Ứng dụng AI để doanh nghiệp Việt tăng tốc chuyển đổi kép

Tại hội nghị “Đối tác thúc đẩy chuyển đổi số - xanh doanh nghiệp Việt Nam 2025”, Báo cáo thường niên chuyển đổi kép 2025: Trí tuệ nhân tạo (AI) tác động đến chuyển đổi kép cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam được công bố. Báo cáo nhấn mạnh, ứng dụng AI hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất thông minh và xanh; tối ưu vận hành và chủ động kiểm soát rủi ro cho chuỗi cung ứng; quản trị rủi ro; kiểm soát chất lượng đáp ứng chuẩn mực quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh…

Động lực mới cho chuyển đổi kép

Trình bày báo cáo, bà Nguyễn Hương Quỳnh - Giám đốc điều hành BambuUP đã chỉ ra 3 xu hướng lớn của AI đang tác động trực tiếp đến quá trình chuyển đổi kép của doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) tại Việt Nam.

Thứ nhất, xu hướng AI tác nhân. AI không còn chỉ là công cụ hỗ trợ mà đã trở thành “người đồng hành” trong tổ chức. Nhiều doanh nghiệp tiên phong trên thế giới đã bắt đầu tích hợp AI vào cơ cấu tổ chức, xem AI như một vị trí làm việc có chức danh và nhiệm vụ cụ thể, tham gia trực tiếp vào quá trình ra quyết định và vận hành.

Thứ hai, xu hướng đại chúng hóa AI, mở ra cơ hội tiếp cận công nghệ cho mọi doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm SME. Với mô hình AI as a Service (AIaaS), các doanh nghiệp có thể khai thác sức mạnh AI mà không cần đầu tư quá lớn về hạ tầng hay nhân sự kỹ thuật. Điều này giúp rút ngắn khoảng cách về công nghệ giữa doanh nghiệp nhỏ và các tập đoàn lớn.

Thứ ba và được đánh giá quan trọng nhất là AI hướng tới giá trị bền vững. AI đang định hình lại toàn bộ cách doanh nghiệp vận hành, từ chuyển đổi số đến chuyển đổi xanh, giúp kết nối các mảnh ghép của tổ chức thành “hệ thần kinh thông minh” xuyên suốt. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tối ưu quy trình, tiết kiệm nguồn lực và đạt được mục tiêu “nhanh nhất, hiệu quả nhất và bền vững nhất” trên hành trình chuyển đổi kép.

Theo báo cáo khảo sát của BambuUp với hơn 1.500 doanh nghiệp SME tại Việt Nam, các doanh nghiệp hiểu được tầm quan trọng của chuyển đổi sốvà đang cố gắng tích hợp chuyển đổi số trong các hoạt động của mình. Tuy nhiên, chưa có sự bứt phá rõ ràng do doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc quản trị và thực sự hành động có hiệu quả trong lĩnh vực chuyển đổi số hoặc chỉ ứng dụng ở một số khâu, một số công đoạn cục bộ, thiếu kết nối.

Ứng dụng AI hiệu quả nhờ lộ trình rõ ràng và mở rộng hợp tác

Với hành trình chuyển đổi kép vẫn đầy thử thách, đòi hỏi doanh nghiệp SME phải có định hướng rõ ràng, chiến lược vững chắc, có lộ trình thực hiện tận dụng sức mạnh của AI phù hợp với năng lực và đặc thù của từng doanh nghiệp.

Theo ý kiến của chuyên gia, lộ trình này có thể chia thành năm bước chính: đánh giá hiện trạng và xác định mục tiêu; chuẩn hóa dữ liệu và hạ tầng công nghệ; thí điểm nhanh các ứng dụng AI đơn giản, hiệu quả; lãnh đạo chuyển đổi và xây dựng văn hóa đổi mới; đo lường, tối ưu và mở rộng quy mô.

Trong đó, chiến lược dữ liệu là nền tảng quan trọng nhất. Doanh nghiệp cần đánh giá mức độ sẵn sàng về dữ liệu, quy trình và nhân sự trước khi triển khai các công nghệ số hay công cụ quản trị xanh. Chỉ khi hoàn thiện chiến lược dữ liệu, doanh nghiệp mới có thể tiến đến những bước tiếp theo một cách hiệu quả và bền vững.

Bên cạnh phần “cứng” là công nghệ và hạ tầng, doanh nghiệp cũng cần chú trọng đến phần “mềm” – lãnh đạo chuyển đổi và văn hóa đổi mới sáng tạo. Sự thay đổi chỉ thực sự thành công khi người lãnh đạo có tầm nhìn, biết khơi dậy tinh thần học hỏi, dám thử nghiệm và sẵn sàng thay đổi trong toàn tổ chức.

Bên cạnh việc xây dựng chiến lược dữ liệu và hạ tầng công nghệ, các doanh nghiệp nhỏ và vừa cần đẩy nhanh ứng dụng AI trong chuyển đổi kép thông qua hợp tác đổi mới sáng tạo mở. Việc liên kết với startup, viện nghiên cứu và chuyên gia giúp tiếp cận công nghệ tiên tiến, giảm chi phí thử nghiệm và rủi ro đầu tư.

Doanh nghiệp nên tham gia nền tảng đổi mới sáng tạo, tổ chức các cuộc thi ý tưởng nội bộ để khai thác sáng kiến từ nhân viên, đối tác và khách hàng, đồng thời chia sẻ dữ liệu và nguồn lực trong cụm ngành nhằm tối ưu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh. Kết nối với các tổ chức quốc tế và đơn vị chuyển giao công nghệ sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận tri thức toàn cầu, nhanh chóng hòa nhập vào chuỗi giá trị xanh – số.

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không chỉ là yêu cầu của chính sách mà còn là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp Việt Nam tồn tại và phát triển một cách bền vững trước bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang có nhiều sự thay đổi.

Khi công nghệ và AI đang định hình lại mọi khía cạnh vận hành, thì doanh nghiệp nào chậm thích ứng sẽ bị bỏ lại phía sau. Ngược lại, những doanh nghiệp biết tận dụng tài chính xanh, dữ liệu, AI và hợp tác đổi mới sẽ mở ra con đường ngắn hơn, hiệu quả hơn để đạt tới mục tiêu nhanh nhất, hiệu quả nhất và bền vững nhất.