Chán xe điện, Trung Quốc chuyển sang xe hydro?
Trung Quốc đã loại xe điện khỏi danh sách các ngành công nghiệp chiến lược, chuyển trọng tâm sang những công nghệ mới nổi trong đó có năng lượng hydro.
Theo tuyên bố chính thức trong Kế hoạch phát triển 5 năm lần thứ 15 (2026-2030), Trung Quốc nhấn mạnh vào mục tiêu chuyển đổi xanh và mở rộng năng lượng tái tạo, coi hydro là yếu tố chiến lược trong hệ thống năng lượng tương lai của nước này.
Hydro được coi là năng lượng xanh, dùng để “khử carbon” của nhiều ngành công nghiệp và dịch vụ như sản xuất thép, hóa chất, giao thông vận tải... Hydro xanh được sản xuất thông qua quá trình điện phân nước, phân tách nước thành hydro và oxy thông qua nguồn điện năng tái tạo (điện gió, điện mặt trời). Hydro được xem là năng lượng của tương lai vì nhiều lợi ích như thân thiện với môi trường, nguồn cung dồi dào, mật độ năng lượng cao...

Trung Quốc hiện đứng đầu toàn cầu về các dự án hydro. Báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết, Trung Quốc là nhà phát triển chính các máy điện phân hydro, chiếm 65% công suất toàn cầu đã được lắp đặt hoặc đang trong giai đoạn quyết định đầu tư cuối cùng và gần 60% công suất sản xuất máy điện phân trên toàn thế giới.
Hydro cũng hứa hẹn là một phần của ngành công nghiệp ô tô trong tương lai. Trên thế giới một loạt hãng xe đang đầu tư nghiên cứu phát triển những dòng xe sử dụng nhiên liệu hydro. Tại Nhật Bản, hãng xe Toyota bắt đầu nghiên cứu xe chạy pin nhiên liệu hydro (FCEV) từ những năm 1990 và chính thức giới thiệu mẫu Toyota Mirai vào năm 2014. Với công nghệ này, hydro dạng lỏng sẽ được bơm vào bình chứa trên ô tô, rồi truyền vào cụm pin nhiên liệu, kết hợp với oxy, thành phản ứng hóa học, tạo ra điện. Điện sẽ vận hành ô tô. Chiếc xe Mirai có quãng đường di chuyển tới 650 km khi nạp hydro đầy bình. Thời gian nạp đầy hết khoảng 5 phút, tương đương với đổ đầy bình xăng cho một chiếc ô tô thông thường. Phát thải ra môi trường chỉ là nước sạch, không gây ô nhiễm.
Ngoài công nghệ pin nhiên liệu, Toyota còn nghiên cứu chuyển đổi xe động cơ đốt trong sử dụng xăng, dầu sang sử dụng hdro. Bằng cách thay hệ thống phun nhiên liệu để có thể chạy bằng hydro lỏng.

Nhiều hãng ô tô tin rằng, thời của xe chạy bằng hydro đang đến và đang chuẩn bị cho tương lai này. Vì hydro sạch, hạ tầng hydro sẽ phát triển, xe hydro có tầm hoạt động xa, giá hydro rẻ… Dự báo, từ năm 2035 trở đi xe hydro sẽ chạy nhiều trên đường.
Ngược lại, giao thông vận tải được kỳ vọng là khách hàng lớn, tiêu thụ nhiều hydro, góp phần thúc đẩy việc phổ biến hydro.
Tuy vậy, hiện vẫn còn nhiều hạn chế trong việc phổ biến năng lượng hydro. Đây là khí nhẹ, dễ cháy, cần áp suất cao hoặc làm lạnh sâu để lưu trữ. Cơ sở hạ tầng cho hydro (đường ống chuyên dụng, bồn áp suất, kho chứa, trạm tiếp nhiên liệu, cảng xuất nhập khẩu…) chưa phát triển trên quy mô lớn. Phải đầu tư hạ tầng trước mới có thể thúc đẩy thị trường tiêu thụ hydro.
Trung Quốc đưa năng lượng hydro vào danh sách các ngành công nghiệp chiến lược, tập trung nhiều ưu đãi, hỗ trợ để thúc đẩy phát triển, sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho năng lượng sạch, dễ sử dụng. Khi hạ tầng hydro phát triển, sẽ tạo ra sự chuyển đổi và ngành công nghiệp ô tô cũng tìm thấy cơ hội mới.