Điện thoại di động đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, chúng giúp chúng ta liên lạc bằng cách gọi hoặc nhắn tin cho người khác từ bất cứ đâu.
Tuy vậy, nhiều người vẫn thắc mắc vì sao khi đang ở trên máy bay chúng ta bắt buộc không sử dụng hoặc phải ngắt toàn bộ kết nối của điện thoại với mạng di động?
Theo quy định từ Cục Hàng không Liên bang (FAA), việc cấm sử dụng điện thoại và các thiết bị có thể kết nối với mạng di động đã được áp dụng từ lâu. Vì chúng có khả năng gây nhiễu hệ thống định vị và liên lạc của máy bay. Vào năm 2013, FAA đã có thay đổi một chút trong lệnh cấm trước đó, thay vì cấm sử dụng toàn bộ các thiết bị điện tử thì chúng ta vẫn có thể dùng chúng khi đã chuyển sang chế độ máy bay (airplane mode). Việc chuyển sang chế độ máy đồng nghĩa với khả năng truyền tín hiệu vô tuyến của điện thoại đến các trụ phát dữ liệu động bị tắt. (Ở chế độ trên máy bay, khả năng gọi điện và nhắn tin sẽ bị tắt). Tuy nhiên, khả năng truy cập Wi-Fi và Bluetooth vẫn có thể hoạt động (nếu bạn bật chúng lên) dù điện thoại vẫn ở chế độ trên máy bay.
Ngoài ra, Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC), cơ quan quản lý điện thoại di động đã cấm các hành khách thực hiện cuộc gọi trong chuyến bay vào năm 1991 với lo ngại rằng những tín hiệu đó sẽ gây nhiễu tín hiệu liên lạc trên mặt đất. Lệnh cấm đó vẫn có hiệu lực cho đến tháng 11 năm 2020 khi FCC quyết định bác bỏ nó đồng thời cho phép hành khách thực hiện cuộc gọi di động nếu không gây nhiễu sóng trên máy bay.
Vì vậy, có thực sự cần phải cấm sử dụng điện thoại di động trên các chuyến bay hay không?
Vào giữa những năm 2000, các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng điện thoại có khả năng gây nhiễu các thiết bị điện tử quan trọng trong máy bay (mặc dù họ vẫn chưa thể tìm thấy bất kỳ trường hợp tai nạn nào do các thiết bị này gây ra). Sven Bilén, giáo sư thiết kế kỹ thuật điện và kỹ thuật hàng không vũ trụ tại Đại học Penn State nói rằng sử dụng điện thoại không hẳn là vấn đề an toàn hàng không. Ông đã viết một bài báo về điện thoại di động trên máy bay cho The Conversation vào năm 2018 và giải thích rằng: "Hầu hết các máy bay ngày nay đều được đảm bảo và giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra bằng cách đặt tấm chắn xung quanh các khu vực điều khiển, cụ thể phương pháp này là "che chắn hoặc đúc cứng thiết bị bằng các vật liệu chống nhiễu điện từ từ máy tính và điện thoại di động".
Các bằng chứng cho thấy những biện pháp bảo vệ này có tác dụng rất tốt, ngoài ra Bilén cũng lưu ý thêm rằng "có thể có rất nhiều hành khách đã không tắt kết nối di động của điện thoại (có thể là do vô ý) ngay cả khi tiếp viên hàng không nhắc họ trước khi cất cánh. Và kết quả là "không hề có vụ rơi máy bay nào xảy ra". Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn có thể bỏ qua các quy định bay an toàn.
Điện thoại di động và mạng viễn thông mặt đất
Đại diện FAA giải thích qua email rằng "Hiện tại, không có bất kỳ công nghệ nào cho phép phi hành đoàn xác định được ai đó đang cố gắng thực hiện cuộc gọi di dộng trên chuyến bay". Nhưng nếu bạn cố tình làm điều này, bạn sẽ nhanh chóng bị phát hiện bởi hành khách hoặc tiếp viên trên chuyến bay. Theo Bilén, khả năng điện thoại di động kết nối với các mạng viễn thông mặt đất vẫn là một vấn đề tiềm ẩn. Trong thực tế, ở độ cao bay bình thường là 36.000 feet (11 km) sẽ khó có thiết bị di động nào có thể kết nối được với mạng viễn thông. Vì phần lớn các cột sóng di động được thiết kế để tương tác và phát ra bức xạ ở mặt đất hơn là trên không trung. Do vậy, chỉ khi máy bay hạ xuống độ cao dưới 10.000 feet (3 km) hoặc gần mặt đất hơn hành khách mới có thể kết nối sóng điện thoại và gây nhiễu.
Nhưng làm thế nào mà một số máy bay có thể cung cấp dịch vụ điện thoại di động trên máy bay?
Có một công nghệ trên không cho phép hành khách thực hiện cuộc gọi mà không ảnh hưởng đến hệ thống điện tử hoặc mạng mặt đất của máy bay. Như Bilén đã trình bày - picocell, một cột sóng di động thu nhỏ có công suất thấp được lắp đặt trên máy bay, nó cho phép kết nối cuộc gọi qua internet của máy bay. Từ đầu những năm 2010, hãng hàng không Virgin Atlantic của Anh đã cung cấp dịch vụ di động trên chuyến bay bằng cách sử dụng công nghệ picocell. Tuy nhiên, dịch vụ này bị gián đoạn bởi một chiếc máy bay trong phạm vi 250 dặm (402 km) của biên giới Hoa Kỳ.
Bên cạnh đó, FCC đã dành bảy năm để nghiên cứu về sự cân nhắc có thể cho phép dịch vụ điện thoại di động trên các chuyến bay hay không, nhưng cuối cùng họ đã từ bỏ ý tưởng này sau khi nó vấp phải sự phản đối dữ dội từ từ tiếp viên hàng không, thợ máy và nhân viên hàng không vũ trụ đến các nhân viên thực thi pháp luật liên bang.
Hàng loạt các bình luận năm 2014 đã bày tỏ những mối nguy hại khi sử dụng điện thoại vì nó có thể giúp các kẻ khủng bố kích nổ các thiết bị nổ trên máy bay hoặc sự lơ là của hành khách khi họ cứ liên tục áp chặt tai vào điện thoại và bỏ sót những hướng dẫn an toàn quan trọng từ tiếp viên. Mặt khác những hành khách cũng cho rằng họ cảm thấy khó chịu nếu những người xung quanh nói chuyện điện thoại quá nhiều vì "không một ai trong chúng ta muốn nghe những cuộc trò chuyện ồn ào của từ người khác trong khi chúng ta đang cố gắng đọc sách/ngủ hoặc trò chuyện với một người bạn đồng hành mới quen…".