Vấn nạn sách giả, sách lậu (Bài 2): Công lý có bị... “bẻ cong”?

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin tại số báo thứ 52 (2.366) ra ngày 26/6/2020, nhiều năm trở lại đây, vấn nạn sách giả, sách lậu vẫn nghiễm nhiên tồn tại bất chấp sự vào cuộc từ các doanh nghiệp, Nhà xuất bản,… và cả các lực lượng chức năng. Đáng nói, càng chống sách giả, sách lậu thì sách giả, sách lậu càng hoành hành, như thể việc bỏ cây nhưng chỉ mới chặt được ngọn. Và đã có một thực trạng đáng buồn, khi doanh nghiệp đấu tranh đưa sách giả, sách lậu ra trước vành móng ngựa, công lý lại bị… “bẻ cong”.

“Phát súng” tiên phong…

Nhắc tới hoạt động xuất bản sách và nhắc tới cuộc chiến chống sách giả, sách lậu, chúng ta không thể không nhắc lại vụ việc đình đám giữa Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt và cơ sở gia công sau in Huy Thi, mặc dù đã gần chục năm trôi qua nhưng đây được coi là “phát súng” tiên phong cho chiến dịch đấu tranh chống sách giả, sách lậu của các doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất bản sách.

Theo đó, chiều 12/11/2011, tại Khu tập thể Nhà máy in Bộ tổng tham mưu (Lưu Phái, Ngũ Hiệp, Ngọc Hồi, Hà Nội), Phòng PC 46 công an Hà Nội và Đội quản lý thị trường số 15 đã kiểm tra khẩn cấp cơ sở gia công sau in Huy Thi (chủ kinh doanh Nguyễn Văn Thi), thu giữ gần 10.000 cuốn sách lậu, sách giả, một số lượng lớn các trang bìa và ruột của một số cuốn sách chưa thành phẩm.

Vụ việc trên, xuất phát từ đơn tố cáo của Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt, trong số 10. 000 cuốn sách bị các lực lượng chức năng thu giữ tại cơ sở Huy Thi, bị làm giả nhiều nhất là ba tựa “Đắc nhân tâm”, “Quẳng gánh lo đi & vui sống”, “7 thói quen của bạn trẻ thành đạt”…

Tất cả những đầu sách kể trên, đều do Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt giữ bản quyền độc quyền xuất bản tại Việt Nam, giá thành và chi phí cho các đầu sách đã nêu là vô cùng lớn, ngoài ra, còn có cuốn giáo trình quản trị Doanh nghiệp (Nhà xuất bản Đại học quốc dân).

Tại thời điểm kiểm tra, chủ cơ sở in, ông Nguyễn Văn Thi, không xuất trình được hợp đồng, hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc sách, tuy nhiên, ông này vẫn khẳng định: Cơ sở của ông chỉ gia công sau in, ông không biết chủ lô hàng thực sự là ai(?).

Công lý - chưa dành cho… “lẽ phải”?

Dư luận càng ngóng trông, càng kỳ vọng về một cái kết “có hậu”, công bằng sẽ thuộc về người làm sách thật… Thế nhưng, đợi ròng rã bao năm để rồi ôm thất vọng, khi công lý lúc bấy giờ - chưa dành cho “lẽ phải”.

Tại phiên xử ngày 27/8/2014, đại diện cơ sở đóng sách Huy Thi cho rằng, họ phạm lỗi là chưa hỏi rõ nguồn gốc số sách lậu mang thương hiệu First News đã tiến hành gia công, họ nhận đơn hàng qua điện thoại, sau đó mất liên lạc và giờ không biết chủ đơn hàng là ai(?).

Cũng tại phiên tòa, sau 4 năm ròng theo đuổi với hy vọng vạch mặt “kẻ gian” khi bắt được quả tang tại trận. Tuy nhiên, theo lập luận của Hội đồng xét xử, cơ sở Huy Thi được cấp giấy phép gia công sau in, số sách của First News in lậu bị phát hiện tại cơ sở này đã bị tiêu hủy, không thể phát hành ra thị trường vì thế không gây thiệt hại cho First News, do đó bác đơn kiện của First News(?).

Bao tâm huyết, một hành trình nhưng cuối cùng “đổ sông, đổ bể” bởi lập luận vô cùng lãng xẹt “Huy Thi không in lậu, chỉ nhận đơn hàng gia công qua điện thoại, và sau đó mất liên lạc với chủ hàng(?)”. Liệu, có tin được không? Khi số lượng sách tại thời điểm đang gia công thì bị bắt giữ lên tới 10.000 cuốn, chẳng lẽ cứ hủy số sách lậu là xong?

Khi nhắc lại câu chuyện buồn của Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt, không chỉ riêng ông Nguyễn Văn Phước – Giám đốc doanh nghiệp phải chạnh lòng, mà ngay tại thời điểm khi vụ việc xảy ra, không ít doanh nghiệp tham gia hoạt động trong lĩnh vực xuất bản sách cũng đầy ngao ngán: không riêng mình First News - Trí Việt mà bất cứ lúc nào chính họ, những doanh nghiệp dốc lòng vì “sách thật” cũng sẽ rơi vào vòng xoáy tương tự.

Vậy, đến bao giờ công lý sẽ được thực thi? Và hành lang pháp lý hiện hành đã đủ sức “răn đe” đối với vấn nạn sách giả, sách lậu?

DĐDN sẽ tiếp tục thông tin!