Thúc đẩy việc làm thỏa đáng cho ngành công nghiệp điện tử bao trùm

>>>Thu hút dòng vốn FDI vào ngành điện tử

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) vừa tổ chức Diễn đàn ngành điện tử “Việc làm Thỏa đáng và Tương lai của chuỗi cung ứng điện tử tại Việt Nam”.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Hoàng Quang Phòng – Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhấn mạnh, công nghiệp điện tử là ngành sản xuất vật chất mang tính cơ bản của nền kinh tế Việt Nam, có vị trí then chốt trong nền kinh tế và tác động lan tỏa mạnh mẽ đến các ngành công nghiệp khác. Ngành điện tử Việt Nam chiếm tỷ trọng 17,8% toàn ngành công nghiệp với số lượng lao động trên 1 triệu người.

Việt Nam hiện là nơi đặt nhà máy của nhiều hãng công nghệ, điện tử lớn với số vốn lên đến hàng tỷ USD. Trong giai đoạn đại dịch Covid -19, hoạt động xuất khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng mạnh do nhu cầu thị trường tăng cao.

Kim ngạch xuất khẩu ngành điện tử lên tới gần 96 tỷ USD vào năm 2020 và hơn 108 tỷ USD năm 2021, 6 tháng đầu năm 2022 kim ngạch xuất khẩu điện tử lên tới hơn 56.8 tỷ USD (tăng khoảng 16% so với cùng kỳ năm ngoái), Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu hàng điện tử lớn nhất thế giới và ngành công nghiệp này tiếp tục phát triển mạnh, chiếm 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

>>>Cần giải pháp “gỡ khó” về nguyên liệu cho ngành… điện tử

>>>Sự tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu ngành điện tử Việt Nam

Tuy nhiên, trong gần 2 năm qua, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế - xã hội nói chung, đến các doanh nghiệp nói riêng.

Một trong những khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt là những biến động lớn về lao động, trong đó có sự suy giảm và thiếu hụt lao động, việc thu hút người lao động trở lại làm việc, tạo ra việc làm thỏa đáng đang là một bài toán khó được đặt ra.

“Đây không chỉ là nỗi lo của riêng người sử dụng lao động, doanh nghiệp, của tổ chức công đoàn, mà còn là mối quan tâm chung của Chính phủ, các cơ quan quan lý nhà nước và toàn xã hội”, Phó Chủ tịch VCCI nhấn mạnh. 

Trên thực tế, với lực lượng lao động ước tính trên 1 triệu người nhưng ngành điện tử chủ yếu tập trung vào các hoạt động gia công, lắp ráp có giá trị gia tăng thấp và thâm dụng lao động.

Kết quả sơ bộ của cuộc khảo sát doanh nghiệp mới nhất do VCCI thực hiện với sự hỗ trợ của ILO cho thấy khoảng 60% số doanh nghiệp được hỏi cho rằng tình trạng thiếu lao động có kỹ năng là một thách thức từ mức độ trung bình đến nghiêm trọng trong lĩnh vực điện tử. Khoảng 50% số doanh nghiệp cũng coi kỹ năng chuyên môn của đội ngũ giám sát và quản lý là một thách thức lớn.

Trong bối cảnh đó, việc đảm bảo lực lượng lao động gắn bó, năng suất ổn định và sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp sản xuất cần phải được coi là ưu tiên hàng đầu.

“Đồng thời, cần chú ý tới việc làm thỏa đáng để có thể tăng khả năng cạnh tranh bền vững của ngành công nghiệp điện tử trên thị trường toàn cầu và đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước”, bà Ingrid Christensen, Giám đốc Văn phòng ILO Việt Nam nhận định.

Lãnh đạo Văn phòng ILO Việt Nam cũng cho biết thêm: “Việt Nam có thể phát triển bền vững ngành điện tử thông qua đầu tư hợp lý vào cải thiện điều kiện làm việc thỏa đáng, bao gồm thúc đẩy đối thoại xã hội cũng như tham gia vào các chương trình tăng cường tuân thủ pháp luật tại nơi làm việc”.

Các doanh nghiệp điện tử đã phát triển một kênh hỗ trợ lẫn nhau để thực hành đối thoại xã hội một cách hiệu quả ở tất cả các cấp, từ đó giúp cải thiện năng suất và điều kiện làm việc. Thực hành tốt này được kỳ vọng sẽ lan tỏa sang các ngành xuất khẩu chủ lực khác của cả nước.

Theo ông Giorgio Aliberti, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam chia sẻ, đối thoại xã hội sẽ đóng một vai trò chủ đạo giúp đảm bảo các chuỗi cung ứng bền vững.

“Cần thúc đẩy việc làm thỏa đáng để có được một ngành công nghiệp điện tử bao trùm, bền vững và có khả năng chống chịu tại Việt Nam”, ông nói. Đồng thời, nhấn mạnh rằng hiện nay các nhà đầu tư, người tiêu dùng và các nhà lập pháp trên khắp thế giới ngày càng đặt yêu cầu cao hơn đối với nhiệm vụ thúc đẩy việc làm bền vững trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thông qua các dự án với sự hỗ trợ tài chính của Liên minh châu Âu và các nhà tài trợ khác, ILO hiện đang hợp tác chặt chẽ với VCCI để cùng hỗ trợ các đối tác ngành giải quyết tình trạng thiếu hụt việc làm thỏa đáng và phát triển các chuỗi cung ứng toàn cầu trong ngành điện tử tại Việt Nam.