâng cao giá trị gia tăng, đầu tư chế biến sâu và xây dựng thương hiệu đang giúp các doanh nghiệp cà phê Việt Nam từng bước khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Nói như ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc Tiến thương mại, Bộ Công Thương, trong bối cảnh diện tích canh tác có hạn và năng suất, sản lượng đã đạt ngưỡng tối đa, việc nâng cao giá trị xuất khẩu cà phê phải được thực hiện thông qua đẩy mạnh chế biến sâu và đặc biệt là xây dựng, định vị thương hiệu cho ngành cà phê Việt.