"Quyết định chọn vua Lý Thái Tông là biểu tượng của ngành tòa án đã có từ 2 năm trước"

Là thành viên tham gia ý kiến chuyên môn vào dự án này, nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết, đây là dự án đã được khởi động từ 2 năm trước.

“Vấn đề này đã được công khai trên Website của Tòa án Nhân dân tối cao từ lâu nay nhưng bây giờ dư luận vẫn đưa thông tin như là thông tin mới vậy. Từ ý tưởng cách đây 2 năm, Tòa án đã tổ chức các cuộc hội thảo để thông tin”, ông Quốc nói.

Trước quan điểm cho rằng không nên chọn một vị vua là biểu tượng của ngành tòa án, ông Quốc thông tin thêm rằng, ban đầu có 25 vị được chọn. Từ 25 vị này rồi sau đó chọn tiếp 15,  rồi chọn tiếp 5 vị, rồi cuối cùng chọn xuống chỉ còn 1 vị.

“Chúng tôi có đầy đủ văn bản ghi lại đầy đỷ ý kiến, lý do, tiêu chuẩn vì sao lại chọn người này mà không chọn người kia làm biểu tượng. Chúng tôi cũng có đầy đủ văn bản thông báo và được báo chí đưa tin đầy đủ chứ không phải ai muốn làm gì thì làm”, ông Quốc nhấn mạnh.

Đồng thời, ông Quốc cũng cho biết, hình tượng vua Lý Thái Tông sẽ được chọn nhân vật biểu tượng cho ngành tòa án thôi chứ không phải là biểu tượng cho công lý.

“Tương tự như Bộ Tư pháp từ lâu rồi đã chọn cụ Lê Thánh Tông làm biểu tượng, với căn cứ là người đã làm ra Bộ luật Hồng Đức. Rồi ngành y tế thì chọn cụ Lê Hữu Trác làm biểu tượng của mình… Đây là câu chuyện hết sức bình thường mà thôi”, ông Quốc tiếp tục nhấn mạnh.

Ngoài ra, ông Quốc cũng thông tin thêm rằng sau khi chủ trương chọn vua Lý Thái Tông là biểu tượng cho ngành tòa án được thông qua thì ngành này chỉ xây dựng 1 pho tượng tại trụ sở mới chứ không phải là trụ sở tòa án nào cũng xây.

“Hơn nữa, pho tượng này nếu có xây thì cũng xây bằng nguồn vốn xã hội hóa chứ không phải là nguồn vốn của ngân sách sách nhà nước. Đây là quyết định của Chánh án tóa án tại cuộc họp mới đây”, ông Quốc nói.

Trước đó, trả lời báo chí về quan điểm cho rằng việc dựng tượng vua Lý Thái Tông trong toàn hệ thống TAND sẽ gây ra tốn kém, ông Ngô Tiến Hùng cũng cho biết rằng sau khi Hội đồng Nghệ thuật lựa chọn mẫu tượng, bức tượng được đặt tại Quảng trường Công lý - thuộc dự án Trụ sở TAND Tối cao mới (số 43 Hai Bà Trưng, Hà Nội). Thiết kế và kinh phí xây dựng tượng nằm trong gói dự án xây dựng trụ sở TAND Tối cao đã được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Ngoài ra, một số TAND địa phương có đề xuất xây dựng tượng tại trụ sở tòa án nhưng nội dung này TAND Tối cao không có chủ trương.

“Việc lựa chọn vua Lý Thái Tông - nhân vật lịch sử tiêu biểu trong hoạt động xét xử của Việt Nam để xây dựng tượng đặt tại trụ sở mới của TAND Tối cao đã bảo đảm các quy định tại Nghị định số 113/2013 của Chính phủ về hoạt động mỹ thuật.

Việc dựng tượng vua Lý Thái Tông tại trụ sở TAND Tối cao nằm trong khuôn viên của trụ sở TAND Tối cao cũ đã được xếp hạng là Di tích Kiến trúc - Nghệ thuật cấp Quốc gia sẽ là công trình không chỉ có ý nghĩa quan trọng về mặt kiến trúc, nghệ thuật, mà còn góp phần thể hiện tầm vóc, sự uy nghiêm của cơ quan tư pháp cao nhất của đất nước”- ông Hùng cho hay.

5 lý do để chọn vua Lý Thái Tông Thông tin trên báo chí cho biết Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC) vừa có Văn bản 141 về việc lựa chọn mẫu phác thảo tượng vua Lý Thái Tông. Theo đó, văn bản này thuyết minh tượng Lý Thái Tông (1028 - 1054) nêu 5 lý do TANDTC chọn vua Lý Thái Tông làm biểu tượng này. Thứ nhất, vua Lý Thái Tông đã ban hành luật Hình thư - bộ luật chính thức thành văn đầu tiên trong lịch sử VN, khai mở nền pháp luật thân dân VN. Thứ hai, xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật, thiết lập và thi hành chế độ xét xử theo pháp luật, đưa hoạt động xét xử trong cả nước vào khuôn phép, sòng phẳng, rõ ràng góp phần đưa xã hội phát triển ổn định, công bằng và văn minh. Thứ ba, trực tiếp xét xử nhiều vụ án nổi tiếng với tấm lòng bao dung, nhân từ của vị hoàng đế rất mực yêu thương dân. Thứ tư, đúc chuông lớn đặt ngay trước cửa chính điện Thiên An để người dân trong nước nếu có oan ức thì đến đánh chuông, bày tỏ để được thấu xét. Thứ năm, chăm lo rèn dạy, tin giao toàn bộ việc xử kiện và đào tạo Khai Hoàng Vương (cũng là Thái tử Lý Nhật Tôn - NV) trở thành vị quan xử án mẫu mực và lừng danh trước khi lên ngôi Hoàng đế anh minh Lý Thánh Tông; để lại bài học thành công trong đào tạo người thi hành pháp luật, bảo vệ công lý cho thời đại. Văn bản 141 cũng cho biết việc lấy ý kiến của các thẩm phán, cán bộ công chức trong hệ thống tòa án được thực hiện đến 28/4.