Ngành công nghiệp hỗ trợ ngày càng khẳng định vai trò trụ cột chiến lược, đóng góp quan trọng cho tiến trình công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước.
Mới đây tại Hà Nội đã diễn ra sự kiện “Xúc tiến Đầu tư Ngành Công nghiệp Hỗ trợ 2025” với chủ đề: “Đồng hành cùng ngành công nghiệp hỗ trợ - Trở thành động lực cho nền kinh tế quốc dân, cùng tiến vào kỷ nguyên tăng trưởng hai con số”. Chương trình do DTJ Industrial phối hợp với Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI) tổ chức.
Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Nguyễn Quốc Khánh - Chủ tịch DTJ Group, Ủy viên BCH Liên Chi hội Bất động sản công nghiệp Việt Nam cho rằng công nghiệp hỗ trợ không chỉ là một lĩnh vực sản xuất thuần túy, mà còn đóng vai trò là nền móng vững chắc của quá trình công nghiệp hóa đất nước. Đồng thời, công nghiệp hỗ trợ là nền móng vững chắc để công nghiệp Việt Nam tự chủ, tiến sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Để minh chứng cho vai trò nền tảng của công nghiệp hỗ trợ, ông Khánh dẫn chứng những bài học thành công từ các quốc gia công nghiệp phát triển. Đó là Nhật Bản với mô hình “keiretsu” đã xây dựng hệ thống nhà cung cấp nhiều tầng vững chắc, từ hàng trăm nghìn SMEs sản xuất linh kiện nhỏ đến các tập đoàn lớn như Toyota, Honda, Sony. Nhờ chính sách hỗ trợ mạnh mẽ về vốn, công nghệ và đào tạo, Nhật Bản hình thành chuỗi cung ứng khép kín, giá trị gia tăng cao, giảm phụ thuộc nhập khẩu. Hàn Quốc với Samsung và Hyundai phát triển hệ thống công nghệ hỗ trợ toàn diện, tỷ lệ nội địa hóa phụ tùng ô tô trên 70%. Từ thập niên 1970, Chính phủ ưu tiên phát triển công nghiệp hỗ trợ trong thép, nhựa, điện tử, hóa chất, cơ khí chính xác, đưa Hàn Quốc từ nước nghèo sau chiến tranh thành cường quốc công nghiệp G20.
Tại Việt Nam, cũng theo ông Khánh, với các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đã có nền tảng vững chắc, đây là thời điểm không thể tốt hơn để mở rộng sản xuất. Cuộc chạy đua toàn cầu về chuỗi cung ứng đã đặt Việt Nam vào vị trí trung tâm, thu hút làn sóng đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn đa quốc gia. Họ không chỉ mang đến công nghệ mà còn đặt ra yêu cầu cao về tỷ lệ nội địa hóa, tạo ra một thị trường khổng lồ ngay tại sân nhà.
Đối với các doanh nghiệp sản xuất đang có nguồn lực tài chính mạnh và mong muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư, ngành công nghiệp hỗ trợ chính là hướng đi đầy tiềm năng. Việc đầu tư vào lĩnh vực này không chỉ mang lại lợi nhuận hấp dẫn mà còn giúp doanh nghiệp làm chủ chuỗi cung ứng của chính mình, giảm thiểu rủi ro phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài.
Giáo sư Phan Đăng Tuất - Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam nhấn mạnh, để đạt được kỷ nguyên tăng trưởng mới, Việt Nam cần xác định công nghiệp hỗ trợ là trụ cột của nền kinh tế quốc dân. Vì vậy, công nghiệp hỗ trợ không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ, mà còn là động lực giúp các ngành sản xuất chủ lực, từ điện tử, ô tô, dệt may, da giày đến công nghiệp nặng, có thể phát triển bền vững và nâng cao vị thế trên bản đồ công nghiệp thế giới.
Về tiềm năng phát triển công nghiệp hỗ trợ, ông Lê Minh Sơn, Đại diện DTJ Industrial nhấn mạnh: Chúng ta có nguồn tài nguyên đa dạng; một chuỗi cung ứng công nghiệp đã hình thành ở cả ba miền; đường bờ biển dài cùng hệ thống cảng biển chiến lược; giá bất động sản công nghiệp còn rẻ; nguồn nhân lực trẻ, thích ứng nhanh với công nghệ; thị trường tiêu dùng nội địa đang tăng trưởng mạnh; vị trí địa lý đắc địa, nằm ngay gần ba thị trường khổng lồ: Nam Á, Trung Quốc và Đông Nam Á. Trên hết, Việt Nam còn có năng lực ngoại giao kinh tế hàng đầu khu vực, giúp mở rộng quan hệ thương mại và thu hút đầu tư. Song, bên cạnh những tiềm năng to lớn, ngành công nghiệp hỗ trợ cũng đang phải đối mặt với một số thách thức và hạn chế cần được giải quyết.
Ông Lê Minh Sơn chỉ ra, việc quy hoạch đồng bộ các khu công nghiệp chiến lược chính là nền móng để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn quốc tế. Quy hoạch thông minh, hạ tầng hiện đại không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài, mà quan trọng hơn, còn mở ra cơ hội để doanh nghiệp trong nước tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu thay vì chỉ dừng ở khâu gia công, lắp ráp.
Ở khía cạnh pháp lý, luật sư Trương Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã nhấn mạnh sự cần thiết của một hành lang pháp lý minh bạch, ổn định và dễ dự đoán. Các chính sách ưu đãi thuế, mô hình hợp tác đầu tư rõ ràng sẽ là “tấm khiên” bảo vệ doanh nghiệp, đồng thời khuyến khích sự tham gia tích cực của cả doanh nghiệp trong nước và quốc tế.
Nhiều chuyên gia đồng tình rằng thị trường đang chuyển dịch nhanh hơn bao giờ hết. Các yêu cầu từ khách hàng, từ chính sách quốc tế, đến áp lực cạnh tranh từ những quốc gia sản xuất lớn đều đặt doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam vào tình thế phải thay đổi. Để thành công, doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ba chiến lược:
Thứ nhất, chuyển đổi số, nâng cấp công nghệ và sản xuất xanh. Chiến lược này hướng tới việc tích hợp các giải pháp số (ERP, IoT, AI), cải tiến máy móc, tối ưu dây chuyền, đồng thời, áp dụng quy trình sản xuất tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường. Đây không chỉ là cách đáp ứng tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu khó tính mà còn giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận hành, nâng cao hiệu suất.
Thứ hai, liên kết quốc tế và hợp tác đa phương diện (để chia sẻ công nghệ, tài chính, kênh bán hàng và truyền thông). Đây là con đường nhanh nhất để bước vào chuỗi cung ứng toàn cầu, rút ngắn thời gian tiếp cận thị trường mới và chuẩn hóa sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế.
Thứ ba, đầu tư sở hữu nhà máy cố định. Thay vì chỉ thuê mặt bằng ngắn hạn, doanh nghiệp đầu tư hoặc mua lại đất và nhà xưởng để chủ động về không gian, hạ tầng, và quy hoạch mở rộng. Việc “cắm trụ” tại một địa phương chiến lược giúp doanh nghiệp tận dụng chính sách ưu đãi và giảm rủi ro gián đoạn sản xuất. Từ đó, không chỉ tối ưu được hạ tầng và nguồn lực, mà còn xây dựng được hệ sinh thái cộng hưởng gồm khách hàng, nhà cung ứng, dịch vụ hỗ trợ và thị trường lao động...
Ông Trần Anh Vương - Tổng Giám đốc Western Pacific Group cũng đã đưa ra tầm nhìn chiến lược thông qua mô hình phát triển khu công nghiệp đồng bộ LIC (Logistics - Industry - Commerce). Mô hình này giúp kết nối chặt chẽ giữa logistics, sản xuất công nghiệp và thương mại, từ đó tối ưu hóa chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời hình thành hệ sinh thái nơi các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ có thể hợp tác, cùng nhau mở rộng quy mô và vươn ra thị trường quốc tế.