AI có thể thay thế phần lớn các vị trí trong ngành kế toán

Cisco vừa tung ra một báo cáo mới cho thấy 97% CEO được khảo sát đang có kế hoạch tích hợp AI cho doanh nghiệp của mình. Tương tự, 92% doanh nghiệp được McKinsey khảo sát cũng hé lộ ý định đầu tư nhiều hơn vào AI tạo sinh trong ba năm tới.

Xu hướng này thể hiện mức độ lan tỏa ngày càng tăng của AI. Không nằm ngoài cuộc chơi, mảng tài chính cũng dần ghi nhận sự xuất hiện của công nghệ mới này, khi ngày càng nhiều công ty ưu tiên tuyển dụng các nhân sự tài chính có kỹ năng công nghệ.

Đây là kết luận mà các nhà nghiên cứu thuộc công ty phần mềm Datarails đã đưa ra sau khi phân tích 6.000 tin tuyển dụng trong lĩnh vực tài chính, bao gồm các vị trí điển hình như giám đốc tài chính (CFO), kiểm soát tài chính, chuyên viên kế hoạch, phân tích tài chính và kế toán trên các trang tuyển dụng như LinkedIn, Glassdoor, Indeed, Job2Careers và ZipRecruiter.

Đặc biệt, trong số 1.000 tin tuyển dụng CFO vào tháng 1/2025, có đến 27% nhắc đến kỹ năng AI trong mô tả công việc. Con số này tăng đáng kể so với 8% cùng kỳ năm ngoái. Chẳng hạn, công ty Peaks Healthcare Consulting yêu cầu ứng viên CFO phải “liên tục học hỏi và tích hợp AI để cải thiện quy trình tài chính và ra quyết định”.

Trong khi đó, trong 1.000 tin tuyển dụng chuyên gia phân tích tài chính, có đến 35% yêu cầu ứng viên có kỹ năng AI, tăng hơn gấp đôi so với tỷ lệ 14% hồi tháng 1/2024.

Xu hướng tìm kiếm CFO có kỹ năng AI không chỉ thể hiện qua các bản tin tuyển dụng, mà còn qua các quyết định tuyển dụng quan trọng của các doanh nghiệp lớn.

Gần đây nhất, Salesforce đã bổ nhiệm bà Robin Washington vào vị trí chủ tịch kiêm giám đốc vận hành và tài chính (COFO), bắt đầu nhận công việc từ ngày 21/3. Bà Robin từng giữ chức phó chủ tịch điều hành và CFO của Gilead Sciences, CFO của Hyperion Solutions và giám đốc kế toán của PeopleSoft. Bà cũng là thành viên hội đồng quản trị của Salesforce từ năm 2013 và giám đốc độc lập từ năm 2022.

Ông Marc Benioff, chủ tịch kiêm CEO Salesforce, cho biết bà Washington là “nhân tố quan trọng” trong chiến lược thúc đẩy nền tảng lao động số của công ty. Ông nhấn mạnh rằng bà Washington đảm nhận vai trò COFO trong bối cảnh các nhân viên AI (AI Agent) đang ngày càng phổ biến và tái định nghĩa lực lượng lao động.

Thoạt đầu, nhiều người sẽ bất ngờ vì sao tài chính lại cần kiến thức công nghệ. Thế nhưng ngoài việc phục vụ quá trình số hóa tổng thể của doanh nghiệp, kiến thức về AI của một CFO cũng có ích cho sự hợp tác trong ban lãnh đạo cấp cao. Thậm chí một số CFO còn được giao nhiệm vụ dẫn dắt sáng kiến AI của công ty, một phần trong trách nhiệm lãnh đạo và quản lý các mục tiêu chiến lược của tổ chức. Do đó ít nhất CFO giờ đây phải có sự quen thuộc nhất định đối với AI.

Là một xu hướng toàn cầu, do đó việc AI lan sang mảng tài chính không chỉ là câu chuyện của Mỹ, mà nó còn diễn ra tại Việt Nam.

Trong bài phát biểu tại Diễn đàn Shark Tank Forum 2025 ngày 15/1, ông Hoàng Nam Tiến đã đề cập đến AI Agent, một bước tiến vượt bậc so với AI Assistant (trợ lý AI) truyền thống. AI Agent không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà còn là một "đồng nghiệp số" thực thụ, có khả năng đảm nhận các nhiệm vụ cụ thể như tư vấn khách hàng, làm báo cáo tài chính, phân tích dữ liệu và ra quyết định mà không cần sự can thiệp của con người.

Đặc biệt, ông dự báo rằng trong vòng 3 năm tới, 80% các vị trí của ngành kế toán sẽ bị thay thế bởi AI. Một nghiên cứu với 37 kế toán viên ở các doanh nghiệp nhỏ và vừa đã chỉ ra rằng 33 trong số các công việc của họ có thể được chuyển giao hoàn toàn cho AI.

Với tình hình phát triển ấy, ông Tiến khẳng định doanh nghiệp cần phải chuẩn bị cho cuộc đua AI, còn người lao động cũng phải thay đổi tư duy, không được e dè trước AI, mà phải biết sử dụng AI như một cánh tay nối dài của trí tuệ con người.