Tiên phong phát triển giải pháp logistics xanh

Phát biểu tại Diễn đàn Logistics xanh - Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025 do Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) phối hợp cùng Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức, ông Trần Tiến Dũng - Phó Chủ tịch VLA, Chủ tịch Hiệp hội Logistics Hải Phòng, Chủ tịch Macstar Group cho biết: trong những năm qua, TP Hải Phòng với vai trò là cửa ngõ thông quan ở khu vực phía Bắc đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình và là một trong số ít cảng duy trì được hàng hoá thông quan tăng trưởng trên 10%.

Cơ hội lớn

Thông tin thêm, ông Trần Tiến Dũng cho biết: với việc bổ sung khai thác cầu số 3, 4, 5, 6 của bến cảng Lạch Huyện, TP Hải Phòng có cơ hội lớn đón nhận nhiều tàu cỡ lớn hơn tiếp tục chạy các tuyến Bắc Mỹ, nội Á. Các liên minh hãng tàu cũng chọn Lạch Huyện làm điểm dừng thường xuyên.

Ngoài ra, việc đẩy mạnh duy tu bảo dưỡng luồng lạch và triển khai 2 tuyến thử nghiệm tại khu vực cảng Nam Đồ Sơn trong thời gian tới, Hải Phòng tiếp tục có cơ hội đón những tuyến tàu chạy trực tiếp đi đến các thị trường Bắc Âu, thị trường Địa Trung Hải.

Đặc biệt, Nghị quyết 226 được Quốc hội thông qua với nhiều cơ chế, chính sách cho TP Hải Phòng thí điểm. Trong đó có một phần khu thương mại tự do tại khu kinh tế ven biển Nam Hải Phòng, khu công nghiệp Nam Đình Vũ, khu Lạch Huyện, dự báo TP Hải Phòng và các tỉnh khu vực phía Bắc thu hút làn sóng đầu tư nước ngoài mạnh mẽ. Từ đó, mục tiêu 10 triệu TEU thông quan qua hệ thống cảng Hải Phòng dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2029, sớm hơn so dự định.

Vui mừng đón nhận cơ hội này bởi sẽ mang đến thêm nhiều việc làm song Chủ tịch Hiệp hội Logistics Hải Phòng cũng nhận định, đi cùng với đó là những thách thức.

Theo quy hoạch, cơ hội đầu tư phát triển hệ thống đường bộ khu vực phía Bắc không còn nhiều dư địa. Việc đầu tư đường bộ cũng khá tốn kém. Trong khi đó, ở khu vực này cũng được thiên nhiên ưu đãi hệ thống đường ven biển, đường sông phong phú nhưng tiềm năng phát triển vận tải đường biển chưa được khai thác hiệu quả.

Với vai trò nhiệm vụ lưu thông hàng hoá dự kiến tăng trưởng rất mạnh trong những năm tới cũng như từng bước thực hiện cam kết Netzero của Chính phủ, bên cạnh phương thức vận tải đường bộ truyền thống chiếm tỷ lệ 98-99%, theo ông Trần Tiến Dũng, tại khu vực phía Bắc cần bổ sung vận tải đường sắt, đường thuỷ. Đây là phương án rất phù hợp với doanh nghiệp.

Tiên phong thử nghiệm giải pháp bền vững

Nhận thức được vấn đề này, ông Trần Tiến Dũng chia sẻ, từ năm 2023, Macstar Group đã lập nhóm vận tải đường thuỷ nội địa, vận tải ven biển và chạy thử nghiệm tuyến đầu tiên kết nối Hải Phòng - Ninh Bình bằng các tàu thuỷ nội địa. Trong thời gian này, Macstar Group đã triển khai đầu tư, đóng mới tàu thuỷ có sức chở lớn hơn, tiên phong khai thác vận tải biển.

Nhờ vậy, “thời gian truyền tải tiết kiệm được một nửa. Ngoài ra, do không có hạn chế về tĩnh không, luồng lạch thông thoáng hơn, sức chở được nâng cấp gấp nhiều lần. Chúng tôi đang tiếp tục nghiên cứu đầu tư tàu lớn hơn có sức chở tốt hơn, tiết giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu và giảm phát thải carbon” - ông Trần Tiến Dũng cho hay.

Ngoài tuyến Hải Phòng - Ninh Bình, từ đầu tháng 6 năm nay, Macstar Group đã triển khai thêm tuyến Hải Phòng - Nghi Sơn và đến tháng 8 mở tiếp tuyến đến Vũng Áng. Với những cỡ tàu chạy tốt hơn được hoàn thiện, Macstar Group dự kiến kết nối với Quảng Trị để phục vụ vận chuyển hàng hoá của các đối tác tại Lào thông qua cửa khẩu Lao Bảo, Chalo.

“Đây là những bước đầu tiên và không dừng lại ở đó, chúng tôi phối hợp các đối tác trong và ngoài nước nghiên cứu sử dụng nhiên liệu mới thân thiện với môi trường hơn như pin hấp thụ từ năng lượng mặt trời, hydogen, nhiên liệu đua (diesel và LNG)... Theo nghiên cứu từ các hãng tàu lớn trên thế giới, một trong những loại tàu được đóng phổ biến nhất từ khoảng 10 năm gần đây là tàu đua LNG, vừa chạy nhiên liệu diesel vừa có thể sẵn sàng chạy nhiên liệu LNG. Hiện nay, chúng ta cần nghiên cứu tàu phù hợp cho vận tải nội địa ven biển, vận tải thuỷ” - ông Trần Tiến Dũng thông tin thêm.

Nếu nghiên cứu đạt thành công thì việc tiếp cận đến Netzero cũng rất khả quan. Tuy nhiên, để việc nghiên cứu này đạt hiệu quả ứng dụng cao, doanh nghiệp cần sự hỗ trợ của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật cho các loại nhiên liệu mới để các doanh nghiệp triển khai đóng tàu, hệ thống máy phù hợp. Đồng thời, hướng dẫn cho phép các doanh nghiệp tiên phong áp dụng công nghệ, máy móc phù hợp với các loại nhiên liệu mới, thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó, Macstar Group cũng mong muốn nhận được sự ủng hộ của cộng đồng. Với nhận định, không dễ dàng gì để chuyển đổi thói quen nhiều năm từ vận tải đường bộ sang đường thuỷ. Sự chuyển đổi này, ở thời gian đầu chưa thể nói là hoàn hảo để có mức chi phí ưu việt nhất. Tuy nhiên, vì mục tiêu chung, khi có sự chung tay của cộng đồng để đạt đến quy mô nhất định, chi phí tiết kiệm được cũng lớn hơn, lợi ích cũng nhiều hơn. Các doanh nghiệp có giải pháp logistics cạnh tranh, góp phần phát triển bền vững, giảm phát thải.