Vì sao đề nghị hủy quyết định giảm án tha tù đối với "trùm" cờ bạc Phan Sào Nam?

Theo đó, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) cấp cao tại Hà Nội vừa ban hành Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với các quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Quảng Ninh, đối với phạm nhân Phan Sào Nam, bị kết án về các tội “Tổ chức đánh bạc” và “Rửa tiền” theo Bản án hình sự phúc thẩm số 110/2019/HSPT ngày 12/3/2019 của TAND cấp cao tại Hà Nội.

Cụ thể, Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm xét thấy: Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587/QĐ-TA ngày 29/4/2020 và Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 80/QĐ-TA ngày 4/2/2021 của TAND tỉnh Quảng Ninh đối với phạm nhân Phan Sào Nam là không đủ điều kiện và không có căn cứ theo quy định pháp luật.

Theo VKSND Cấp cao, Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587/QĐ-TA ngày 29/4/2020 của TAND tỉnh Quảng Ninh đã giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 19 tháng cho phạm nhân Phan Sào Nam: Căn cứ  Điều 63, 64 Bộ luật Hình sự; Điều 38 Luật thi hành án hình sự; khoản 1, 2 Điều 6 Thông tư liên tịch số 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC ngày 15/5/2013 của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, TAND tối cao và VKSND tối cao hướng dẫn thi hành các quy định về giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với phạm nhân có mức án 5 năm, ngoài điều kiện đã chấp hành được 1/3 thời hạn phạt tù và phải có ít nhất  sáu tháng hoặc hai quý liền kề thời điểm xét giảm được xếp loại từ khá trở lên.

Tuy nhiên, trên thực thế, Phan Sào Nam chỉ mới được xếp loại khá quý III/2019, còn quý IV/2019, Nam bị xếp loại trung bình, như vậy, ngoài việc xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù, Nam đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù trong trường hợp đặc biệt là “Lập công”. Tại Văn bản số 851/GXN-ANĐT ngày 20/11/2019, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ, có nội dung: Cơ quan điều tra đã tiếp xúc, vận động Phan Sào Nam viết thư gửi gia đình Lê Văn Kiên để vận động đối tượng đầu thú. Kết quả, sau khi được gia đình thông báo về việc Phan Sào Nam viết thư vận động Kiên về nước, cùng với sự tác động của Cơ quan An ninh điều tra…. đến ngày 20/10/2019 Lê Văn Kiên đã về nước đầu thú.

Thế nhưng, kết quả xác minh của Vụ kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (Vụ 8), VKSND tối cao tại Trại tạm giam và Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ thể hiện: Tại Biên bản làm việc với cán bộ điều tra vụ án Phan Sào Nam, Lê Văn Kiên và Phan Anh Tuấn thuộc Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ và Trại tạm giam Công an tỉnh Phú Thọ, xác định, trong quá trình giam giữ, không có việc Phan Sào Nam viết thư động viên đối tượng truy nã quốc tế Lê Văn Kiên về nước đầu thú; Điều tra viên cũng như cán bộ điều tra không biết Phan Sào Nam tác động đến gia đình Lê Văn Kiên và Phan Anh Tuấn như thế nào; không có tài liệu xác định quá trình giam giữ Phan Sào Nam gửi thư ra ngoài để vận động đầu thú. Từ đó, đơn vị này khẳng định, tình tiết đặc biệt “Lập công” là không đúng quy định của pháp luật.

Về việc xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù năm 2020, Quyết định giám đốc thẩm nêu: Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 7 Thông tư số 06/2018/TT- BCA ngày 12/02/2018 của Bộ Công an quy định tiêu chuẩn thi đua chấp hành án phạt tù và xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù cho phạm nhân, để được xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù quý I/2020 đạt loại “khá”, Phan Sào Nam phải “tích cực khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra”.

Tuy nhiên, theo tài liệu điều tra, xác minh thể hiện, Phan Sào Nam đã không tích cực khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra. Cụ thể: Theo Thông báo số 109/TB-CTHADS.NV ngày 16/10/2019 của Cục Thi hành án dân sự về việc thông báo kết quả thi hành án dân sự của Phan Sào Nam tính đến ngày 16/10/2019, cho thấy, các khoản Nam đã thi hành là hơn 1.314 tỉ đồng; Các khoản còn phải thi hành, để tịch thu công quỹ Nhà nước  là hơn 160 tỉ đồng.

Trong thời gian Phan Sào Nam chấp hành án tại Trại giam Quảng Ninh, Cục thi hành án dân sự tỉnh Phú Thọ đã bán tài sản là 5 xe ô tô bị kê biên, thu được hơn 5 tỉ đồng, còn lại chưa thi hành.

Tháng 8/2018, tài khoản của Phan Sào Nam và Nguyễn Thị Tâm Chuyên (vợ Nam) tại Ngân hàng DBS Singapore có số dư hơn 5 triệu USD.

Ngày 28/11/2019, Phan Sào Nam đã nhận bản thông báo của Công an Singapore (do Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ giao, trong đó ghi rõ tại tài khoản của Phan Sào Nam và Nguyễn Thị Tâm Chuyên ở Ngân hàng DBS Singapore có số tiền là 5.304.328,70 USD và 253.499,60 SGD. Làm việc với cơ quan An ninh điều tra về việc phong tỏa tài khoản của Phan Sào Nam và vợ tại ngân hàng DBS Singapore, Phan Sào Nam đều không hợp tác để phong tỏa tài khoản này (không chỉ định người đại diện tham gia phiên điều trần; phản đối việc tiếp tục phong tỏa tài khoản).

Làm việc với Cục Thi hành án dân sự tỉnh Phú Thọ cũng thể hiện, Phan Sào Nam không đồng ý, không tự nguyện khấu trừ số tiền 5,3 triệu USD tại ngân hàng DBS Singapore để thi hành phần nghĩa vụ hơn 155,1 tỉ đồng còn lại theo quyết định của bản án.

Ngoài ra, theo tài liệu hồ sơ phạm nhân thể hiện: Trại giam Quảng Ninh xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù cho Phan Sào Nam còn căn cứ vào Đơn trình bày hoàn cảnh kinh tế gia đình đặc biệt khó khăn của bà Phan Thu Nga - mẹ của phạm nhân Phan Sào Nam. Tuy nhiên, kết quả xác minh tại UBND phường Đa Kao, quận 1, TP. Hồ Chí Minh thì gia đình Phan Sào Nam không thuộc trường hợp có hoàn cảnh kinh tế gia đình đặc biệt khó khăn.

Theo quy định tại Thông tư 06/2018/TT- BCA ngày 12/2/2018 thì phạm nhân Phan Sào Nam không đủ điều kiện, tiêu chuẩn được xếp loại cải tạo “Khá” vào các quý của năm 2020. Từ những căn cứ đó, Quyết định giám đốc thẩm khẳng định, có đủ căn cứ xác định phạm nhân Phan Sào Nam không đủ điều kiện để được hưởng tình tiết “lập công” và xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù đạt loại “Khá” vào các quý I, II, III, IV năm 2020.

Việc Trại giam Quảng Ninh đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đợt 30/4/2020 đối với phạm nhân Phan Sào Nam là vi phạm về điều kiện, dẫn đến Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587/QĐ-TA ngày 29/4/2020 của TAND tỉnh Quảng Ninh chấp nhận đề nghị Trại giam Quảng Ninh, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 19 tháng cho phạm nhân Phan Sào Nam là không có căn cứ.

Cũng theo Viện kiểm sát, Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587 ngày 29/4/2020 trước đó, được xác định không có căn cứ, dẫn đến Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 80 của TAND tỉnh Quảng Ninh cũng không đủ điều kiện và không có căn cứ theo quy định của pháp luật.

Từ các luận cứ đã nêu, VKSND Cấp cao tại Hà Nội đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy các Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587 ngày 29/4/2020 và số 80 ngày 4/2/2021 của TAND tỉnh Quảng Ninh đối với Phan Sào Nam theo đúng quy định của pháp luật.

Được biết, liên quan vụ đánh bạc nghìn tỉ qua mạng bị cơ quan An ninh điều tra tỉnh Phú Thọ triệt phá, các cấp Tòa án đã tuyên phạt Phan Sào Nam phạm tổng mức án là 5 năm tù với các tội danh “Tổ chức đánh bạc” và “Rửa tiền”, thời hạn tù tính từ khi bị bắt vào ngày 27/10/2017. Sau đó, thi hành án tại Trại giam Quảng Ninh, ngày 29/4/2020, Phan Sào Nam được TAND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định giảm 19 tháng tù và tiếp tục được giảm thêm 3 tháng 7 ngày tù ở lần giảm án tiếp theo, ra trại ngày 06/02/2021.