Gửi bình luận
Các dự báo của thị trường đồng thuận rằng hiệu suất của vàng trong năm 2025 sẽ khiêm tốn hơn, nhưng có khả năng có các yếu tố xúc tác tăng giá khi năm mới bắt đầu.
Đó là chia sẻ của ông Shaokai Fan - Giám đốc khu vực Châu Á-Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) kiêm Giám đốc Ngân hàng Trung ương Toàn cầu tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) với Diễn đàn Doanh nghiệp nhân dịp năm mới - Ất Tỵ 2025.
- Nhìn lại diễn biến về thị trường vàng thế giới trong năm 2024, ông có bình luận ra sao? Đối với thị trường Việt Nam đâu là điểm nhấn đáng lưu ý, thưa ông?
Giá vàng đã tăng 25,5% vào năm 2024, có thể do vàng đóng vai trò như một biện pháp phòng vệ hiệu quả trước bất ổn địa chính trị gia tăng và biến động thị trường trong năm nay.
Theo mô hình phân bổ lợi nhuận vàng của WGC, hiệu suất tích cực của vàng có liên quan đến các yếu tố chính sau: thứ nhất, nhu cầu tăng mạnh từ các ngân hàng trung ương và nhà đầu tư, bù đắp cho nhu cầu tiêu dùng đang suy giảm. Thứ hai, rủi ro địa chính trị gia tăng do xung đột leo thang, và nhiều cuộc bầu cử diễn ra trên toàn thế giới. Thứ ba, các giai đoạn chi phí cơ hội khi thị trường chứng kiến lợi suất thấp hơn và đồng đô la Mỹ suy yếu.
Các dự báo của thị trường đồng thuận rằng hiệu suất của vàng trong năm 2025 sẽ khiêm tốn hơn, nhưng có khả năng có các yếu tố xúc tác tăng giá khi năm mới bắt đầu.
Tại thị trường Việt Nam, tôi cho rằng hai điểm nổi bật trong năm 2024 là giá vàng tăng và sự chênh lệch giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế. Nhìn vào số liệu cho thấy, vào ngày 2/1/2024, một lượng vàng nhẫn là 63 triệu đồng và giá vàng miếng SJC là 73 triệu đồng/lượng. Và vào ngày 2/1/2025, giá vàng nhẫn 24K là 84,8 triệu đồng/lượng và giá vàng miếng SJC là 85 triệu đồng/lượng, chỉ cao hơn giá vàng nhẫn 200.000 đồng. Giá vàng nhẫn tăng bằng đồng Việt Nam ở mức 34,6% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn nhiều so với mức tăng của đồng đô la Mỹ là 30%. Giá vàng bằng đồng Việt Nam tăng cao hơn vì đồng Việt Nam đã mất giá 4,3% so với đồng đô la Mỹ.
Tại thời điểm ngày 24/5/2024, giá vàng miếng SJC đạt 90 triệu đồng/lượng. Tại thời điểm đó, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và giá vàng quốc tế là gần 20%. Đó là lý do Thủ tướng đã yêu cầu NHNN Việt Nam tìm cách giảm sự chênh lệch giữa giá vàng miếng Việt Nam và giá vàng quốc tế.
NHNN Việt Nam ngày 8/11 đã thông báo rằng từ ngày 19/4 đến ngày 29/10, Ngân hàng Nhà nước (SBV) đã bán ra gần 14 tấn vàng thông qua bốn ngân hàng thương mại lớn thuộc nhà nước nhằm thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới.
- Theo ông, Việt Nam có nên nghiên cứu những sản phẩm mới (ví dụ quỹ đầu tư vàng theo chỉ số - index) để có thể đáp ứng nhu cầu mua vàng?
Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam đã có đơn kiến nghị trình lên Chính phủ. Nếu không thể cung cấp thêm vàng vật chất có lẽ các cơ quan chức năng nên xem xét đến vàng phi vật chất, như quỹ chỉ số vàng, quỹ ETF vàng và giao dịch vàng kỹ thuật số.
Đáp lại, Ngân hàng Nhà nước cho biết Nghị định 24/2012/NĐ-CP về chính sách quản lý vàng chỉ quy định về vàng vật chất, không đề cập đến bất kỳ hình thức nào khác của vàng hay còn gọi là vàng phi vật chất.
Chúng ta phải chờ đợi Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ sửa đổi Nghị định 24. Chúng tôi hy vọng rằng với nghị định về chính sách quản lý vàng trong tương lai, các cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu khả năng cấp phép các hình thức vàng phi vật chất.
- Trong bối cảnh chỉ số USD index liên tục giữ ở mức cao như hiện nay, ông có cho rằng, sự thận trọng của Việt Nam là hợp lý nhằm đảm bảo kinh tế vĩ mô?
Năm 2024, xuất siêu của Việt Nam là 24 tỷ USD, tổng vốn FDI là 25 tỷ USD và kiều hối là 16 tỷ USD. Do đó, năm ngoái, Việt Nam đã thu về lượng ngoại tệ là 65 tỷ USD. Nếu ngành thương mại Việt Nam yêu cầu nhập khẩu vàng thì nhu cầu vàng nguyên liệu thô tối đa chỉ khoảng 20 tấn vàng trị giá khoảng 1,7 tỷ USD. Vì vậy, tôi cho rằng nếu Việt Nam nhập 20 tấn vàng trị giá 1,7 tỷ USD thì với thu nhập 65 tỷ USD, việc chi gần 2 tỷ USD vẫn là hợp lý.
- Một số chuyên gia tài chính công nghệ cho rằng bitcoin có thể sẽ củng cố vị thế trở thành vàng kỹ thuật số đe dọa vị thế của vàng trong tương lai, ông nghĩ thế nào về điều này?
Bitcoin và vàng thường được so sánh với nhau nhưng thật ra chúng là những loại tài sản rất khác nhau. Bitcoin là tiền điện tử, còn vàng là kim loại quý. Hai loại tài sản này có chức năng và đặc điểm tài chính khác biệt. Bề ngoài, hai loại tài sản này có một số điểm tương đồng, chẳng hạn như cả hai loại tài sản này đều có giới hạn về số lượng.
Cả Bitcoin và vàng thường được coi là các lựa chọn thay thế cho các loại tiền tệ pháp định. Tuy nhiên, nếu bỏ qua những điểm tương đồng bề ngoài này, thì sự khác biệt giữa chúng thực sự nhiều hơn những điểm tương đồng. Sự khác biệt rõ ràng nhất, theo tôi, là Bitcoin hoàn toàn là một tài sản tài chính. Vàng chỉ một phần là tài sản tài chính và thực sự có nhiều vai trò khác nhau. Khoảng 30% đến 40% nhu cầu về vàng là để đầu tư. Nhưng phần còn lại là vàng dành làm đồ trang sức hoặc vàng làm nguyên liệu công nghiệp.
Những yếu tố đó đều phản ứng với nhiều lực lượng khác nhau và tôi cho rằng đó là nhu cầu. Do đó, chúng tạo ra tác động tài chính đối với vàng, làm cho vàng trở nên rất khác biệt, trong khi Bitcoin hoàn toàn là tài sản tài chính vì vậy sẽ lên xuống theo tâm lý của nhà đầu tư.
Vàng sẽ không chỉ phản ứng hoàn toàn theo tâm lý của nhà đầu tư mà còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác. Vậy điều này có đe dọa vị thế truyền thống của vàng không tôi nghĩ rằng Bitcoin đang nhận được rất nhiều sự chú ý nhưng cuối cùng, mọi người sẽ nhận ra rằng Bitcoin và Vàng là hai loại tài sản rất khác nhau và có những quy tắc khác nhau.
- Hiện Việt Nam đang chuẩn bị hình thành Trung tâm tài chính quốc tế, ông có cho rằng nên thành lập thí điểm sàn giao dịch vàng tại Trung tâm này?
Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam đang đề xuất với NHNN Việt Nam thành lập sàn giao dịch vàng. Trả lời trước Quốc hội vào ngày 11/11/2024, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết NHNN cũng đang nghiên cứu khả năng thành lập Sàn Giao dịch Vàng Việt Nam. Nhưng NHNN phải cân nhắc kỹ lưỡng với các bộ ngành khác khi thành lập sản giao dịch như vậy và Nghị định mới về chính sách quản lý vàng cũng phải cho phép khả năng thành lập sàn giao dịch vàng. Thủ tướng gần đây công bố rằng TP HCM và Đà Nẵng sẽ trở thành hai trung tâm tài chính quốc tế. Theo tôi, nếu TP HCM muốn trở thành một trung tâm tài chính quốc tế để cạnh tranh với Hồng Kông và Singapore thì Việt Nam cần thành lập nhiều sàn giao dịch hàng hóa, trong đó có sàn giao dịch vàng.
- Hiện nay doanh nghiệp vàng trang sức trong nước đang gặp khó khăn kép vì không có nguyên liệu sản xuất. Theo ông, với quy mô thị trường vàng trang sức Việt Nam cần nhập khẩu bao nhiêu vàng mỗi năm?
Theo Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam và nghiên cứu từ Metal Focus, nhu cầu vàng trang sức ở Việt Nam dao động từ 15-20 tấn mỗi năm. Vì vậy, Việt Nam phải nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất 20 tấn trang sức này. Gần đây, khi chúng tôi đến thăm nhà máy sản xuất đồ trang sức lớn nhất Việt Nam, chúng tôi đã hỏi giám đốc nhà máy về nhu cầu vàng nguyên liệu trong một năm, với năng lực sản xuất tối đa có thể đạt 7 tấn sản phẩm mỗi năm họ cần ít nhất là 3,5 tấn vàng nguyên liệu và con số này chỉ chiếm 15% tổng sản lượng vàng trang sức tại Việt Nam.
Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam đã gửi kiến nghị về việc nhập khẩu vàng nguyên liệu tới NHNN Việt Nam, chúng tôi vẫn đang đợi câu trả lời và hy vọng rằng kiến nghị sẽ được NHNN Việt Nam phê duyệt trong năm nay.
- Bên cạnh việc cho phép nhập khẩu vàng, Việt Nam cần có thêm những giải pháp gì để thị trường vàng trang sức phát triển? Ông có đề xuất kiến nghị gì liên quan tới thị trường vàng thời gian tới?
Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam đã kiến nghị sửa đổi Nghị định 24 nhằm cho phép tự do kinh doanh vàng trang sức. Nghị định 24 quy định các điều kiện đối với sản xuất và kinh doanh vàng trang sức. Vì vậy, yêu cầu của chúng tôi là loại bỏ các hạn chế đối với vàng trang sức và coi đây như một hàng hóa bình thường mà không cần bất kỳ điều kiện kinh doanh nào.
Giải pháp thứ hai là thành lập sàn giao dịch vàng tại Việt Nam. Kiến nghị của Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam dựa trên thực tế rằng Việt Nam cần một sàn giao dịch vàng vì là nước tiêu thụ vàng lớn nhất trong khối ASEAN và TP HCM sẽ trở thành trung tâm tài chính toàn cầu trong tương lai gần theo kế hoạch của chính phủ Việt Nam
- Trong bối cảnh kinh tế và chính trị toàn cầu đầy biến động. Những yếu tố quan trọng như chính sách tiền tệ, bất ổn địa chính trị và tâm lý nhà đầu tư sẽ tạo nên nhu cầu vàng và xu hướng ra sao, thưa ông? Đâu là các yếu tố tác động chính đến thị trường vàng thế giới 2025 và những rủi ro với giá vàng là gì?
Từ góc độ kinh tế, tôi cho rằng mức lãi suất ở Mỹ rõ ràng sẽ có một số tác động, nhưng tôi sẽ nói chi tiết hơn về điều này sau. Hiện tại, FED dường như không muốn hạ lãi suất nhanh như chúng ta nghĩ ban đầu.
Vì vậy, điều này sẽ thực sự là một trở ngại cho thị trường vàng, bởi vì theo truyền thống, vàng không hoạt động tốt khi lãi suất cao hơn. Tuy nhiên, trong suốt năm vừa qua, chúng tôi đã thấy mối quan hệ đó bắt đầu yếu đi một chút.
Mối quan hệ giữa vàng và lãi suất cũng như mối quan hệ giữa vàng và đồng đô la Mỹ không còn mạnh như trước. Tôi nghĩ rằng điều này thực sự liên quan đến một số yếu tố khác trong câu hỏi này. Một lý do mà mối quan hệ này không còn mạnh như trước là có rất nhiều người mua vàng vì những lý do không liên quan gì đến đồng đô la Mỹ hoặc lãi suất ở Mỹ.
Trong nửa đầu năm ngoái, người mua lẻ Trung Quốc đóng vai trò rất lớn trong nhu cầu vàng. Họ mua vàng vì các loại tài sản khác ở Trung Quốc hoạt động rất kém, do triển vọng kinh tế tại Trung Quốc không được tốt và vì họ nghĩ rằng vàng sẽ là một cách tốt để họ đầu tư và duy trì sức mua. Có nghĩa là điều này không liên quan gì đến mức lãi suất của Mỹ hay sức mạnh của đồng đô la Mỹ. Họ mua vàng hoàn toàn vì các lý do trong nước phù hợp với họ.
Một phân khúc khác là sức mua vàng của các ngân hàng trung ương rất mạnh vào năm ngoái, và chúng tôi sẽ công bố số liệu cả năm trong vài tuần tới. Và các ngân hàng trung ương đó cũng mua vàng vì nhiều lý do khác nhau, bao gồm rủi ro địa chính trị và mong muốn quản lý rủi ro trong danh mục đầu tư của họ. Xin nhắc lại, họ không mua vàng cụ thể vì môi trường lãi suất của Mỹ hay vì đồng đô la Mỹ.
Khi bạn chuyển điều đó sang những gì đang sắp diễn ra trong năm 2025, tôi cho rằng bức tranh địa chính trị toàn cầu sẽ vẫn còn một chút bất ổn. Ông Trump đã nhậm chức, liệu các chính sách kinh tế của ông ấy có tạo ra nhiều biến động hay xung đột hơn trong hệ thống quốc tế hay không vẫn còn phải chờ xem. Nhưng tôi cho rằng nếu có thì điều gì đó sẽ khó dự đoán hơn nhiều so với những gì chúng ta đã có dưới thời Tổng thống Biden. Vì vậy điều đó có thể dẫn đến việc nhiều cá nhân, tổ chức và ngân hàng trung ương muốn bổ sung thêm vàng như một biện pháp đệm trước những thời điểm bất ổn và tôi cho rằng điều đó cũng có thể có tác động tích cực đến vàng.
- Các kịch bản việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) điều chỉnh lãi suất sẽ ảnh hưởng thế nào đến giá vàng năm nay, thưa ông?
Như tôi đã nói ở trên, nhìn chung lãi suất cao là trở ngại cho vàng. Vì vậy, tại thời điểm này, mặc dù FED nói rằng sẽ cắt giảm lãi suất, tôi nghĩ rằng sự đồng thuận giữa các nhà phân tích Phố Wall là có thể không có nhiều đợt cắt giảm như chúng ta đã nghĩ ban đầu. Vì vậy, đây có thể sẽ là một trở ngại nhỏ đối với vàng.
Nhưng cũng như tôi đã chia sẻ thì mối quan hệ giữa lãi suất và vàng không còn mạnh như trước nữa. Vì vậy, có khả năng nếu FED thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ hơn trong năm nay, điều đó sẽ hạn chế và có tác động tiêu cực đến giá vàng, nhưng việc này có thể không khiến giá vàng giảm vì hiện tại có rất nhiều yếu tố khác có lợi cho vàng.
- Trân trọng cảm ơn ông!
