Sức hấp dẫn của Việt Nam và rào cản với đầu tư nước ngoài

L.NGA• 10/07/2023 16:03

Bất chấp những thách thức, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu tin rằng, Việt Nam vẫn tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nước ngoài.

>>Eurocham: Kỳ vọng về tiềm năng tăng trưởng của du lịch trong quý 2

Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) quý 2/2023 cho thấy, chỉ số giảm nhẹ 4,5 điểm so với mức 48 điểm trong BCI quý 1

Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) quý 2/2023 cho thấy, chỉ số giảm nhẹ 4,5 điểm so với mức 48 điểm trong BCI quý 1.

EuroCham Việt Nam, Hiệp hội đại diện cho cộng đồng các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam vừa công bố kết quả Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) quý 2/2023. Chỉ số BCI được thực hiện hàng quý được xem là thước đo hàng đầu để đánh giá góc nhìn của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà đầu tư châu Âu về thị trường Việt Nam.

Cụ thể, kết quả BCI quý 2/2023 của EuroCham Việt Nam, chỉ số niềm tin của doanh nghiệp châu Âu đối với thị trường Việt Nam, với số điểm hiện tại là 43,5 (giảm nhẹ 4,5 điểm). Con số này phản ánh bối cảnh thị trường đầy thách thức hiện nay.

Số lượt phản hồi bi quan liên quan đến tình hình kinh doanh hiện tại tăng tới 10%. Sự thận trọng ngày càng tăng được phản ánh rõ hơn qua tâm lý bi quan tăng 6% trong quý sắp tới. Tuy nhiên, báo cáo cũng cho thấy những tín hiệu khích lệ giữa bối cảnh thách thức. Số lượng các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đánh giá tích cực về triển vọng kinh doanh trong quý 3 năm 2023 đã tăng 9% so với đánh giá của họ cho quý 2.

Các doanh nghiệp châu Âu đang thận trọng đánh giá toàn cảnh, tập trung vào việc tối ưu hóa doanh thu và đơn hàng, với mức tăng nhẹ 4% trong tỷ lệ các công ty dự đoán sự sụt giảm trong hai lĩnh vực trên. Với sự thận trọng trong bối cảnh kinh doanh hiện nay, các doanh nghiệp tham gia khảo sát nhấn mạnh cải cách quy định và sự sẵn có của lực lượng lao động lành nghề là động lực tăng trưởng then chốt cho các công ty của họ. Cải cách quy định được xem là yếu tố hàng đầu góp phần vào tăng trưởng trong lĩnh vực dịch vụ, trong khi sự sẵn có của lực lượng lao động lành nghề được ưu tiên trong lĩnh vực sản xuất.

Bất chấp những thách thức trên, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu tin rằng, Việt Nam vẫn tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, với 48% số người tham gia khảo sát kỳ vọng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của công ty họ vào Việt Nam sẽ tăng trong quý tới. Tuy nhiên, có tổng cộng 40% doanh nghiệp bày tỏ không có kế hoạch tăng FDI, đánh dấu mức tăng 4% so với BCI trước đó. Dù vậy, Việt Nam vẫn củng cố vị trí một trong năm điểm đến đầu tư hàng đầu của hơn 1/3 doanh nghiệp, cho thấy sức hấp dẫn lâu dài của đất nước.

>>EuroCham: Phát triển sân bay nhìn từ kinh nghiệm quốc tế

Các quy định không rõ ràng và thủ tục hành chính rườm rà là những rào cản pháp lý chính hạn chế hoạt động của các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Về rào cản, các doanh nghiệp được khảo sát nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện môi trường pháp lý, phát triển cơ sở hạ tầng và đảm bảo khả năng tiếp cận nguồn tài chính để nâng cao sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng, các quy định không rõ ràng (53%) và thủ tục hành chính rườm rà (50%) là những rào cản pháp lý chính hạn chế hoạt động của các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Khảo sát cũng cho thấy, các dự định và thực tế về việc chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam đã giảm đi, với phần lớn (81%) các công ty chưa dịch chuyển bất kỳ hoạt động sản xuất nào. Trong số đó, chỉ có 3% doanh nghiệp đang xem xét việc dịch chuyển, và 2% đã chủ động lên kế hoạch cho việc dịch chuyển. Báo cáo cũng nhấn mạnh những quan ngại của gần 40% số người tham gia khảo sát về việc triển khai Thuế tối thiểu toàn cầu sắp tới...

Khảo sát cho thấy, hơn một nửa số doanh nghiệp cho biết được hưởng lợi từ Hiệp định EVFTA. Trong số đó, 35% lãnh đạo doanh nghiệp cho biết thu được lợi ích từ việc cắt giảm thuế quan. Mặc dù vậy, các doanh nghiệp vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức trong việc tận dụng tối đa các thỏa thuận của Hiệp định. Các thủ tục hành chính và việc hiểu biết không đầy đủ về Hiệp định này vẫn là những rào cản chính đối với việc phát huy tối đa các lợi ích mà Hiệp định mang lại.

Bình luận về BCI quý 2, Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen thông tin “Các doanh nghiệp cho rằng, việc giảm bớt khó khăn hành chính và nâng cao trình độ của lực lượng lao động sẽ tạo điều kiện cho tăng trưởng. Một lực lượng lao động chất lượng cũng rất quan trọng để các doanh nghiệp duy trì sự tự tin vào chính doanh nghiệp của họ và nền kinh tế”.

Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit nhận định: "Nền kinh tế Việt Nam chủ yếu dựa vào sản xuất và xuất khẩu, và đang phải chịu tác động lớn bởi tình hình khó khăn toàn cầu. Sự sụt giảm về xuất khẩu và các đơn hàng đã tác động lớn đến các doanh nghiệp châu Âu và cộng đồng doanh nghiệp nói chung. Chỉ số BCI cho thấy rõ viễn cảnh ảm đạm hiện nay.”

Theo ông Gabor Fluit, để giải quyết những thách thức này, Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng thực hiện các giải pháp thiết thực, đặc biệt là bằng cách đẩy nhanh các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng. Chủ tịch EuroCham nêu ví dụ về vấn đề thiếu điện, cho rằng Chính phủ nên tập trung vào việc phát triển các kế hoạch dài hạn vì việc này có khả năng xảy ra theo chu kỳ. “Bằng cách hành động nhanh chóng và toàn diện, chúng ta không chỉ thu hút đầu tư nước ngoài mà còn đảm bảo một nền kinh tế vững mạnh và có khả năng vượt qua trở ngại trong tương lai. Vấn đề thời gian rất quan trọng, vì vậy chúng ta phải hành động nhanh chóng và quyết liệt để đảm bảo một tương lai thịnh vượng cho Việt Nam. Và EuroCham luôn sẵn sàng hỗ trợ thông qua đối thoại và tham vấn chính sách”, ông Gabor Fluit cho biết.