Nhà máy điện hạt nhân Đài Sơn, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Nhà máy điện hạt nhân Đài Sơn, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Cụ thể, theo tuyên bố của Bộ Môi trường và Cục An toàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc, do ảnh hưởng của những yếu tố không thể kiểm soát được trong quá trình sản xuất, vận chuyển, xếp dỡ và những yếu tố khác, một lượng nhỏ thanh nhiên liệu bị hỏng. Điều này đã dẫn tới nồng độ phóng xạ gia tăng tại một trong hai tổ máy tại nhà máy Taishan.

“Đây là "hiện tượng bình thường và không đáng lo ngại". Có hơn 60.000 thanh nhiên liệu trong lõi của tổ máy và tỷ lệ các thanh bị hỏng là chưa đầy 0,01%”, tuyên bố này cho biết.

Đồng thời, vào thời điểm hiện tại nồng độ phóng xạ vẫn nằm trong phạm vi hoạt động ổn định cho phép với nhà máy điện hạt nhân, và không có chuyện rò rỉ phóng xạ ra môi trường. Cơ quan này khẳng định sẽ tiếp tục giám sát mức phóng xạ tại lò phản ứng của tổ máy số 1 và duy trì đối thoại với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), cũng như cơ quan giám sát an toàn hạt nhân của Pháp.

Trước đó, dữ liệu quan trắc môi trường cho thấy nồng độ phóng xạ quanh nhà máy Taishan tăng nhẹ so với những nhà máy điện hạt nhân khác ở Trung Quốc, nhưng chính quyền Trung Quốc cho biết, mức độ phóng xạ trong môi trường ở tỉnh Quảng Đông vẫn trong phạm vi bình thường.

Được biết, hai lò phản ứng hạt nhân tại Taishan sử dụng thiết kế mới được phát triển tại Pháp. Hai công ty lớn của Pháp liên quan đến việc xây dựng và vận hành các lò phản ứng, Framatome và EDF, đã công khai thừa nhận có những khó khăn đã xảy ra trong quá trình vận hành Lò phản ứng Một tại nhà máy điện hạt nhân này.

tại tổ máy số 5 của Nhà máy điện hạt nhân Fuqing, sử dụng công nghệ Hualong One

Lắp đặt mái vòm tại tổ máy số 5 của Nhà máy điện hạt nhân Fuqing, sử dụng công nghệ Hualong One, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc năm 2017. Ảnh: Xinhua

Các nhà khoa học hạt nhân ở Hoa Kỳ và châu Âu cũng cho biết trong các cuộc phỏng vấn gần đây rằng, việc một vài thanh nhiên liệu bị hư hại trong lò phản ứng hạt nhân là điều khá phổ biến. Sự cố rò rỉ có thể xảy ra khi lớp bọc bên ngoài của thanh nhiên liệu bị hư hỏng trong quá trình bảo dưỡng hoặc các chất bẩn khác gây ra.

Tuy nhiên, hiện tượng tích tụ khí phóng xạ trong nước và hơi nước xung quanh các thanh nhiên liệu không phổ biến ở các lò phản ứng hạt nhân khác. Do đó, có nhiều khả năng đây là dấu hiệu cho thấy sự yếu kém trong khâu thiết kế, chế tạo hoặc quản lý.

Mặc dù vậy, có nhiều ý kiến cho rằng, cần có sự giám sát chặt chẽ hơn nữa các hoạt động hạt nhân của Trung Quốc. Theo bài viết trên New Scientist, sự cố xảy ra với các thanh nhiên liệu nằm trong mạch chính được ngăn bởi nhiều lớp. Claire Corkhill thuộc Đại học Sheffield, Vương quốc Anh cho biết, rò rỉ bức xạ không vượt ra ngoài mạch điện và không có chất phóng xạ nào được phát hiện bên ngoài nhà máy.

“Nếu khí trơ chỉ có trong hệ thống làm mát chính thì không có khả năng phóng xạ ra bên ngoài lò phản ứng”, chuyên gia này đánh giá.

Đồng quan điểm, Mycle Schneider, một nhà phân tích hạt nhân tại Paris nhận định, tình huống này về nguyên tắc không gây ra bất kỳ nguy hiểm tức thời nào. Tuy nhiên, ông cho rằng, hiện vẫn chưa rõ vì sao công ty Framatome (Pháp) đưa cảnh báo ở giai đoạn này, nhưng rõ ràng tình hình cần được theo dõi chặt chẽ hơn.

Có thể thấy, sau ba năm gián đoạn, Trung Quốc đang tiếp tục phê duyệt các dự án điện hạt nhân mới trong năm nay để đẩy mạnh việc chạy đua sản xuất năng lượng với các cường quốc phương Tây. Đây được coi là một tín hiệu tích cực cho ngành điện hạt nhân của nước này, vốn đã chững lại kể từ sau sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima I vào năm 2011.

Trao đổi với CGTN trong một cuộc phỏng vấn độc quyền, Xue Xiaogang, Chủ tịch Viện Năng lượng Nguyên tử Trung Quốc, nhấn mạnh mức độ an toàn tại các nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc hiện đang ở mức cao so với mức trung bình của thế giới.

Thậm chí, công nghệ điện hạt nhân thế hệ thứ ba Hualong One (còn được gọi là HPR1000) được thiết kế với công nghệ tiên tiến nhất thế giới và các biện pháp an toàn bổ sung, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn cao nhất. Trong tương lai, quốc gia này đang đẩy mạnh việc phát triển công nghệ điện hạt nhân thế hệ thứ tư, có thể giảm thiểu khả năng xảy ra sự cố, đồng thời có hiệu suất kinh tế tốt hơn và ít chất thải hạt nhân hơn.