Vì sao “gã khổng lồ” Auchan rút lui khỏi Việt Nam?

 

Ông Antoine Pernod, Giám đốc truyền thông tập đoàn Auchan giải thích về quyết định trên được đưa ra do Auchan “không tìm được mô hình kinh tế đạt lợi nhuận” sau bốn năm hoạt động tại Việt Nam. Auchan hiện sở hữu 18 cửa hàng tại TP HCM, Hà Nội, Tây Ninh và bán hàng thông qua thương mại điện tử. “Chúng tôi dự kiến sẽ nhượng lại các cửa hàng”, ông Pernod cho biết thêm về quá trình rút lui của Auchan tại Việt Nam. Trả lời về đối tác nhận chuyển nhượng, đại diện tập đoàn Auchan cho biết “đang trong quá trình tiếp xúc (với các đối tác)”.

Thất bại vì doanh thu “u ám”

Một quyết định tương tự vừa được Auchan đưa ra cho thị trường Ý. Ngày 14/5, Auchan tuyên bố rút lui khỏi Ý, sau khi nhượng lại gần như toàn bộ hoạt động tại đây cho Conad – một tập đoàn phân phối hoạt động theo mô hình hợp tác xã nội địa.

Việt Nam, cùng với Ý là hai thị trường mà Auchan đang đối mặt với nhiều điều kiện khó khăn. Ngay ở quê nhà, đầu tháng 5 này, Auchan vừa rao bán 13 siêu thị và 1 đại siêu thị tại Pháp – nơi tạo ra hơn 1/3 doanh thu năm 2018 cho tập đoàn bán lẻ này.

Hiện diện tại 17 quốc gia trên thế giới với 4084 điểm bán dưới nhiều hình thức đa dạng (từ đại siêu thị, đại cửa hàng, siêu thị, cửa hàng, cửa hàng tiện ích, thương mại điện tử, giao hàng), nhưng tập đoàn bán lẻ Auchan ghi nhận khoản lỗ lên tới gần 1 tỉ euro (997 triệu euro) năm 2018, với doanh thu đạt 51 tỉ euro, giảm 3,2% so với năm trước đó.

Kết quả kinh doanh u ám này buộc ban lãnh đạo điều hành, dẫn đầu bởi ông Edgard Bonte – người được bổ nhiệm là Chủ tịch mới của Tập đoàn bán lẻ Auchan hồi tháng 10 năm ngoái, phải công bố chiến dịch “phục hưng” cho mảng phân phối bán lẻ. Trong đó, việc cải tổ mạnh mẽ và siết chặt tài chính được xem là ưu tiên của năm 2019.

Auchan Holding là một trong những tập đoàn bán lẻ lớn nhất nước Pháp và châu Âu với gần 360.000 nhân viên tại 19 quốc gia trên thế giới, hoạt động trong 3 lĩnh vực chính: Bán lẻ (Auchan Retail); Dịch vụ ngân hàng (Oney) và Bất động sản (Ceetrus).

Chân dung "gã khổng lồ"  

Tập đoàn được mệnh danh “Walmart của Pháp” này đạt doanh thu 51 tỷ euro (khoảng 57 tỷ USD) vào năm ngoái, trong đó mảng bán lẻ đóng góp tới 98,6%. Auchan Retail hiện có hơn 4.000 điểm bán trên toàn cầu dưới nhiều hình thức khác nhau như đại siêu thị, siêu thị, cửa hàng tiện lợi… Trong đó, nhiều nhất là tại Pháp, Italia và Tây Ban Nha.

Đứng đằng sau Auchan là gia đình Mulliez – gia tộc giàu thứ 12 thế giới với tài sản 37,5 tỷ USD, theo thống kê đến tháng 6/2018 của Bloomberg. Nhà sáng lập Auchan, Gerard Mulliez sinh năm 1931. Ông là một trong những người Pháp đầu tiên nhận ra rằng, các cửa hàng bán lẻ thịt, rau, các sản phẩm nông nghiệp rồi sẽ không đáp ứng nhu cầu của hàng triệu người tiêu dùng.

Sau một thời gian sang Mỹ học hỏi kinh nghiệm, ông Gerard về nước và thành lập siêu thị Auchan đầu tiên vào năm 1961. Nhờ tài lãnh đạo của Gerard và sự hỗ trợ từ các thành viên trong dòng họ Mulliez, thương hiệu này dần phát triển và mở rộng hoạt động sang nhiều nước trên thế giới. Gerard đứng đầu tập đoàn đến năm 75 tuổi, sau đó nhường lại vị trí thủ lĩnh cho người cháu Thierry Mulliez.

Hiện nay, Auchan vẫn hoạt động theo mô hình doanh nghiệp gia đình với 95% cổ phần do các thành viên nhà Mulliez nắm giữ, 5% còn lại thuộc về nhân viên công ty. Hồi tháng 3, Auchan Holding công bố khoản lỗ ròng 1,145 tỷ euro trong năm 2018 cùng mức doanh số giảm 3,2% so với năm trước đó. Edgard Bonte – người được bổ nhiệm vị trí chủ tịch Auchan Holding và CEO Auchan Retail từ tháng 10/2018 chia sẻ về tình huống đáng lo ngại với doanh nghiệp này.

Giống như nhiều tên tuổi lớn trong ngành bán lẻ, Auchan Retail phải đối mặt với việc khách hàng dần quay lưng với mô hình đại siêu thị, cùng với đó là sự cạnh tranh gay gắt từ các trang web bán hàng trực tuyến như Amazon.

Chia sẻ trên tờ Les Echos mới đây, Edgard Bonte cho biết tập đoàn của ông đã quyết định bán lại chuỗi siêu thị và cửa hàng tại quốc gia Đông Nam Á. Năm 2018, mảng kinh doanh này đạt doanh thu 45 triệu euro (50,4 triệu USD) và vẫn đang thua lỗ. Đại gia bán lẻ Pháp mở siêu thị đầu tiên tại Việt Nam năm 2015. Auchan từng lên kế hoạch đầu tư 500 triệu USD với tham vọng mở 300 siêu thị và cửa hàng. Tuy nhiên, đến nay, mới có 18 siêu thị được mở tại Hà Nội, TP HCM và Tây Ninh.

Việc Auchan rút khỏi Việt Nam cho thấy "miếng bánh" của thị trường bán lẻ dù màu mỡ, cũng không phải ngon ăn, kể cả với các tập đoàn lớn giàu tiềm lực.