"Sập bẫy" lừa “hợp đồng giả cách” - Kỳ 3: Nâng “khống” tài sản, “rút ruột” ngân hàng

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, nhiều gia đình phút chốc đã “trắng tay”, mất hết tài sản bởi ký kết vào “hợp đồng mượn tiền” của các đối tượng cho vay. Đáng chú ý, gọi là “hợp đồng” vay tiền, mượn tiền nhưng thực tế đây đều là các loại hợp đồng chuyển nhượng tài sản hoặc ủy quyền sử dụng tài sản từ phía nạn nhân cho các đối tượng. Theo đó, sau khi có được chữ ký từ người vay, các đối tượng ngay lập tức hoàn thiện thủ tục chuyển nhượng tài sản rồi đem thế chấp vay Ngân hàng.

Không chỉ vậy, các đối tượng lừa đảo còn câu kết với các nhân viên biến chất của các Ngân hàng khi định giá tài sản cao cấp hàng chục lần giá trị thực tế, nhưng sau đó cố tình không trả nợ. Và chỉ đến khi khoản nợ quá hạn, Ngân hàng tiến hành khởi kiện để thu hồi số tài sản đảm bảo thì người dân mới “vỡ lẽ” … đã bị lừa.

Phân tích từ nhiều vụ án với tính chất tương tự, luật sư Nguyễn Đức Biên – Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết, nhiều vụ án cho thấy có dấu hiệu tiếp tay của nhân viên ngân hàng và Công chứng viên. Điển hình như vụ việc đang xảy ra tại huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội, có dấu hiệu rõ ràng của một đường dây lừa đảo có tính chất chuyên nghiệp, quy mô lớn, có sự cấu kết chặt chẽ của nhiều đồng phạm.

Lý giải về điều này, luật sư Biên cho biết, đối với việc định giá tài sản: Cán bộ ngân hàng và một số người có liên quan đã cấu kết nâng khống giá tài sản bảo đảm một cách trắng trợn để rút tiền từ Ngân hàng sau đó cố tình không trả nợ vay, giá trị tài sản không còn đủ để trả nợ hoặc bản thân tài sản phải bảo đảm vượt quá giá trị tại thời điểm vay vốn.

Điển hình như trường hợp gia đình ông Vũ Bá Cấp tại thôn Thanh Hà, xã Nam Sơn, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội. Tài sản gia đình này có diện tích thửa đất là 1.404m2, trong đó 400m2 đất ở, 1004m2 đất vườn. Theo quy định về khung giá đất của UBND thành phố Hà Nội ban hành theo Quyết định số 124/2009/QĐ-UBND, ngày 29/12/2009 thì giá trị đất được xác định là 178.312.000 VNĐ.

Theo phương pháp định giá của Ngân hàng, thửa đất có giá trị 4.210.400.000 VNĐ, trong đó đất ở là 1.600.000.000 VNĐ và đất vườn là 2.610.400.000 VNĐ. Thực tế thị trường không có nhiều giao dịch về đất đai ở thời điểm đó để có thể so sánh chính xác. Tuy nhiên, theo tham khảo thì thời điểm đó thì giao dịch mua bán quanh 150 triệu đồng/ sào, tức tổng giá trị là 585.000.000 VNĐ.

“Như vậy, các cán bộ ngân hàng đã thẩm định tài sản cao hơn gần 24 lần so với khung giá Nhà nước và cao hơn 7 lần so với giá thị trường”, luật sư Biên phân tích.

>>"Sập bẫy" lừa “hợp đồng giả cách” - Kỳ 2: “Phù phép” giấy tờ, “chiếm đoạt” tài sản

Tương tự, trường hợp gia đình ông Nguyễn Văn Đá tại thôn Tăng Long, xã Việt Long, huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội. Tài sản của gia đình này là diện tích thửa đất là 1.150m2 (trong đó là 400m2 đất ở và 750m2 đất vườn). Theo quy định về khung giá đất của UBND thành phố Hà Nội ban hành theo Quyết định số 124/2009/QĐ-UBND, ngày 29/12/2009 thì giá trị đất được xác định là 287.500.000 VNĐ.

Tuy nhiên, theo phương pháp định giá của Ngân hàng, thửa đất có giá trị 17.250.000.000 VNĐ. Thực tế thị trường ở thời điểm đó cũng không có nhiều giao dịch về đất đai để có thể so sánh chính xác. Do thửa đất có đường vào rất nhỏ, nhu cầu người mua không có. Theo tham khảo của giới kinh doanh bất động sản thì với đặc điểm thửa đất như vậy có thể bán được là 100 triệu đồng/ sào, tức tổng giá trị khoảng 300.000.000 VNĐ.

“Như vậy, các cán bộ ngân hàng đã thẩm định tài sản cao hơn 60 lần so với khung giá Nhà nước và cao hơn 57,5 lần so với giá thị trường để nhằm mục đích cho vay trái quy định”, luật sư Nguyễn Đức Biên phân tích rõ.

Từ những trường hợp điển hình này, vị luật sư cho rằng, việc Ngân hàng định giá tài sản như trên là điều không thể tưởng tượng được. Việc giá trị tài sản bị nhóm người thẩm định nâng cao lên gấp hàng chục lần như vậy là hành vi liều lĩnh, vi phạm nghiêm trọng pháp luật về hoạt động cho vay của Ngân hàng.

Còn nữa…