Nghiên cứu - Trao đổi

Sửa Luật Bảo hiểm tiền gửi: Cân nhắc cơ chế thu phí bảo hiểm tiền gửi theo rủi ro

Bài: Gia Nguyễn - Ảnh: Quốc Tuấn 14/11/2025 04:15

Để bảo đảm công bằng trong quản trị thị trường tài chính, góp ý Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), một số ý kiến cho rằng, cần chuyển hẳn sang cơ chế thu phí theo rủi ro...

Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 được xây dựng gồm 8 Chương, 42 Điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 26 Điều; bổ sung mới 7 Điều; bãi bỏ 4 Điều; giữ nguyên 9 Điều.

Việc xây dựng Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức bảo hiểm tiền gửi bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, bảo đảm duy trì sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng, an ninh, an toàn xã hội.

sua-luat-bao-hiem-tien-gui-13.11.2.jpg
Việc xây dựng Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức bảo hiểm tiền gửi bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền - Ảnh minh họa

Nhìn nhận về nội dung Dự thảo Luật, không ít ý kiến cho rằng, trong bối cảnh hội nhập và phát triển của đất nước hiện nay, sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi là cần thiết nhằm củng cố nền tảng pháp lý bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền và bảo đảm sự ổn định của các tổ chức tín dụng.

Tuy nhiên, bên cạnh các nội dung được đánh giá tích cực, vẫn còn đó một số vấn đề để lại băn khoăn, cần được cân nhắc.

Cụ thể, để có cơ sở áp dụng cơ chế phí linh hoạt và bảo đảm nguồn thu phí bảo hiểm tiền gửi ổn định, Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi, việc áp dụng phí bảo hiểm tiền gửi đồng hạng hoặc phân biệt phí phù hợp với đặc thù hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam trong từng thời kỳ…

sua-luat-bao-hiem-tien-gui-13.11.1.jpg
Một số ý kiến đề nghị, cần chuyển hẳn sang cơ chế thu phí theo rủi ro, trên cơ sở đánh giá mức độ tín nhiệm - Ảnh minh họa

Tham gia góp ý Dự thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội - Trần Quang Phương bày tỏ, Tổ chức bảo hiểm tiền gửi có rủi ro rất lớn trong nền kinh tế thị trường. Đó là rủi ro về hệ thống khi ngân hàng mất khả năng thanh toán hoặc lỗ luỹ kế trên 100%, phát sinh nghĩa vụ chi trả bảo hiểm tiền gửi và áp lực rất lớn lên Tổ chức bảo hiểm tiền gửi của Nhà nước.

“Trong lần sửa đổi này, đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ tại sao chưa chuyển từ thu phí đồng hạng sang thu phí rủi ro trên cơ sở đánh giá tín nhiệm của ngân hàng trong từng giai đoạn?”, Phó Chủ tịch Quốc hội băn khoăn.

Đồng thời cho rằng, chúng ta hoàn toàn có thể phân loại các nhóm ngân hàng và dựa trên đánh giá tín nhiệm của thị trường với ngân hàng để tính phí, chứ thu phí đồng hạng, thì ngân hàng nào quản trị rủi ro tốt lại thiệt thòi.

“Rõ ràng có nguy cơ hơn thì phải đóng phí cao hơn”, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.

Bên cạnh đó, lo ngại về nguồn lực tài chính của Tổ chức bảo hiểm tiền gửi có hạn, Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ, vậy cơ chế vay đặc biệt từ ngân hàng Nhà nước như thế nào, cơ chế hỗ trợ tài chính để áp dụng trong tình trạng khẩn cấp ra sao?

“Cần chuyển hẳn sang cơ chế thu phí theo rủi ro, trên cơ sở đánh giá mức độ tín nhiệm, đây vừa là động lực, vừa bảo đảm công bằng trong quản trị thị trường tài chính”, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị.

Liên quan đến vấn đề này, tham gia góp ý Dự thảo, đại biểu Phạm Đình Toản – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên cũng cho rằng, đề xuất “phí bảo hiểm đồng hạng” của cơ quan soạn thảo là “chưa tiếp cận” thực tế thị trường.

Từ đó, đại biểu đề nghị nguyên tắc cốt lõi phải là “căn cứ theo mức độ rủi ro”, phù hợp với kinh tế thị trường. Theo đó, tổ chức tín dụng có “hệ số tín nhiệm cao” thì đóng phí thấp, tổ chức “rủi ro cao” thì “mức độ phí bảo hiểm phải cao”.

Đồng tình với quan điểm đã nêu, không ít ý kiến cũng đề nghị, Dự thảo Luật (sửa đổi) phải bổ sung rõ, giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định “nguyên tắc, tiêu chí và mức phí” để đảm bảo công bằng, minh bạch, tránh tùy tiện.

Được biết, theo Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, tại phiên họp chiều nay 14/11, Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

Bài: Gia Nguyễn - Ảnh: Quốc Tuấn