Sandbox là giải pháp cho cả doanh nghiệp lẫn nhà quản lý.

Sandbox là giải pháp cho cả doanh nghiệp lẫn nhà quản lý.

Singapore hiện nay đang tạo cảm hứng cho rất nhiều quốc gia trên thế giới học tập và làm theo môi trường sandbox của họ. Nhằm trở thành trung tâm fintech của thế giới, Singapore đã tháo gỡ các rào cản cho doanh nghiệp fintech vào tạo ra thuật ngữ "khung điều chỉnh thử nghiệm" (regulatory sandbox). Thái Lan và Hong Kong cũng đang học hỏi Singapore để tạo ra những "sandbox" phù hợp với đặc thù quốc gia và tình hình kinh tế.

Sandbox không gian cho công nghệ mới

Regulatory sandbox là thuật ngữ được áp dụng đối với các khu vực phi tài chính. Trong đó, khung điều chỉnh thử nghiệm đầu tiên được Phòng Bảo vệ tài chính của khách hàng (CFPB) tại Mỹ thiết lập vào năm 2012 dưới tên gọi “Dự án Xúc tác - Project Catalyst”. Năm 2015, Cơ quan Điều hành tài chính (FCA) tại VQ Anh đưa ra khái niệm “điều chỉnh thử nghiệm - regulatory sandbox”. Sau thời gian đó, khái niệm này được phát triển tại trên 20 nước trên thế giới, từ Abu Dhabi đến Sierra Leone.

Bên cạnh các khung điều chỉnh thử nghiệm, một số nước chấp nhận những cơ chế khác nhằm hỗ trợ đổi mới tài chính, như trung tâm đổi mới fintech, trung tâm phát triển fintech, trung tâm thúc đẩy fintech.

Điều này cho phép những dự án khởi nghiệp được hoạt động trong môi trường luật "dễ thở" hơn với các ưu đãi dành riêng, hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn từ các thể chế tài chính. Chính phủ còn tạo nên một hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh, với môi trường đầu tư thông thoáng và thu hút.

Sandbox còn giúp rút ngắn thời gian các nhà điều hành luật pháp đưa các điều luật mới theo kịp với sự phát triển không ngừng của công nghệ. 

Theo ông Manfred Otto, luật sư cấp cao của Duane Morris Việt Nam, việc đưa ra các luật cần rất nhiều thời gian, sau đó cần một hệ thống hỗ trợ cho điều luật đó, chúng ta sẽ cần nhiều hơn nữa những điều luật để có thể giám sát các giao dịch với khối lượng lớn. Cần một giải pháp để rút ngắn thời gian ra luật, đồng thời khi ra một luật mới cũng đều cần một khoảng thời gian để chạy thử nghiệm. “Giải pháp ở đây đó chính là sandbox. Đây chính là chìa khóa gỡ khó cho doanh nghiệp về hành lang pháp lý, tạo không gian đổi mới không cần phê duyệt cụ thể cho đến khi ranh giới pháp lý bị vi phạm. Các nhà quản lý sẽ theo dõi các những người tham gia trong sandbox” – luật sư cấp cao của Duane Morris Việt Nam.

Việt Nam cũng sẽ có sandbox

Ông Đỗ Văn Long, Giám đốc Chiến lược Vùng Infinity Blockchain Labs cho rằng: “Như các quốc gia khác, chúng ta có thể xây dựng những sandbox, cho phép và khuyến khích tất cả các doanh nghiệp hoặc là những dự án nằm trong box đó, đồng thời theo dõi, quan sát khả năng phát triển và những chuyển biến của các ứng dụng công nghệ như thế nào”.

Hiện nay, Đài Loan cũng đã bắt đầu có các chính sách nhằm khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào sandbox. Thời gian quy định hoạt động của sandbox là trong 3 năm. Ba năm đó là thời điểm mà các doanh nghiệp, các start-up có thể phát triển sản phẩm của mình mà không gặp rào cản của quy định hiện hành.  Các đơn vị được chấp thuận sẽ có khoảng thời gian 18 tháng để chạy thử nghiệm sản phẩm hoặc dịch vụ của họ. Khoảng thời gian này có thể được kéo dài đến 36 tháng.

Còn tại Việt Nam hiện tại cũng bắt đầu có động thái và kế hoạch hành động liên quan đến triển khai sandbox. “Trong tháng 8 này, Thủ tướng Chính phủ đang giao NHNN trình khuôn khổ pháp lý về sandbook cho Thủ tướng, đó là cơ sở rất quan trọng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp làm fintech. Luật thì đi chậm hơn thực tế từ 3-5 năm, thực tế luật còn chậm hơn rất nhiều cho nên doanh nghiệp rất cần có các sandbox” - ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ thanh toán NHNN cho biết:

Sandbox hiện là khái niệm mới, còn thiếu nhiều dữ liệu và tính đa dạng về các cách tiếp cận thử nghiệm, nên rất khó đo lường mức độ thành công hay so sánh giữa các sandboxes. Tuy nhiên, sandbox là một cấu thành quan trọng, bổ sung cách tiếp cận thị trường cho các nhà tạo lập chính sách nhằm xử lý vấn đề đổi mới. Về hình thức, tính minh bạch, đối thoại cởi mở giữa cơ quan điều chỉnh và các doanh nghiệp sáng tạo được coi là yếu tố chủ chốt của khung pháp lý thử nghiệm và có ý nghĩa quan trọng trong việc điều chỉnh đón đầu, góp phần đưa doanh nghiệp công nghệ tiến triển mạnh và đúng hướng.