Đẩy mạnh giải pháp giảm rủi ro, bảo vệ tài sản khách hàng trong thanh toán
Trong bối cảnh các hình thức lừa đảo ngày càng gia tăng với mức độ tinh vi, phức tạp, khó nhận biết, truyền thông để các bên ý thức giảm rủi ro, bảo vệ tài sản khách hàng càng quan trọng.
Trong tháng 11, hàng loạt khách hàng đã có các cảnh báo và biện pháp tăng cường bảo mật cho khách hàng, bao gồm: cảnh báo giao dịch nghi ngờ lừa đảo, xác minh danh tính, và báo cáo các giao dịch lớn cho cơ quan chức năng.
Ví dụ kể từ ngày 05/11/2025, Vietcombank chính thức mở rộng triển khai tính năng Cảnh báo tài khoản nhận tiền có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo (tính năng “VCB Alert”) cho các giao dịch chuyển tiền trong Vietcombank trên VCB Digibank và tại quầy.
Cụ thể, khi khách hàng thực hiện các giao dịch chuyển tiền online, hệ thống sẽ tự động đưa ra cảnh báo nếu tài khoản của người nhận tiền có các dấu hiệu như: Thông tin người nhận không trùng khớp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; Tài khoản người nhận thuộc danh sách cảnh báo của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; Tài khoản người nhận thuộc danh sách nghi ngờ rủi ro… Trường hợp giao dịch tại quầy, nhân viên Vietcombank sẽ chủ động thông báo cho khách hàng khi tài khoản người nhận tiền có các dấu hiệu nghi ngờ tương tự.
Dựa trên thông tin cảnh báo, khách hàng có thể chủ động đưa ra quyết định có tiếp tục thực hiện giao dịch hay không.
Tương tự, TPBank, BIDV, MB, Agribank, VIB… cũng triển khai các tính năng cảnh báo giao dịch nghi ngờ đến khách hàng.
BIDV là ngân hàng đầu tiên áp dụng hệ thống cảnh báo giao dịch nghi ngờ. Khi khách hàng nhập tài khoản người nhận, hệ thống sẽ dò quét và cảnh báo nếu đó là tài khoản nằm trong danh sách nghi ngờ.
Trong khi đó, TPBank triển khai hệ thống cảnh báo rủi ro lừa đảo đồng bộ trên toàn bộ các kênh giao dịch: App TPBank, TPBank Biz, các máy ATM/LiveBank và tại quầy. Giải pháp này giúp khách hàng kịp thời nhận diện các tài khoản thụ hưởng có dấu hiệu bất thường, qua đó chủ động ngăn chặn các hành vi gian lận tài chính ngay từ đầu giao dịch.
Càng gần về cuối năm, việc truyền thông, tuyên truyền ý thức cảnh giác của khách hàng từ phía ngân hàng, cũng như chính các ngân hàng phải tích cực đẩy mạnh các giải pháp chống tội phạm lừa đảo, giao dịch nghi ngờ để giảm rủi ro, đảm bảo an toàn tài sản cho khách hàng càng cần được chú trọng.
Ngân hàng Nhà nước mới đây vừa cho biết tính đến nay ngành Ngân hàng đã có hơn 136,1 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân (CIF), hơn 1,4 triệu hồ sơ khách hàng tổ chức được đối chiếu sinh trắc học qua căn cước công dân gắn chip hoặc ứng dụng VneID.
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc NHNN Khu vực 2 cho biết, hiện các chính sách, quy định về hoạt động thanh toán, chuyển tiền và dịch vụ tài khoản, cùng với các giải pháp công nghệ, đặc biệt là ứng dụng xác thực sinh trắc học trong các dịch vụ thanh toán, chuyển tiền trực tuyến đã và đang là những giải pháp căn bản, hữu hiệu để nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán qua ngân hàng nói chung và thanh toán trực tuyến nói riêng. Không chỉ vậy, các giải pháp này đã góp phần quan trọng trong phòng chống tội phạm công nghệ cao, tội phạm lừa đảo.
Tuy nhiên bên cạnh đó, theo ông Lệnh, các TCTD cần tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp liên quan, mang ý nghĩa thông tin, tuyên truyền, tư vấn cũng như phối hợp với các đơn vị liên quan để trao đổi nắm bắt thông tin phục vụ hoạt động phòng chống tội phạm. Đặc biệt trong bối cảnh thời điểm cuối năm đang tới, nhu cầu thanh toán, chuyển tiền thường tăng cao để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ và tiêu dùng, các biện pháp này mang ý nghĩa thiết thực, giảm thiểu rủi ro tối đa và bảo vệ tài sản của khách hàng.
Theo đó, Phó Giám đốc NHNN Khu vực 2 cho rằng các ngân hàng cần tiếp tục làm tốt công tác thông tin truyền thông về dịch vụ và sử dụng dịch vụ ngân hàng. Ngoài các phương thức truyền thông phổ biến (trên website ngân hàng; báo chí và kênh tư vấn, hướng dẫn, chăm sóc khách hàng; dịch vụ 24/7…) như đã và đang làm, các TCTD cần tăng cường hoạt động phối hợp với chính quyền địa phương, xã, phường để tổ chức các hoạt động kết nối, thông tin truyền thông thực tế theo phương thức và tinh thần “ngày không dùng tiền mặt”, để không chỉ hướng dẫn, thông tin về sản phẩm dịch vụ ngân hàng, dịch vụ thanh toán mà còn thu hút khách hàng và mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế.
"Cách làm này, đã và đang được nhiều địa phương (cấp quận trước đây và cấp phường hiện nay) như TP. Hồ Chí Minh thực hiện. Song cần mở rộng, lan tỏa và hình thức cần linh hoạt hơn, gọn hơn để tăng cường tính hiệu quả. Trong đó, dịp cuối năm còn là thời điểm chi trả an sinh xã hội; chi quà tặng, quà Tết cho đối tượng chính sách…, các TCTD cần quan tâm phối hợp thực hiện, để chi trả không bằng tiền mặt theo Chỉ thị 21của Chính phủ", ông Lệnh cho biết.
Bên cạnh đó, tiếp tục làm tốt công tác phối hợp, trao đổi thông tin với cơ quan công an, cập nhật thông tin về tội phạm, về các hình thức lừa đảo để thường xuyên thông tin, tư vấn và hướng dẫn khách hàng nhận diện các hình thức lừa đảo từ đó phòng ngừa hiệu quả, cũng như ngăn chặn kịp thời tội phạm lừa đảo phát sinh. Đây là hoạt động cần được làm thường xuyên, phối hợp tốt với tinh thần của phong trào “toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc”. Thực tế trong thời gian qua, nhờ ý thức cảnh giác cao cũng tinh thần trách nhiệm của cán bộ nhân viên ngân hàng, đã giúp cho nhiều khách hàng bảo vệ được tài sản của mình khi nhận diện và phát hiện kịp thời dấu hiệu tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Hoạt động này cần tiếp tục phát huy và trở thành giải pháp tại mỗi TCTD trong phòng, chống tội phạm lừa đảo, tội phạm công nghệ cao.
Ở góc độ quản trị, theo ông Nguyễn Đức Lệnh, các ngân hàng cần tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt dịch vụ ngân hang, đổi mới và ứng dụng công nghệ trong phát triển dịch vụ, gắn với đổi mới quy trình giao dịch để mang lại lợi ích tối đa cho khách hàng, doanh nghiệp và nền kinh tế. Trong quá trình này, luôn cần đảm bảo tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật, của Ngân hàng Nhà nước về thanh toán, chuyển tiền và dịch vụ tài khoản. Bên cạnh đó, thông tin truyền thông chính sách để khách hàng nắm bắt và thực hiện tốt quy định của pháp luật, thực hiện đúng quy trình giao dịch… Làm tốt công tác này, đồng thời cũng là giải pháp hữu hiệu và quan trọng để phòng chống hiệu quả tội phạm ngân hàng, tội phạm công nghệ cao.
"Đây là những giải pháp không mới, song quan trọng và nguyên tắc: cần thực hiện thường xuyên, đồng thời đảm bảo tính cập nhật, sáng tạo. Trong đó, việc phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin về tội phạm, về giao dịch đáng ngờ cũng như khai thác và sử dụng những thông tin này từ cơ quan quản lý để khuyến nghị, cảnh báo, nhắc nhở khách hàng đã mang lại hiệu qua thiết thực, với kết quả ấn tượng hơn 2.200 tỷ đồng được bảo vệ khỏi rủi ro, khi 1,7 triệu lượt khách hàng nhận được những cảnh báo, nhắc nhở và tư vấn từ ngân hàng cần phát huy và làm tốt, nhất là trong dịp cuối năm và Tết cổ truyền âm lịch'", ông Lệnh nhấn mạnh.