Chi đầu tư phát triển tăng cao, lãi suất tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng
Chi đầu tư phát triển tăng mạnh và duy trì lãi suất chính sách tiếp tục hỗ trợ cho tăng trưởng, bất chấp bán lẻ suy giảm do tác động thời tiết.
Tháng 10/2025, nền kinh tế tiếp tục ghi nhận các điểm sáng đóng góp cho tăng trưởng tích cực.
Tích cực từ các động lực chính
Trong đó, tăng trưởng xuất khẩu tiếp tục duy trì nhờ ngành công nghệ, trong khi nhu cầu phi điện tử từ Mỹ giảm, và thúc đẩy bởi nền so sánh thấp do ảnh hưởng của bão Yagi vào năm trước.
Tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa đạt +17,5% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 10 (so với +24,7% tháng 9), với kim ngạch giảm -1,5% theo tháng. Thặng dư thương mại giảm xuống mức thấp nhất trong ba tháng là 2,6 tỷ USD (so với 2,85 tỷ USD trong tháng 9), trong bối cảnh nhập khẩu (+16,8% so với +24,9% tháng 9) cũng hạ nhiệt.
Xuất khẩu khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục tăng mạnh (+31,4% so với +38,1% tháng 9), bù đắp cho tháng thứ sáu liên tiếp sụt giảm của khu vực trong nước (-16,2% so với -9,3% tháng 9). Nhu cầu bên ngoài được hỗ trợ bởi mức tăng hai con số trong nhóm sản phẩm điện tử, bao gồm máy tính, linh kiện và thiết bị điện tử (+65,6% so với +66,2% tháng 9), máy ảnh và camera (+23,5% so với +18,7% tháng 9) và điện thoại cùng linh kiện (+10,9% so với +17,5% tháng 9). Các mặt hàng điện tử được miễn thuế đối ứng cũng là động lực quan trọng.
Nhu cầu cũng được thúc đẩy bởi đầu tư cho AI (tức chi tiêu của các tập đoàn công nghệ Mỹ để phát triển mô hình ngôn ngữ lớn, ứng dụng AI và trung tâm dữ liệu) cũng như dịch chuyển chuỗi cung ứng sản xuất. Ngược lại, xuất khẩu nhiều mặt hàng phi điện tử giảm do tác động từ mức thuế đối ứng cao hơn của Mỹ, bao gồm dệt may, giày dép và gỗ, sản phẩm gỗ. Song nhìn chung, theo thị trường, xuất khẩu sang Mỹ tăng +27% nhưng giảm theo tháng sau khi thuế đối ứng có hiệu lực, sau khi tăng +38,5% trong tháng 9 là yếu tố cần chú ý.
Sản xuất công nghiệp duy trì tăng trưởng hai con số trong tháng 10. Trong khi đó tăng trưởng bán lẻ giảm xuống mức thấp nhất trong vòng một năm do hoạt động thương mại và dịch vụ bị ảnh hưởng bởi bão và lũ lụt. Lượng khách quốc tế tháng 10 đạt 1,73 triệu lượt, cao nhất kể từ tháng 3, tăng +13,8% so với tháng trước và +22% so với cùng kỳ.
Bất chấp những khó khăn tạm thời do thời tiết, triển vọng tiêu dùng vẫn tích cực nhờ nền kinh tế đang cải thiện, thị trường lao động sôi động, lượng khách du lịch tăng trưởng mạnh mẽ và các chính sách hỗ trợ của chính phủ.
Các chính sách hỗ trợ tăng trưởng của Chính phủ bao gồm việc giảm 2% thuế GTGT đến hết năm 2026, đồng thời bổ sung hàng hóa và dịch vụ vận tải, logistics, công nghệ thông tin vào danh mục các sản phẩm được hưởng ưu đãi, cùng với đề xuất sửa đổi Luật Thuế Thu nhập Cá nhân nhằm tăng thu nhập khả dụng.
Dư địa tài khóa dồi dào, điểm sáng FDI và chi đầu tư
Dư địa tài khóa còn dồi dào với tổng thu ngân sách nhà nước từ đầu năm đến nay (2.145 nghìn tỷ đồng/84,4 tỷ USD) vượt chi ngân sách (1.830,8 nghìn tỷ đồng). Thu ngân sách tăng +28,5% so với cùng kỳ năm trước trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 10, vượt dự toán ngân sách nhà nước +9,1%.
Lạm phát ổn định, mặc dù giá lương thực tăng do ảnh hưởng của thời tiết. Trong đó, lạm phát chung đã hạ nhiệt xuống còn 3,2% trong tháng 10 (so với 3,4% trong tháng 9), với giá cả tăng +0,2% so với tháng trước. Trong mười tháng đầu năm 2025, lạm phát trung bình +3,3%, với kết quả nhìn chung ổn định kể từ tháng 3.
Chúng tôi tái khẳng định dự báo lạm phát chung là 3,2% trong năm 2025 và 3,7% trong năm 2026.
Giải ngân vốn đầu tư nước ngoài vẫn diễn ra sôi động, tăng +8,8% so với cùng kỳ năm trước trong mười tháng đầu năm 2025, đạt 21,3 tỷ USD. Đây là mức tăng nhẹ so với mức +8,5% trong chín tháng đầu năm 2025.
Cam kết FDI tăng +15,6% so với cùng kỳ năm trước trong mười tháng đầu năm, tăng nhẹ so với mức +15,2% trong tháng đầu năm.
Các cam kết mới (tức là các dự án mới đăng ký) giảm -7,6% về giá trị (so với -8,6% trong 9 tháng đầu năm 2025), nhưng số lượng dự án mới tăng nhanh hơn (+21,1% so với +17,4% trong 9 tháng đầu năm 2025). Ngành sản xuất chiếm tỷ trọng lớn nhất (56,7%) trong tổng vốn đăng ký mới từ đầu năm đến nay, tiếp theo là hoạt động bất động sản (19,5%).
Vốn FDI rót vào các dự án hiện hữu tăng +45% (so với +48% trong 9 tháng đầu năm 2025), trong khi mua cổ phần và góp vốn (M&A) tăng +45% so với cùng kỳ năm trước (so với +35% trong 9 tháng đầu năm).
Lĩnh vực sản xuất chiếm tỷ trọng lớn nhất (62,5%) trong tổng số vốn đăng ký mới và vốn đầu tư từ đầu năm đến nay, tiếp theo là hoạt động bất động sản (20,3%).
Trong tháng 10, cam kết FDI đã tăng +20,4% so với cùng kỳ năm trước, đạt 2,98 tỷ USD, phản ánh sự tin tưởng và quan tâm cao của các nhà đầu tư đa quốc gia.
Việt Nam vẫn là điểm đến hàng đầu cho việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng từ Trung Quốc, do mối quan hệ địa chính trị khó dự đoán giữa Mỹ và Trung Quốc củng cố động lực phục hồi chuỗi cung ứng của các công ty đa quốc gia.
Ngành điện tử là một trong những ngành được hưởng lợi đáng kể từ FDI. Apple, hợp tác với BYD, đã chọn Việt Nam để sản xuất các trung tâm nhà thông minh và robot để bàn đầu tiên vào tháng 10.
Chi đầu tư phát triển đạt 486,1 nghìn tỷ đồng (18,5 tỷ đô la Mỹ) trong 10 tháng đầu năm, tăng mạnh +57,9% so với cùng kỳ năm trước (so với +43% trong 9 tháng đầu năm 2025). Tuy nhiên, chi tiêu vẫn chậm so với kế hoạch, chỉ đạt 61,5% kế hoạch ngân sách nhà nước ban đầu (cả năm: 790 nghìn tỷ đồng), hoặc 55,5% mục tiêu điều chỉnh (cả năm: 875 nghìn tỷ đồng).
Chính phủ đang đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, cụ thể như ưu tiên bố trí vốn cho các dự án có tiến độ tốt và tăng cường giám sát các địa phương. Thủ tướng Chính phủ kỳ vọng các dự án giao thông trọng điểm sẽ hoàn thành vào cuối năm 2025, bao gồm giai đoạn 1 của Sân bay Long Thành, Đường vành đai 3 TP.HCM và một số đoạn của Cao tốc Bắc-Nam. Đây vẫn sẽ một trong những động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế trong những tháng còn lại của năm.
Dự báo tăng trưởng GDP là 7,8%, lãi suất giữ nguyên
Chúng tôi tái khẳng định dự báo tăng trưởng GDP là 7,8% vào năm 2025 và 7,2% vào năm 2026. Tình hình kinh tế và các động lực ngắn hạn của Việt Nam vẫn được duy trì, với xuất khẩu, sản xuất công nghiệp và du lịch tăng trưởng mạnh mẽ, thu hút FDI mạnh mẽ và đầu tư công tăng vọt. Sự chậm lại của doanh số bán lẻ chỉ là tạm thời, do tác động của các sự kiện liên quan đến thời tiết sẽ giảm dần.
Trong năm tới, chúng tôi kỳ vọng nhu cầu nội địa mạnh mẽ sẽ bù đắp cho sự chậm lại của nhu cầu bên ngoài do ảnh hưởng của việc tăng thuế quan. Tuy nhiên, đà giảm tốc xuất khẩu sẽ ở mức khiêm tốn do nhu cầu điện tử liên quan đến AI mạnh mẽ, các chính sách miễn thuế điện tử, lợi thế về thuế quan so với Trung Quốc và Ấn Độ, và dòng vốn FDI.
Trước đó, chúng tôi đã dự báo với lạm phát được kiểm soát (dưới mục tiêu 4,5% của Ngân hàng Nhà nước) và mong muốn hỗ trợ tăng trưởng của các cơ quan chức năng, kỳ vọng NHNN sẽ duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng ngay cả trong bối cảnh áp lực tỷ giá. Tăng trưởng tín dụng tiếp tục tăng tích cực trong tháng 10/2025. Chúng tôi dự báo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ duy trì lãi suất chính sách cho đến cuối năm và năm sau.