Sắt Thạch Khê vẫn "nín thở " nằm chờ

Diendandoanhnghiep.vn “Số phận” của dự án sắt Thạch Khê không phải không có “trọng tài” đứng ra giải quyết. Nhưng đến nay, vẫn chưa có quyết định dừng hay tiếp tục triển khai dự án.

Nhiều năm nay, dự án phải dừng lại, để lại một “di sản” về khai khoáng mà Hà Tĩnh chưa biết xử lý thế nào. Còn ở Trung ương, văn bản đi văn bản lại, đến nay vẫn chưa có quyết định cuối cùng. Trong khi đó, chủ đầu tư là Công ty CP Sắt Thạch Khê (TIC) đã rót vào dự án hơn 1.800 tỷ đồng và vẫn đang "nín thở" nằm chờ.

Đề nghị dừng dự án

Thực tế, “số phận” của dự án sắt Thạch Khê được giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH-ĐT) - đơn vị có nhiệm vụ đánh giá về việc đầu tư dự án.

Mới đây, Bộ KH-ĐT đã có kiến nghị Thủ tướng dừng dự án khai thác và tuyển quặng mỏ sắt Thạch Khê, đóng cửa mỏ vì không bảo đảm hiệu quả kinh tế và tránh nguy cơ một thảm họa môi trường.

Dự án Sắt Thạch Khê bao năm vẫn dền dứ chưa quyết làm tiếp hay không

Dự án Sắt Thạch Khê bao năm vẫn dền dứ chưa quyết làm tiếp hay không

Trong báo cáo đánh giá những hệ lụy và giải pháp xử lý đối với dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê (Hà Tĩnh), Bộ KH-ĐT cho rằng TIC thực hiện dự án chưa bảo đảm phát triển bền vững, chưa thực hiện kết luận của Bộ Chính trị về sử dụng quặng khai thác cho nhà máy sản xuất phôi thép 2 triệu tấn/năm theo giấy phép đầu tư, giấy phép khoáng sản được cấp.

Trước đó, kết luận thanh tra của Tổng cục Địa chất và khoáng sản cũng chỉ ra mỏ sắt Thạch Khê thực hiện công tác thử nghiệm công nghệ trên nền cát và sét giai đoạn 1 khoảng 1,5 triệu m3 từ 2007 - 2009 khi chưa được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cho phép là chưa phù hợp với quy định của Luật khoáng sản.

Tổng mức đầu tư của dự án gồm 2 giai đoạn được lập tại thời điểm năm 2014 là 14.517,2 tỷ đồng (giai đoạn I: 6.777,4 tỷ đồng; giai đoạn I: 7.739,8 tỷ đồng).

Với nhiều nội dung chưa được tính toán đầy đủ và nếu cập nhật bổ sung các yếu tố trượt giá thì tổng mức đầu tư của dự án tại thời điểm hiện nay có thể lớn hơn nhiều.

Từ 2009 - 2011, TIC tiếp tục bóc đất tầng phủ đến độ sâu -34m, với khối lượng 12,7 triệu m3, thu hồi được 3.000 tấn quặng sắt khi không có thiết kế kỹ thuật dự án được cấp thẩm quyền duyệt.

Theo Bộ KH-ĐT, trường hợp TIC vi phạm các quy định của Luật khoáng sản; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật khoáng sản và các văn bản pháp luật có liên quan hoặc không thực hiện đúng, đầy đủ nghĩa vụ tại giấy phép sẽ bị thu hồi giấy phép và TIC phải chịu mọi trách nhiệm trước pháp luật.

Thời gian qua, các cổ đông TIC không có khả năng góp vốn theo tiến độ cam kết, trong khi theo quy định của Luật khoáng sản, TIC phải góp đủ vốn chủ sở hữu ít nhất bằng 30% tổng vốn đầu tư dự án, tương đương 4.350 tỉ đồng.

Một báo cáo gần đây của Bộ Công thương cũng nhận định TIC không còn tiền đầu tư trong khi nhu cầu kinh phí đầu tư lớn. Ngoài chi phí đầu tư, sản xuất còn phải nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản khoảng 114 tỉ đồng/năm, cần bổ sung thêm 1.000 tỉ phục vụ giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Từ góp ý của các bộ, Bộ KH-ĐT kiến nghị Thủ tướng đồng ý chủ trương cho kết thúc dự án, bổ sung mỏ này vào khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia đến khi hội tụ đủ các điều kiện khai thác, khả thi về hiệu quả kinh tế.

Trước đó, tại buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư Võ Thành Thống vào hồi đầu tháng 10/2019, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh cũng kiến nghị Bộ tham mưu Thủ tướng Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị kết luận về chủ trương dừng khai thác dự án mỏ sắt Thạch Khê.
Báo cáo tại buổi làm việc, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Dương Tất Thắng cho biết dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê của TIC còn rất nhiều vấn đề bất cập và đáng lo ngại khi công nghệ, kỹ thuật khai thác chưa phù hợp với đặc thù địa chất mỏ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác động lớn đến môi trường; phương thức vận chuyển quặng khó khả thi, hiệu quả thấp, ảnh hưởng lớn đến hệ thống hạ tầng giao thông.

Ngoài ra, điều đặc biệt tỉnh Hà Tĩnh lo ngại là vấn đề năng năng lực tài chính của TIC và Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) - cổ đông chính - không đảm bảo.

1.800 tỷ "nín thở" nằm chờ

Trong khi Bộ KH-ĐT, UBND tỉnh Hà Tĩnh đề xuất dừng dự án thì, Bộ Công Thương, Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam cũng như chủ đầu tư là Công ty CP sắt Thạch Khê lại không đồng tình.

Dự án "Đầu tư khai thác và tuyển quặng mỏ Thạch Khê, Hà Tĩnh" với diện tích đất sử dụng là 3.877 ha được Chính phủ quyết định cho triển khai vào năm 2007 trên cơ sở thành lập Công ty Cổ phần Sắt Thạch Khê (Công ty TIC) vào ngày 17/5/2007 với 9 cổ đông, vốn điều lệ 2.400 tỷ đồng, trong đó Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) là cổ đông chính.

Đầu năm 2009, Công ty TIC bắt đầu bóc đất tầng phủ bằng thiết bị cơ giới. Tháng 7/2011, sau hai năm liên tục triển khai, TIC đã bóc đất tầng phủ đạt 12,7 triệu m3, đạt độ sâu -35m, thu hồi 3 nghìn tấn quặng.

Do nhiều khó khăn mà chủ yếu là do kinh phí, công nghệ, tác động môi trường lớn, Chính phủ đã quyết định buộc phải cho Công ty TIC tạm ngừng triển khai dự án để tái cơ cấu lại doanh nghiệp, giải quyết các vấn đề giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Tính đến nay, tổng diện tích đã giải phóng mặt bằng là 830 ha, diện tích đã ký hợp đồng thuê đất là 552 ha, và thực hiện di dời 113 hộ dân. Tổng chi phí đầu tư đã thực hiện dự án là 1.983 tỷ đồng, hiện đã giải ngân 1.851 tỷ đồng.

Trước thông tin UBND tỉnh Hà Tĩnh và Bộ KH-ĐT kiến nghị dừng dự án, trả lời trên VietNamNet, ông Nguyễn Quốc Hưng, Tổng giám đốc Công ty CP Sắt Thạch Khê cho hay đã nhận được văn bản đề nghị dừng dự án của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Ông Hưng cho biết thêm đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ vào nêu ra những ý kiến không đồng tình với kết luận của Bộ này.

Công ty Sắt Thạch Khê khẳng định rằng các hệ lụy tiêu cực nêu trong văn bản của Bộ KH-ĐT phát sinh chủ yếu từ việc Dự án bị buộc phải tạm dừng thực hiện trong thời gian qua chứ không phải hoàn toàn là các hệ lụy từ việc thực hiện dự án. Nếu dự án không bị tạm dừng và tiếp tục được thực hiện, các hệ lụy tiêu cực đó khó có thể xảy ra hoặc tồn tại.

Trong văn bản 22 trang này, TIC đã đưa ra hàng loạt lập luận để phản biện lại ý kiến Bộ KH-ĐT.

Theo công ty này, nội dung văn bản của Bộ KH-ĐT chưa thể hiện đầy đủ các nội dung theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng, cụ thể: Văn bản chưa phân tích đầy đủ các nội dung của dự án, cũng như chưa tổng hợp đầy đủ nội dung ý kiến của các Bộ, ngành, cơ quan có liên quan được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo lấy ý kiến,...

Theo TIC, việc tiếp tục triển khai dự án sẽ có cơ sở để sớm giải quyết những tồn tại, hệ lụy liên quan đến giải phóng mặt bằng, tái định cư, an sinh xã hội,... do dự án tạm dừng trong thời gian qua; tạo niềm tin đối với người dân Hà Tĩnh nói chung, người dân vùng dự án nói riêng; Nhà nước không phải bố trí nguồn vốn lớn (hàng nghìn tỷ đồng) để xử lý hệ lụy của việc dừng (kết thúc) dự án.

Trước đó, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Thành Sơn, nguyên trưởng ban chiến lược của TKV, nhấn mạnh không nên khai thác mỏ sắt Thạch Khê thời điểm này vì về kỹ thuật chưa có giải pháp chống ngập mỏ khả thi.

Vị trí mỏ Thạch Khê chỉ cách biển 800m, khả năng có hang động phía dưới rất lớn, có nhiều nguy cơ nước biển tràn vào mỏ, trong khi cho đến nay trong tất cả thiết kế kỹ thuật dự án chưa có giải pháp hữu hiệu, chỉ nói chung chung, cảm tính rất nguy hiểm.

Nhiều năm nay, dự án phải dừng lại, để lại một “di sản” về khai khoáng mà Hà Tĩnh chưa biết xử lý thế nào. Còn ở Trung ương, văn bản đi văn bản lại, đến nay vẫn chưa có quyết định cuối cùng. Trong khi đó, chủ đầu tư là Công ty CP Sắt Thạch Khê (TIC) đã rót vào dự án hơn 1.800 tỷ đồng và vẫn đang "nín thở" nằm chờ.

Đánh giá của bạn:

Mời các bạn tham gia vào group Diễn đàn Doanh nghiệp để thảo luận và cập nhật tin tức.

Bạn đang đọc bài viết Sắt Thạch Khê vẫn "nín thở " nằm chờ tại chuyên mục Doanh nghiệp của Tạp chí Diễn đàn doanh nghiệp. Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác: email toasoan@dddn.com.vn, hotline: 0985698786,
Bình luận
Bạn còn /500 ký tự
Xếp theo: Thời gian | Số người thích
SELECT id,type,category_id,title,description,alias,image,related_layout,publish_day FROM cms_post WHERE `status` = 1 AND publish_day <= 1711720660 AND in_feed = 1 AND top_home <> 1 AND status = 1 AND publish_day <= 1711720660 ORDER BY publish_day DESC, id DESC LIMIT 0,11
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10