Vụ VN Pharma: Cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường lĩnh án 4 năm tù

Chiều 19/5, sau 8 ngày xét xử và nghị án, TAND TP Hà Nội đã đưa ra phán quyết với cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường và 13 bị cáo trong vụ án buôn thuốc giả liên quan đến Công ty VN Pharma.

Theo đó, tòa tuyên phạt bị cáo Trương Quốc Cường 4 năm tù về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Bị cáo Nguyễn Minh Hùng (cựu chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc Công ty VN Pharma) lãnh 18 năm tù về tội buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, cộng với bản án trước đó 17 năm tù, tổng hợp là 30 năm tù.

12 bị cáo còn lại lãnh từ 2 đến 20 năm tù về một trong ba tội danh: thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh hoặc lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ. Về trách nhiệm dân sự, hội đồng xét xử (HĐXX) buộc Nguyễn Minh Hùng cùng các bị cáo tại Công ty VN Pharma liên đới bồi thường 31,5 tỉ đồng tiền thu lời bất chính từ việc buôn bán thuốc giả.

HĐXX đánh giá, vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, hàng hóa bị buôn bán về Việt Nam dùng chữa bệnh cho người, thuộc nhiều chủng loại, đa phần là kháng sinh điều trị nhiễm trùng nặng. Đây là mặt hàng đặc biệt do Nhà nước độc quyền quản lý. 

"Trong vụ án này, các bị cáo có sự cấu kết chặt chẽ, hành vi gây dư luận bất bình, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính sách chăm sóc sức khỏa của Nhà nước với nhân dân, làm giảm uy tín của ngành y tế", HĐXX nhận định.

Ngoài ra, tòa cho biết có nhiều cá nhân liên quan trong vụ án này nhưng chưa được khởi tố, HĐXX sẽ tiếp tục kiến nghị điều tra. Do đó, việc tòa không đề cập những người này không phải là thiếu sót, cũng không phải là bỏ lọt tội phạm.

Trước khi tuyên án, HĐXX bất ngờ dành 1 tiếng đồng hồ quay lại phần xét hỏi với bị cáo Phạm Anh Kiệt (cựu thành viên HĐQT VN Pharma) và Phan Cẩm Loan (cựu phó trưởng phòng xuất nhập khẩu VN Pharma) để làm rõ các chi tiết về lời kêu oan của ông Kiệt, trong đó có tình tiết bị cáo khẳng định "không đưa dấu giả cho VN Pharma cũng chưa từng quản lý con dấu này".

Ngay sau đó, được tòa hỏi ý kiến, đại diện VKS cũng bất ngờ đưa ra mức án đề nghị mới đối với nhiều bị cáo vì "đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, nộp tiền khắc phục hậu quả...". 

Trong đó, ông Trương Quốc Cường bị đề nghị tuyên phạt từ 4-5 năm tù (trước đó ông Cường bị đề nghị phạt từ 7-8 năm tù), giảm 3 năm so với đề nghị trước đó của VKS. 6 bị cáo khác cũng được VKS đề nghị giảm từ nửa năm đến 2 năm tù so với đề nghị trước đó.

>>Vụ VN Pharma: “Nhái” cả thuốc giả để bán cho người bệnh

Quá trình xét xử, cựu thứ trưởng Cường chỉ thừa nhận trách nhiệm là người đứng đầu. Tuy nhiên, cuối phần tranh luận, ông Cường bất ngờ nói "xin nhận nốt trách nhiệm" như cáo trạng truy tố. Thái độ của ông Cường được VKS đánh giá là thành khẩn, ăn năn nên đề nghị HĐXX tuyên mức án thấp hơn so với đề nghị trước đó của VKS.

Bản án xác định trong thời gian 2008-2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam định cư tại Canada và có quốc tịch Canada) đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Minh Hùng lập hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để Công ty Cudupha, Công ty Vimedimex đứng tên xin cấp số đăng ký.

Thực tế, các hồ sơ thuốc đều là giả nhưng do một số cán bộ của Cục Quản lý dược thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt nên 7 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada đã được cấp số đăng ký.

Kết quả điều tra cho thấy Nguyễn Minh Hùng đã cùng Nguyễn Lê Xuân Khang, Võ Mạnh Cường (cựu giám đốc Công ty TNHH thương mại hàng hải quốc tế H&C) cùng các nhân viên Công ty VN Pharma…thực hiện các thủ đoạn để buôn bán, nhập khẩu, thông quan một số lượng lớn thuốc giả nguồn gốc, xuất xứ vào Việt Nam để tiêu thụ.

Hai bị cáo Hùng và Cường đã chỉ đạo các thuộc cấp làm giả hợp đồng và phụ lục hợp đồng mua bán, nâng khống giá thuốc, làm giả chứng từ thay đổi nguồn gốc xuất xứ thuốc, hợp thức chứng từ thanh toán để thông quan, nhập khẩu hơn 838.000 hộp thuốc, trị giá gần 26 tỉ đồng.

Các bị cáo còn làm giả giấy tờ nâng khống giá số thuốc này lên tổng cộng thành 54 tỉ đồng. Công ty VN Pharma bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc tổng cộng hơn 623.000 hộp, thu lợi bất chính 31,5 tỉ đồng.

Theo bản án, bị cáo Trương Quốc Cường khi đó là cục trưởng Cục quản lý dược, phó chủ tịch thường trực, được chủ tịch ủy quyền điều hành hội đồng xét duyệt thuốc, đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao.

Bị cáo Cường đã thiếu giám sát, kiểm tra hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc, đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, với trị giá hơn 148 tỉ đồng.

Mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc xuất xứ nhưng bị cáo Trương Quốc Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc dẫn đến hậu quả các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc xuất xứ để điều trị cho người bệnh.