Chứng khoán

Trong năm 2025, việc nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK), hình thành hành lang pháp lý cho tài sản số và khung thể chế cho trung tâm tài chính quốc tế là ba dấu mốc mang tính nền tảng của thị trường vốn Việt Nam, mở ra cơ hội để thị trường vốn khẳng định vai trò là trụ cột dẫn dắt dòng vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.

Theo đó, 2026 sẽ là thời điểm quan trọng để biến các nền tảng này thành động lực thực chất, góp phần thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng cao vị thế của thị trường tài chính Việt Nam trên trường quốc tế.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn "Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026" do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) phối hợp với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance tổ chức, TS. Lê Minh Nghĩa - Chủ tịch VFCA, cho biết: Diễn đàn được tổ chức với việc sau đó không chỉ kỳ vọng sẽ có một bản Tuyên bố chung mà còn có những khuyến nghị hành động cụ thể… Như vậy mới xứng đáng với trông chờ thị trường vốn Việt Nam thực sự chuyển động “bứt phá trên nền tảng mới" của các doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, cho biết hiện Ban đang tiếp tục hoàn thiện Đề án về các giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030, hướng tới tăng trưởng nhanh và bền vững đến năm 2045. Ban phấn đấu hoàn thành để trình Hội nghị Trung ương 2 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV, dự kiến vào khoảng tháng 2-3/2026.

Từ kinh nghiệm quốc tế, ông Nguyễn Đức Hiển đã chỉ ra nhiều vấn đề cần thay đổi trong thị trường vốn của Việt Nam.

Thứ nhất, theo ông Hiển, thị trường phải có “hàng hóa”. Với các doanh nghiệp chưa đủ điều kiện niêm yết, trái phiếu là công cụ rất quan trọng, trong đó cần gắn với tài sản bảo đảm. Vấn đề đặt ra là cần sửa đổi các nghị định, quy định như thế nào. Trường hợp không có tài sản bảo đảm thì phải đi kèm xếp hạng tín nhiệm, có sự tham gia giám sát của các hiệp hội. Nếu không, doanh nghiệp sẽ rất khó huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu.

Thứ hai, đối với cổ phiếu, vấn đề sở hữu nước ngoài đã đến lúc cần thay đổi hay chưa, rất cần ý kiến của các chuyên gia. “Ngay cả với các ngân hàng lớn, như nhóm Big4, có cần duy trì tỷ lệ sở hữu nhà nước lớn như hiện nay hay không? Các quy định về sở hữu nước ngoài trong doanh nghiệp Việt Nam cần được điều chỉnh theo hướng nào?”, ông Hiển gợi mở vấn đề.

Thứ ba, về quy định IPO và niêm yết, câu hỏi đặt ra là có cần tiếp tục sửa đổi hay không. Theo ông Hiển, thị trường đã có những thay đổi nhất định, nhưng trong bối cảnh hướng tới nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi, cần phải có nhiều thay đổi hơn nữa.

Với góc nhìn xa hơn, TS. Nguyễn Sơn, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), chia sẻ: “Bước sang năm 2026, thị trường vốn đứng trước cơ hội lớn khi các biện pháp cải cách về cấu trúc thị trường, quản trị rủi ro, nâng cấp công nghệ và chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ được triển khai đồng bộ. Bối cảnh này tạo điều kiện thuận lợi để TTCK Việt Nam tiến gần hơn tới các chuẩn mực của thị trường phát triển, đồng thời phát huy vai trò của thị trường tài chính trong hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, phát triển doanh nghiệp và thu hút dòng vốn dài hạn. Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, năm 2026 có ý nghĩa quan trọng, đây là năm đầu tiên TTCK Việt Nam sẽ được nâng hạng chính thức theo tiêu chuẩn FTSE và hướng tới các tiêu chuẩn cao hơn của FTSE, cũng như xa hơn là của MSCI”.

Với góc nhìn quỹ đầu tư, bà Lương Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital, cho biết: “Kinh nghiệm của các nước phát triển cho thấy sự thành công của bước chuyển đổi thị trường vốn đều đến từ chính sách quyết đoán của Nhà nước, tập trung vào việc tạo ra cơ chế khuyến khích để khối tư nhân có động lực thực hiện vai trò của mình…”

Đây là thời điểm thuận lợi để ngành quản lý quỹ phát huy vai trò của mình, huy động nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư, giúp người dân tiếp cận thị trường vốn an toàn và bền vững, đồng thời hưởng lợi trực tiếp từ tăng trưởng kinh tế. Theo bà Hạnh, dòng vốn dài hạn từ các quỹ sẽ giảm gánh nặng cho tín dụng ngân hàng và trở thành nguồn lực ổn định hỗ trợ phát triển. Qua đó, để thị trường vốn Việt Nam tiến gần hơn tới một hệ thống tài chính đa trụ cột, hiện đại và tiệm cận chuẩn mực khu vực...

Hà Phương