Phân tích - Bình luận
AI đẩy nhiều Big Tech vào cuộc đua vay nợ
Làn sóng phát hành trái phiếu kỷ lục của các tập đoàn công nghệ (Big Tech) cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ là cuộc đua công nghệ, mà còn là cuộc đua vay nợ.
Các tập đoàn công nghệ toàn cầu đã đẩy mạnh phát hành trái phiếu lên mức kỷ lục trong năm nay, khi cuộc cạnh tranh xây dựng năng lực AI ngày càng gay gắt, buộc cả những doanh nghiệp có nguồn vốn dồi dào cũng phải tăng vay nợ để tài trợ cho các khoản đầu tư lớn.
Theo dữ liệu của Dealogic, tính đến tuần đầu tiên của tháng 12/2025, các công ty công nghệ toàn cầu đã phát hành tổng cộng 428,3 tỷ USD trái phiếu. Trong đó, các doanh nghiệp Mỹ chiếm phần lớn với 341,8 tỷ USD, còn các công ty công nghệ châu Âu và châu Á lần lượt phát hành 49,1 tỷ USD và 33 tỷ USD.
Phân tích của Reuters đối với hơn 1.000 công ty công nghệ có vốn hóa thị trường từ 1 tỷ USD trở lên cho thấy, đến cuối tháng 9/2025, tỷ lệ nợ trên EBITDA trung bình đã tăng lên 0,4x, gần gấp đôi so với mức ghi nhận trong làn sóng tăng vay nợ năm 2020.
Bà Michelle Connell, Chủ tịch Portia Capital Management, cho rằng việc tài trợ đầu tư vào AI bằng vốn vay phản ánh một sự dịch chuyển mang tính cấu trúc, trong bối cảnh công nghệ nhanh chóng lỗi thời và vòng đời ngắn của chip buộc các doanh nghiệp phải liên tục tái đầu tư.
Tuy nhiên, việc ồ ạt vay nợ để đầu tư vào AI đang khiến mức đòn bẩy tài chính của một số doanh nghiệp công nghệ tăng nhanh, làm suy giảm khả năng thanh toán. Điều này đặt ra câu hỏi về sức bền của bảng cân đối kế toán, nhất là trong trường hợp không phải khoản đầu tư nào vào AI đều mang lại hiệu quả như kỳ vọng.
Thị trường tín dụng đang cho thấy sự thận trọng ngày càng tăng của nhà đầu tư. Trong hai tháng qua, chênh lệch CDS kỳ hạn 5 năm của Oracle đã tăng gần gấp đôi, lên 142,48 điểm cơ bản, trong khi chênh lệch CDS của Microsoft cũng tăng từ khoảng 20,5 điểm cơ bản vào cuối tháng 9 lên gần 35 điểm cơ bản.
Ông Scott Bickley, chuyên gia tư vấn tại Info-Tech Research Group, cho rằng đây là hệ quả của một thị trường đang bị “nung nóng” quá mức, nơi các kỳ vọng được thổi phồng theo hướng hoặc thành công rất lớn, hoặc thất bại nặng nề, thể hiện rõ qua biến động giá cổ phiếu.
Dù vậy, phần lớn các tập đoàn công nghệ hàng đầu hiện vẫn duy trì lợi nhuận ổn định, sở hữu lượng tiền mặt dự trữ dồi dào, và nhiều doanh nghiệp trong số này nằm trong nhóm các công ty có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới.
Ngành công nghiệp AI hiện đang dựa vào nợ ở mức rất cao để tài trợ cho tăng trưởng. Điều này tạo ra nguy cơ rủi ro tài chính chưa từng có trước đây ở lĩnh vực công nghệ. Nhưng chưa thể khẳng định ngay là bong bóng nợ sẽ vỡ, bởi nó còn phụ thuộc vào kết quả kinh doanh thực tế của những khoản đầu tư đó trong tương lai.