Bắc Kinh muốn chia tách Alipay

Alipay, siêu ứng dụng hơn 1 tỷ người dùng của Ant Financial Group, đang đối mặt với khả năng chia tách, khi các cơ quan chính quyền mong muốn tách mảng kinh doanh cho vay ra khỏi mảng kinh doanh dịch vụ tài chính khác. Các nhà quản lý Trung Quốc đã ra lệnh cho Ant tách 2 mảng kinh doanh cho vay của mình gồm Huabei, tương tự như thẻ tín dụng truyền thống và Jiebei, công ty cho vay các khoản vay nhỏ không bảo đảm. Ngoài ra, nhà chức trách cũng yêu cầu công ty phải thu hút thêm các cổ đông bên ngoài.

Kế hoạch trên cũng sẽ yêu cầu Ant Group chuyển dữ liệu người dùng làm cơ sở cho các quyết định cho vay của mình cho một liên doanh chấm điểm tín dụng mới, một phần thuộc sở hữu nhà nước.

Theo Financial Times, nguồn tin của họ cho biết: “Chính phủ tin rằng sức mạnh độc quyền của các công ty công nghệ lớn đến từ quyền kiểm soát dữ liệu. Và chính phủ muốn kết thúc điều đó".

Trung Quốc siết chặt quản lý dữ liệu

Động thái này có thể làm chậm lại hoạt động kinh doanh cho vay của Ant, với sự phát triển vượt bậc của Huabei và Jiebei. CreditTech, chi nhánh quản lý của hai ứng dụng này, lần đầu tiên vượt qua mảng xử lý thanh toán chính của Ant vào nửa đầu năm 2020, chiếm 39% doanh thu của tập đoàn.

Quy mô của mảng này quá lớn khi đã giúp phát hành khoảng một phần mười các khoản vay tiêu dùng không thế chấp của quốc gia này vào năm ngoái, đã gây ngạc nhiên cho các nhà quản lý, những người lo lắng về việc cho vay có tính chất trả trước và rủi ro tài chính.

Sau thông tin trên, cổ phiếu của Alibaba đã giảm tới 5,9% trong phiên giao dịch tại Hồng Kông vào ngày 13/9. Chỉ số Hang Seng Tech, theo dõi các tập đoàn công nghệ lớn nhất của Trung Quốc được liệt kê trong thành phố, giảm 3,4% trước áp lực quy định mới đối với lĩnh vực này.

Không chỉ bắt chia tách ứng dụng, hiện Ant còn gặp khó trong việc chấm điểm tín dụng tiêu dùng, điều mà Ant luôn khao khát. Hiện Ngân hàng trung ương Trung Quốc chỉ cấp ba giấy phép - tất cả đều dành cho các hoạt động do nhà nước điều hành - ngăn Ant kiếm tiền hoàn toàn từ kho dữ liệu khổng lồ mà họ đã thu thập về công dân Trung Quốc. Nhưng theo kế hoạch đang được xem xét, Ant sẽ mất khả năng đánh giá độc lập mức độ tín nhiệm của người đi vay. Ví dụ: Một người dùng Alipay trong tương lai cần tín dụng sẽ thấy yêu cầu của họ trước tiên được chuyển đến công ty chấm điểm tín dụng liên doanh mới nơi hồ sơ tín dụng của họ được lưu giữ và sau đó đến ứng dụng cho vay Huabei và Jiebei mới để cấp tín dụng.

Hiện tại, quá trình này được tích hợp hoàn toàn trong Alipay và Ant cho biết họ đã đưa ra “quyết định tín dụng trong vòng vài giây” trong bản cáo bạch cho đợt IPO bị đình chỉ của mình vào năm ngoái.

Ant sẽ không phải là người cho vay trực tuyến duy nhất của Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi các quy tắc mới. Vào mùa hè này, ngân hàng trung ương thông báo cho các  công ty trong ngành rằng các quyết định cho vay phải được thực hiện dựa trên dữ liệu từ một công ty chấm điểm tín dụng đã được phê duyệt thay vì dữ liệu độc quyền. Một giám đốc điều hành cấp cao tại một công ty cho vay trực tuyến khác cho biết điều này có thể chuyển thành mức cắt giảm "vừa phải" trong tỷ suất lợi nhuận của họ vì công ty không còn có thể sử dụng dữ liệu của riêng mình để đưa ra quyết định cho vay.

Có thể thấy, cách cơ quan quản lý Trung Quốc quan hệ các doanh nghiệp công nghệ đang ngày càng siết chặt bằng nhiều chính sách trong năm qua. Trong khi đó, ở bên kia bán cầu, Tổng thống Mỹ Joe Biden lại muốn trở thành “đồng minh” với các Big Tech.

Mỹ lại muốn làm đồng minh với Big Tech

Theo bài viết trên The Washington Post, thông thường sẽ rất khó xử khi yêu cầu một nhóm công ty trị giá hơn 4 nghìn tỷ USD giúp đỡ. Nhưng các nhà lãnh đạo của Apple Inc., Amazon.com Inc., Microsoft Inc. và Alphabet Inc. của Google đã ngồi lại và lắng nghe khi Tổng thống Joe Biden khi ông tìm kiếm sự hợp tác của họ vào tuần trước trong việc bảo vệ cơ sở hạ tầng của Mỹ khỏi các mối đe dọa mạng.

Tất cả bốn công ty đang phải đối mặt với các vụ kiện hoặc thăm dò từ cả Ủy ban Thương mại Liên bang và Bộ Tư pháp. Cả bốn doanh nghiệp đều cần duy trì mối quan hệ thân ái với Chính phủ Mỹ.

Một làn sóng thăm dò chống độc quyền mới trong năm qua có thể khiến các cơ quan quản lý phá vỡ hoặc phá vỡ cơ bản cách thức hoạt động kinh doanh của Big Tech. Điều đó có nghĩa là các công ty công nghệ lớn phải giữ mối quan hệ ngoại giao ổn định với bất kỳ ai ở trong Nhà Trắng. Tại Hội nghị thượng đỉnh về an ninh mạng tại Nhà Trắng, họ đã cam kết hàng tỷ USD nhằm tăng cường bảo mật cho các sản phẩm của họ để ủng hộ sáng kiến của chính phủ và đó mới chỉ là bước khởi đầu.

Một nhiệm vụ thách thức hơn sẽ là tìm ra những cách thức hợp tác mới với Mỹ để kiềm chế sự phát triển của các cuộc tấn công ransomware hoặc trộm cắp tài sản trí tuệ.

Kể từ thời điểm 8 năm trước, khi Edward Snowden, nhân viên của Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA), đã tiết lộ những thông tin cho biết rằng NSSA đã thăm dò các trung tâm dữ liệu của Google và Yahoo! Inc. để thu thập thông tin về hàng triệu chủ tài khoản ở Mỹ. Tiết lộ đó đã đặt một ranh giới giữa Thung lũng Silicon và Washington D.C.

Các công ty công nghệ trở nên tập trung hơn vào quyền riêng tư. Facebook đã triển khai mã hóa end-to-end (mã hóa đầu cuối) trên các dịch vụ nhắn tin của mình và Apple từ chối xây dựng một cửa hậu trên iPhone cho các nhà thực thi pháp luật có thể điều tra những người tình nghi. Những gã khổng lồ công nghệ tự miêu tả mình không phải là những người bảo vệ nhu cầu an ninh quốc gia, mà nhiều hơn là những nhân tố toàn cầu có nghĩa vụ bảo vệ người dùng trên nhiều quốc gia khác nhau.

Bây giờ hoàn cảnh đã thay đổi. Người Mỹ đang trông đợi chính phủ của họ hơn bao giờ hết để được giúp đỡ về các vấn đề từ sức khỏe đến an ninh.

Năm ngoái là năm tồi tệ nhất được ghi nhận về an ninh mạng, với hơn 150 triệu người bị ảnh hưởng bởi các vụ vi phạm dữ liệu, theo Statista. Các cuộc tấn công ransomware tăng đột biến. Tin tặc Nga đã xâm nhập vào hàng nghìn mục tiêu của chính phủ và công ty Mỹ bằng cách tung ra cuộc tấn công từ bên trong các máy chủ của Mỹ. Cái gọi là cuộc tấn công SolarWinds là một trong những vụ gián điệp mạng tồi tệ nhất trong lịch sử Mỹ và chỉ ra một điểm mù lớn cho NSA.

Hội nghị thượng đỉnh ngày 25/8 giữa những gã khổng lồ công nghệ và chính phủ Mỹ được thay đổi đáng kể mối quan hệ giữa họ. Cụm từ “ hợp tác công - tư” đã và đang được nhiều người quan tâm. Một giám đốc điều hành tham dự cuộc họp nói với Wall Street Journal rằng các cuộc thảo luận tập trung nhiều hơn vào “quan hệ đối tác” hơn là các quy định.