Quy định của pháp luật về quy chế trả lương như thế nào?

TIẾN VIỆT• 27/09/2023 10:50

Quy chế trả lương là một trong những vấn đề được người lao động quan tâm hàng đầu vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ. Vai trò của quy chế trả lương trong doanh nghiệp?

>>Quy định của pháp luật về mức lương tối thiểu như thế nào?

Bộ luật Lao động 2019 (số 45/2019/QH14) được Quốc hội khóa XIV Kỳ họp thứ Tám thông qua ngày 20 tháng 11 năm 2019 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021.

Năm 2020, Chính phủ, Bộ LĐTBXH đã ban hành các Nghị định, Thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện. Để hỗ trợ các doanh nghiệp nắm bắt được những nội dung thay đổi quan trọng và tuân thủ đúng quy định của pháp luật, thời gian qua Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến nội dung của Bộ luật Lao động năm 2019 (BLLĐ 2019) và các văn bản hướng dẫn.

Tuy nhiên, do Bộ luật với nhiều nội dung sửa đổi, bổ sung, thêm vào đó một số quy định lại chưa đầy đủ và rõ ràng, dẫn đến doanh nghiệp còn gặp khó khăn trong triển khai, áp dụng. Với mong muốn góp phần xây dựng NQLĐ hài hòa, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp, VCCI trân trọng giới thiệu một số tình huống tập trung vào một số quy định của BLLĐ 2019 và NĐ 145/2020/NĐ-CP của Chính phủ đến các doanh nghiệp và độc giả.

Quy định pháp luật về quy chế trả lương

- Điều 178 BLLĐ 2019 quy định khi xây dựng quy chế trả lương, người sử dụng lao động (NSDLĐ) phải tham khảo ý kiến của Tổ chức đại diện người lao động (NLĐ) tại cơ sở và tổ chức này cũng được quyền giám sát việc thực hiện quy chế trả lương của NSDLĐ:

“Điều 178. Quyền và nghĩa vụ của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở trong quan hệ lao động

…

3. Được tham khảo ý kiến xây dựng và giám sát việc thực hiện … quy chế trả lương…."

- Pháp luật không có quy định chi tiết, cụ thể về quy chế trả lương.

Vai trò của quy chế trả lương trong doanh nghiệp

-Đối với NSDLĐ:

Quy chế trả lương là căn cứ để doanh nghiệp trả lương và thực hiện các nội dung liên quan đến tiền lương với NLĐ. Việc xây dựng quy chế trả lương giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn trong việc quản lý và kiểm soát việc trả lương.

Quy chế trả lương là căn cứ để doanh nghiệp giải quyết các khiếu nại, tố cáo, tranh chấp liên quan đến tiền lương với NLĐ.

Quy chế trả lương giúp doanh nghiệp kiểm soát và dự tính được khoản chi cho tiền lương để có phương pháp quản lý dòng tiền và cân đối thu chi hiệu quả.

Quy chế trả lương góp phần tạo nên uy tín cho doanh nghiệp, là yếu tố thu hút nhân sự tiềm năng.

- Đối với NLĐ:

Quy chế trả lương giúp NLĐ biết được các khoản tiền lương NLĐ được nhận khi làm việc cho doanh nghiệp và quyền lợi về tiền lương của họ trong các trường hợp nhất định, ví dụ như thử việc, nghỉ phép năm, tạm thời chuyển sang làm công việc khác so với hợp đồng lao động…

- Thủ tục ban hành quy chế trả lương

Thủ tục ban hành quy chế trả lương được thực hiện như sau:

Bước 1: NSDLĐ xây dựng dự thảo quy chế trả lương

Bước 2: NSDLĐ tham khảo ý kiến tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở (nếu trong quy chế trả lương có bao gồm thang lương, bảng lương thì NSDLĐ phải thực hiện thêm thủ tục đối thoại tại nơi làm việc)

Bước 3: NSDLĐ ban hành quy chế trả lương

Bước 4: NSDLĐ thông báo công khai quy chế trả lương đến NLĐ

- Ví dụ về những nội dung cơ bản của quy chế trả lương

Mỗi doanh nghiệp sẽ có chính sách lương khác nhau dành cho NLĐ, kết cấu tiền lương và cách xác định từng khoản lương trả cho người lao động cũng khác nhau. Tuy nhiên, quy chế trả lương của doanh nghiệp thông thường cần thể hiện các nội dung cơ bản sau:

- Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng

- Mục tiêu, nguyên tắc trả lương

- Quỹ tiền lương và sử dụng quỹ tiền lương

- Hình thức trả lương và kỳ hạn trả lương

- Kết cấu các khoản tiền lương trả cho NLĐ

- Cách tính các khoản tiền lương trả cho NLĐ

- Tiền lương trả cho NLĐ trong các trường hợp đặc biệt (thời gian nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, tết, nghỉ việc riêng có hưởng lương, ngừng việc,…)

- Tiền lương làm thêm giờ, tiền lương trả thêm khi NLĐ làm việc ban đêm

- Nâng lương cho NLĐ

- Các khoản tiền trích nộp từ tiền lương của NLĐ

- Hiệu lực thi hành…