Công nghệ
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao – Chìa khóa cho tăng trưởng đột phá
Quảng Ninh đang đẩy mạnh chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao như một yếu tố then chốt để trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại và trung tâm du lịch quốc tế.
Tỉnh đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp đột phá, từ việc đổi mới toàn diện hệ thống giáo dục - đào tạo, thu hút và trọng dụng nhân tài, đến việc liên kết chặt chẽ với các cơ sở nghiên cứu hàng đầu. Mục tiêu là tạo ra đội ngũ lao động có trình độ chuyên môn vững vàng, kỹ năng nghề nghiệp tiên tiến, đặc biệt trong các lĩnh vực kinh tế mũi nhọn, nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng nhanh và bền vững của địa phương trong giai đoạn mới.
Nhu cầu cấp thiết từ mô hình tăng trưởng mới
Sự chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế của Quảng Ninh từ "nâu" (than, công nghiệp nặng) sang "xanh" (dịch vụ, du lịch, công nghệ cao, công nghiệp chế biến, chế tạo) đặt ra yêu cầu bức thiết về chất lượng nguồn nhân lực. Tỉnh cần một đội ngũ lao động không chỉ đông đảo mà còn phải có trình độ chuyên môn sâu, kỹ năng nghề nghiệp tiên tiến, khả năng làm việc trong môi trường quốc tế và nắm bắt được xu hướng chuyển đổi số.

Đặc biệt, các lĩnh vực mũi nhọn như du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, cảng biển và logistics, công nghệ thông tin (CNTT) và công nghiệp chế biến, chế tạo đang cần số lượng lớn nhân lực được đào tạo bài bản, có khả năng vận hành các dự án quy mô lớn và ứng dụng công nghệ hiện đại. Việc thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ quản lý cấp cao và chuyên gia kỹ thuật, có thể trở thành "điểm nghẽn" kìm hãm tốc độ phát triển.
Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Quảng Ninh đã triển khai một chiến lược phát triển nguồn nhân lực toàn diện, lấy chất lượng làm trọng tâm. Tỉnh tập trung tái cơ cấu hệ thống giáo dục nghề nghiệp, gắn đào tạo với nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động và định hướng phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, đầu tư vào hạ tầng và trang thiết bị: Nâng cấp các trường đại học, cao đẳng, trường nghề theo hướng hiện đại, đạt chuẩn quốc gia và quốc tế, đặc biệt là các ngành nghề phục vụ du lịch, dịch vụ và công nghiệp công nghệ cao.
Tỉnh đặc biệt, thúc đẩy hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu uy tín trong và ngoài nước để chuyển giao chương trình đào tạo tiên tiến, tổ chức các khóa huấn luyện chuyên sâu. Nhiều cơ sở đào tạo đã ký kết hợp tác với các tập đoàn lớn đang đầu tư trên địa bàn tỉnh (như Sun Group, Vingroup...) để đào tạo theo đơn đặt hàng. Đưa nội dung về chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo (AI), và các kỹ năng công nghệ thông tin vào chương trình giảng dạy ở mọi cấp học, nhằm trang bị cho người lao động khả năng thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ninh, triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Quảng Ninh xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, là cuộc cách mạng sâu sắc, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, là động lực chính để phát triển nhanh, bền vững, bứt phá trong kỷ nguyên mới. Vì vậy, cùng với đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, thu hút các nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn, doanh nghiệp lớn về khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, Quảng Ninh đã kịp thời ban hành chính sách, thu hút nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao về khoa học, công nghệ.
Chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài
Thời gian qua, để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, Quảng Ninh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thu hút các chuyên gia, nhà khoa học, và nhân lực chất lượng cao từ các địa phương khác và nước ngoài đến làm việc.
Trong đó, áp dụng các chính sách hỗ trợ về nhà ở, đất đai, và các khoản hỗ trợ tài chính hấp dẫn đối với các cá nhân có trình độ cao, đặc biệt là trong các ngành khan hiếm. Tạo môi trường làm việc thông thoáng, thuận lợi, giảm thiểu thủ tục hành chính để đội ngũ nhân lực chất lượng cao có thể phát huy tối đa năng lực. Tổ chức các hội thảo, diễn đàn quốc tế, kết nối các chuyên gia, tạo cơ hội để họ tham gia đóng góp vào các dự án chiến lược của tỉnh.

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao không chỉ giới hạn ở khối doanh nghiệp mà còn tập trung vào đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Tỉnh thường xuyên tổ chức các khóa bồi dưỡng về kiến thức quản lý nhà nước hiện đại, kỹ năng lãnh đạo, và đặc biệt là năng lực ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và điều hành. Trong đó, thực hiện nghiêm túc quy trình tuyển dụng và bổ nhiệm dựa trên năng lực, khuyến khích sự cạnh tranh lành mạnh để chọn ra những cá nhân xuất sắc.
Nhờ những nỗ lực này, chất lượng nguồn nhân lực Quảng Ninh đã có những chuyển biến tích cực. Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng lên, đóng góp đáng kể vào việc duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao của tỉnh. Nhiều dự án lớn đã được vận hành hiệu quả với đội ngũ kỹ sư, chuyên gia được đào tạo tại chỗ và thu hút từ bên ngoài.
Tuy nhiên, thách thức vẫn còn lớn. Chênh lệch cung - cầu vẫn tồn tại, khi các ngành kinh tế mới phát triển quá nhanh trong khi thời gian để đào tạo ra một chuyên gia chất lượng cao cần nhiều năm. Khả năng giữ chân nhân tài trước sự cạnh tranh từ các trung tâm kinh tế lớn khác cũng là một bài toán cần giải quyết triệt để.
Được biết, HĐND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND ngày 17/7/2025 quy định về chính sách thu hút, hỗ trợ nhân lực về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các cơ quan của hệ thống chính trị thuộc tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2025-2030, có hiệu lực từ ngày 1/9/2025 đến hết ngày 31/12/2030.
Trong đó, đối tượng thu hút là người có trình độ chuyên môn về lĩnh vực công nghệ thông tin (các ngành đào tạo công nghệ thông tin theo quy định của cơ quan có thẩm quyền); lĩnh vực khoa học - công nghệ (các ngành/chuyên ngành: Vật lý kỹ thuật, vật lý nguyên tử và hạt nhân, kỹ thuật hạt nhân, điện hạt nhân, trí tuệ nhân tạo, công nghệ hóa học, hóa phân tích, công nghệ môi trường, kỹ thuật đo lường, kỹ thuật vật liệu), gồm: Người có bằng tiến sĩ, tốt nghiệp đại học hệ chính quy, loại khá trở lên và có chuyên ngành đào tạo sau đại học cùng ngành đào tạo ở bậc đại học; Người có bằng thạc sĩ, tốt nghiệp đại học hệ chính quy, loại khá trở lên và có chuyên ngành đào tạo sau đại học cùng ngành đào tạo ở bậc đại học; sinh viên tốt nghiệp xuất sắc theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định số 179/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 của Chính phủ; người tốt nghiệp đại học hệ chính quy, loại xuất sắc, người tốt nghiệp đại học, hệ chính quy, loại giỏi…
Theo Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND, mức hỗ trợ một lần đối với người có bằng tiến sĩ, tốt nghiệp đại học hệ chính quy, loại khá trở lên và có chuyên ngành đào tạo sau đại học cùng ngành đào tạo ở bậc đại học lên đến 1 tỷ đồng; mức hỗ trợ một lần thấp nhất là 200 triệu đồng…
Đối với mức hỗ trợ hàng tháng, hỗ trợ thêm 1 lần mức lương theo hệ số lương hiện hưởng (không bao gồm phụ cấp) trong thời hạn 5 năm (60 tháng) kể từ ngày có quyết định tuyển dụng, tiếp nhận. Mức hỗ trợ tiền thuê nhà ở, đối tượng thu hút làm việc tại cơ quan, đơn vị có trụ sở thuộc địa bàn phường, đặc khu: 5 triệu đồng/người/tháng; đối tượng thu hút làm việc tại cơ quan, đơn vị có trụ sở thuộc địa bàn xã: 4 triệu đồng/người/tháng…
Đây không phải là lần đầu tiên Quảng Ninh ban hành những chính sách, cơ chế thu hút nhân tài về làm việc. Trước đó, để tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng đội ngũ y, bác sĩ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhân dân trong công tác khám, chữa bệnh, tỉnh đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi thu hút đội ngũ y, bác sĩ có chuyên môn cao, bác sĩ giỏi về làm việc tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Trong đó, các bác sĩ trong diện thu hút khi tham gia công tác tại: Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Bãi Cháy, Bệnh viện Sản Nhi và Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, tiến sĩ y khoa, bác sĩ chuyên khoa cấp II được hỗ trợ lên đến 750 triệu đồng; bác sĩ nội trú là 550 triệu đồng…
Từ triển khai hiệu quả Nghị quyết 28/2023/NQ-HĐND, Quảng Ninh đã thu hút hàng chục bác sĩ giỏi về làm việc tại các cơ sở y tế từ tuyến tỉnh đến tuyến cơ sở, góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân. Cùng với đó việc ứng dụng, triển khai các kỹ thuật khó, kỹ thuật mới, kỹ thuật chuyên sâu của các chuyên khoa cũng được nâng cao, xử trí hiệu quả các ca bệnh khó, phức tạp.
Quảng Ninh đang đi đúng hướng khi coi nguồn nhân lực chất lượng cao là tài sản quý giá nhất và là động lực tiên quyết để xây dựng một nền kinh tế tri thức, hiện đại. Với chiến lược đầu tư bài bản, đồng bộ và sự quyết tâm chính trị cao, Quảng Ninh hứa hẹn sẽ sớm xây dựng được đội ngũ nhân lực tinh hoa, đủ sức đảm đương và phát huy hiệu quả các dự án chiến lược, củng cố vị thế là một cực tăng trưởng năng động và bền vững của miền Bắc và cả nước.