Từ thâm dụng vốn, lao động sang chất xám

Nâng cao năng suất lao động vào lúc này có thể xem là đòi hỏi cấp bách của doanh nghiệp khi trở lại với cánh cửa thương trường đang dần mở. Bởi năng suất lao động lúc này là sống còn, là sự quyết định khả năng thích nghi, chuyển hóa của doanh nghiệp trong một môi trường hậu dịch.

Chuyên gia chiến lược Đỗ Thanh Năm cho rằng nâng cao năng suất lao động là hướng đi duy nhất để doanh nghiệp "bù đắp" những khó khăn, thiệt hại, co kéo ở giai đoạn đã qua. "Quan trọng hơn, một môi trường kinh doanh với nhiều thay đổi đã bắt đầu phác lộ. Không thích nghi và tiếp tục tìm phương thức để nâng cao năng suất lao động, doanh nghiệp sẽ có nguy cơ bị đào thải với tốc độ nhanh hơn".

Cũng theo ông Năm, một trong những "ưu điểm" mà doanh nghiệp, người lao động nhận thức từ đại dịch, là công nghệ thông tin đang trở thành vũ khí lợi hại trong nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh.

Sự lên ngôi của các phương thức thanh toán số, sự thay đổi của hành vi mua hàng từ trực quan đến trực tuyến… đã và đang mở ra cuộc chạy đua mới và thách thức từ người lao động cho doanh nghiệp trong việc thích ứng với yêu cầu của thị trường để giữ được năng suất, củng cố được năng lực cạnh tranh của mình.

Những mô hình ngân hàng số sơ giản ban đầu đang "đủng đỉnh" trong công cuộc triển khai các tính năng, tiện ích mới, loanh quanh phục vụ các nhu cầu mua vé xem phim, trả tiền điện nước điện thoại…, nay sẽ phải chạy đua bắt tay cung cấp tiện ích mua sắm thiết yếu, cơ bản. Cú bắt tay của VinMart với BIDV là một ví dụ.

Ngay cả với giáo dục thì việc vận dụng các công cụ trực tuyến để giữ lớp, giữ trường, giữ công ăn việc làm của người lao động và giữ được doanh nghiệp có thể sẽ chuyển đổi trở thành phương thức tương tác quan trọng, thậm chí thay đổi cả sự phát triển của dòng đầu tư du hoc, hướng nghiệp, định hướng và tiêu chí cho kỹ năng, đầu ra của nhân lực tương lai…

Nói cách khác, dịch COVID-19 đã thúc đẩy nền kinh tế, doanh nghiệp, người lao động đi nhanh hơn trong quá trình chuyển dịch, tái cấu trúc để từ đó nâng cao năng suất lao động và cải thiện hiệu quả sản xuất kinh doanh. Đây cũng là "đà" để Việt Nam hướng đến một nền kinh tế nâng cao lực cạnh tranh trên nền tảng số, thích ứng cho cả hiện tại lẫn dài hạn.