Kinh tế địa phương

So với số thực hiện của năm 2025, con số này tăng thêm hơn 7.100 tỷ đồng, tương ứng với mức tăng trưởng 3,8%. Điều này không chỉ cho thấy quyết tâm chính trị cao của lãnh đạo TP Hải Phòng mà còn phản ánh một tầm nhìn chiến lược, dựa trên những phân tích dự báo thận trọng và sát thực tiễn.

Giảm phụ thuộc vào “đất”

Đi sâu vào cấu trúc nguồn thu, dự toán cho thấy sự cân bằng giữa hai trụ cột chính. Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu dự kiến đạt 84.200 tỷ đồng, tăng nhẹ 1,1% so với ước đạt 83.250 tỷ đồng của năm 2025. Trong khi đó, thu nội địa được kỳ vọng đóng góp 103.166 tỷ đồng, tăng 3,1% so với thực hiện năm trước.

Việc đặt mức tăng trưởng thấp ở cả hai mảng thu chủ chốt này cho thấy chính quyền thành phố đang chuẩn bị cho một kịch bản phát triển ổn định, bền vững thay vì tăng trưởng nóng. Đây là một sự tính toán khoa học, tránh tâm lý duy ý chí, giúp các địa phương và đơn vị chủ động hơn trong việc cân đối nguồn lực thực tế.

Một điểm đáng chú ý trong dự toán năm 2026 là sự phân hóa rõ rệt giữa các khoản thu. Trong tổng số 14 sắc thu nội địa, có tới 5 khoản thu dự kiến thấp hơn con số thực hiện của năm trước. Điển hình là tiền sử dụng đất – một nguồn thu quan trọng nhưng thường biến động theo thị trường bất động sản, năm 2026 Hải Phòng chỉ đặt mục tiêu 36.200 tỷ đồng, bằng 88% so với năm 2025. Việc không "đặt cược" quá lớn vào đất đai để thu ngân sách là một bước đi an toàn, giúp Hải Phòng tránh rủi ro tài chính nếu thị trường địa ốc biến động.

Cùng với tiền sử dụng đất, các khoản thu từ cấp quyền khai thác khoáng sản, thu cổ tức và đặc biệt là thu từ thoái vốn nhà nước cũng được xây dựng ở mức thận trọng, chỉ bằng khoảng 39,3% đến 83,7% so với năm trước. Cụ thể, khoản thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản dự toán chỉ còn 110 tỷ đồng, bằng 78,6% số thu đã thực hiện trong năm 2025. Thu ngân sách khác chỉ đặt mục tiêu 2.800 tỷ đồng, bằng 80,1% số thu năm trước. Thu cổ tức sau thuế và lợi nhuận được chia và lợi nhuận sau thuế dự toán thu 192 tỷ đồng, bằng 83,7% số thu năm trước. Thu từ khoản thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp do địa phương quản lý là 173 tỷ đồng, bằng 39,3% số thu năm 2025.

Ngược lại, động lực tăng trưởng ngân sách lại tập trung vào các khối kinh tế thực chất và năng động. Thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) dự kiến tăng 14,2%, đạt 17.650 tỷ đồng. Đặc biệt, khu vực kinh tế ngoài quốc doanh thể hiện sức bật mạnh mẽ với dự toán 22.600 tỷ đồng, tăng tới 20,8%. Điều này phản ánh kỳ vọng của Hải Phòng vào sự phục hồi sản xuất và dòng vốn đầu tư mới đổ vào các khu công nghiệp trọng điểm.

Để bảo đảm nhịp độ tăng trưởng này, Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu đề nghị Chính phủ cho phép Hải Phòng tiếp cận các đề xuất theo tinh thần kiến tạo phát triển, được vừa tổ chức thực hiện, vừa rút kinh nghiệm. Ông cũng kiến nghị Chính phủ áp dụng cơ chế "luồng xanh" – liên thông, song song và rút gọn – trong chỉ đạo đối với các dự án có ý nghĩa chiến lược quốc gia. Việc ưu tiên bố trí, điều tiết nguồn lực trung hạn cho các dự án hạ tầng chiến lược tại Hải Phòng được xem là giải pháp then chốt để giữ vững đà tăng trưởng không chỉ cho thành phố mà còn cho cả nền kinh tế cả nước.

Đầu tư cho con người là đầu tư cho tương lai

Song song với nhiệm vụ thu, bài toán chi ngân sách năm 2026 của Hải Phòng cũng có nhiều chuyển biến mang tính bước ngoặt. Tổng chi ngân sách dự kiến đạt hơn 90.731 tỷ đồng, tăng mạnh 26,6% so với năm 2025. Tuy nhiên, cấu trúc chi đang có sự dịch chuyển đáng kể. Chi đầu tư phát triển năm 2026 dự kiến đạt 36.741 tỷ đồng, dù tăng về con số tuyệt đối (tăng hơn 2.300 tỷ đồng) nhưng tỷ trọng trong tổng chi lại giảm từ 48% xuống còn hơn 40%.

Trong khi đó, chi thường xuyên tăng lên mức 38.778 tỷ đồng. Theo UBND TP Hải Phòng, việc tăng chi thường xuyên không đơn thuần là chi tiêu tiêu dùng mà là thực hiện các cơ chế đặc thù về thu nhập tăng thêm cho cán bộ và triển khai chính sách thu hút nhân tài chất lượng cao. Đây thực chất là khoản "đầu tư vào tương lai". Khi bộ máy hành chính được tối ưu hóa bằng nhân sự giỏi, hiệu quả quản lý kinh tế sẽ tăng lên, từ đó gián tiếp thúc đẩy nguồn thu ngân sách bền vững hơn trong dài hạn.

Liên quan đến vấn đề này, ông Lê Văn Hiệu – Chủ tịch HĐND TP Hải Phòng nhấn mạnh, Hải Phòng cùng với cả nước đang quyết liệt triển khai cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy, hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Theo ông, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh mới dù có nhiều thuận lợi nhưng cũng đầy thách thức, đòi hỏi Hải Phòng phải vừa duy trì tốc độ tăng trưởng cao, vừa đảm bảo hoạt động của bộ máy hành chính ổn định, thông suốt trong quá trình chuyển đổi mô hình quản lý.

Để hiện thực hóa các mục tiêu trên, Hải Phòng đã sẵn sàng các kịch bản ứng phó. Với kịch bản cơ sở, thành phố tập trung hỗ trợ các dự án FDI lớn và đẩy nhanh tiến độ các khu công nghiệp mới để đảm bảo nguồn thu. Trong trường hợp kinh tế toàn cầu có biến động bất lợi ảnh hưởng đến số thu hải quan, thành phố sẽ siết chặt kỷ luật tài chính, cắt giảm các khoản chi hội nghị, hội thảo không thực sự cấp thiết để bảo vệ ngân sách.

UBND TP Hải Phòng nhấn mạnh, các sở ngành và địa phương phải theo sát từng biến động của nền kinh tế, kịp thời tháo gỡ các nút thắt về cơ chế, chính sách. Mục tiêu cốt lõi là tạo điều kiện thuận lợi nhất để cộng đồng doanh nghiệp ổn định sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh. Với một lộ trình rõ ràng, cách tiếp cận thận trọng nhưng quyết liệt, Hải Phòng đang tự tin hướng tới các cột mốc kinh tế mới, khẳng định vị thế đầu tàu tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.

Lan Vũ