Xây dựng các “phòng thí nghiệm” cho mô hình kinh tế mới tại địa phương
Các địa phương như những trung tâm sáng tạo, cầu nối thực thi chính sách, thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp, triển khai mô hình thử nghiệm và lan tỏa tri thức đổi mới.
Đó là nhấn mạnh của Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Nguyễn Quang Vinh tại phiên thảo luận “Đổi mới sáng tạo địa phương Việt Nam - Nhật Bản: Hợp lực trí tuệ, nâng tầm giá trị, kiến tạo tương lai số” trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác địa phương Việt - Nhật vừa qua.
Nền tảng cho sự phát triển bền vững
Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu và khu vực cùng bước vào kỷ nguyên mới, cùng tốc độ thay đổi chóng mặt của công nghệ, Việt Nam cũng phải sẵn sàng tìm kiếm các giải pháp để tạo sự đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và tăng trưởng bền vững. Từ đó, kiến tạo những sản phẩm, dịch vụ giá trị gia tăng cao gắn với chuỗi giá trị toàn cầu.
Phó Chủ tịch VCCI Nguyễn Quang Vinh bày tỏ: “Đổi mới sáng tạo không chỉ là yếu tố then chốt tạo ra giá trị gia tăng, mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững và bao trùm. Điều này càng trở nên cấp thiết khi chúng ta phải đối mặt với các thách thức lớn như chuyển đổi số, biến đổi khí hậu, già hóa dân số, và tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu”.
Trong suốt những năm qua, Việt Nam và Nhật Bản đang nỗ lực hiện thực hóa mục tiêu phát triển, hợp tác nâng cấp quan hệ lên “Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á và trên thế giới”. Đồng thời, tập trung đưa hợp tác về công nghệ cao và đổi mới sáng tạo thành một trong những trụ cột mới của hợp tác song phương. Chính vì vậy, việc xúc tiến, trao đổi hợp tác, vạch ra những kế hoạch, chính sách để các doanh nghiệp, các địa phương tại Việt Nam và Nhật Bản có những “cái bắt tay” phát triển là hoàn toàn cần thiết.
Đánh giá về việc này, Phó Chủ tịch VCCI Nguyễn Quang Vinh nhấn mạnh: “Nếu chính sách là định hướng, thì địa phương chính là nơi thực thi và doanh nghiệp chính là động lực của đổi mới sáng tạo”.
Phó Chủ tịch VCCI cũng cho biết thêm, vai trò của các địa phương ngày càng được nhấn mạnh như những trung tâm sáng tạo, cầu nối thực thi chính sách, thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp, triển khai mô hình thử nghiệm và lan tỏa tri thức đổi mới. Chính quyền địa phương cần trở thành những “phòng thí nghiệm” cho các mô hình kinh tế mới.
4 vấn đề cốt lõi cần nghiên cứu
Để hiện thực hóa được các mục tiêu trên, rất cần có sự chung tay, dốc sức đồng lòng từ cả chính quyền địa phương cũng như các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Nhận định về việc này, Phó Chủ tịch VCCI đã chỉ ra các vấn đề cốt lõi cần tập trung nghiên cứu để sớm tìm ra “chìa khóa” cho phát triển, thúc đẩy đổi mới sáng tạo giữa các địa phương Việt Nam - Nhật Bản trong bối cảnh mới.
Thứ nhất, về tổng quan hợp tác, cần đánh giá các thành tựu và tiềm năng trong hợp tác công nghệ cao và đổi mới sáng tạo Việt Nam - Nhật Bản.
Thứ hai, cần có các chính sách và cơ chế hỗ trợ hợp lý từ Chính phủ hai nước, nhằm khuyến khích đầu tư chiến lược và phát triển công nghệ cao.
Thứ ba, hệ sinh thái giữa các địa phương cũng cần cởi mở, sẵn sàng hỗ trợ cho các doanh nghiệp phát triển. Các tổ chức như JETRO, JCCI, VCCI và các doanh nghiệp (Việt Nam và đối tác Nhật Bản) có thể kết nối trực tiếp để xây dựng và vận hành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo hiệu quả.
Thứ tư, đánh giá đúng tiềm năng hợp tác ưu tiên, tập trung chia sẻ kinh nghiệm và tiềm năng hợp tác đột phá trong các lĩnh vực chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, hạ tầng di động và bán dẫn.
Phó Chủ tịch VCCI cũng bày tỏ, thông qua phiên thảo luận “Đổi mới sáng tạo địa phương Việt Nam - Nhật Bản: Hợp lực trí tuệ, nâng tầm giá trị, kiến tạo tương lai số”, với sự tham gia của các lãnh đạo của các cơ quan Việt Nam, đại diện Đại sứ quán Nhật Bản, các đối tác quan trọng như JICA, các doanh nghiệp tiêu biểu sẽ cùng trao đổi, chia sẻ, khơi mở ra các ý tưởng đột phá và cơ hội hợp tác song phương thực chất, hướng tới phát triển bền vững trong bối cảnh mới.
“Phiên thảo luận này không chỉ là diễn đàn đối thoại, mà còn là dịp quan trọng để Việt Nam tham vấn việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” Phó Chủ tịch VCCI Nguyễn Quang Vinh bày tỏ.