Đại diện Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng, bảng giá đất giai đoạn mới phải tiệm cận thị trường, không thể kéo xuống thấp khi giao dịch thực tế tăng mạnh.

HĐND TP Hà Nội mới đây đã thông qua bảng giá đất áp dụng từ 1/1/2026. Trong đó, các khu vực nội đô cũ biến động nhẹ khoảng 2 - 3%. Trong khi đó, giá đất tại các xã ngoại thành có mức điều chỉnh mạnh hơn, ghi nhận mức tăng cao nhất, khoảng 26%.
Trong khi đó, dự thảo bảng giá đất ở TP HCM cũng đang được xây dựng theo 3 khu vực dựa trên địa giới trước sáp nhập: Khu vực 1 (TP HCM), khu vực 2 (Bình Dương) và khu vực 3 (Bà Rịa - Vũng Tàu). Đáng chú ý, ở Khu vực 1, trung tâm như phường Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành có thể có giá đất dự kiến tăng 30-40%.
Theo dự thảo, Cần Giờ là khu vực ngoài trung tâm TP HCM cũ ghi nhận mức điều chỉnh tăng 10-20% ở một số tuyến đường trọng yếu nối khu dân cư và cảng biển như đường Duyên Hải, đường Đào Cừ, Giồng Ao, Giồng Cháy, Rừng Sác...
Những thay đổi này được kỳ vọng giúp bảng giá đất tiến gần hơn với giá trị thực trên thị trường, đồng thời tạo sự thống nhất cho các địa phương khi bước vào giai đoạn áp dụng cơ chế mới.
Được đánh giá là cần thiết để đưa giá đất tiến gần hơn với giá thị trường, nhưng bảng giá đất mới cũng gây ra nhiều lo ngại về gánh nặng chi phí, khả năng tăng giá bất động sản và áp lực lớn đối với doanh nghiệp.
Theo ông Phạm Gia Hiệp, chuyên gia bất động sản, doanh nghiệp phải đối mặt với chi phí đầu tư tăng cao (gánh nặng thứ nhất), trong khi khả năng thu hồi vốn và bán hàng lại suy giảm (gánh nặng thứ hai), khiến rủi ro tài chính và vận hành ngày càng lớn. Theo ông, chính quyết định điều chỉnh bảng giá đất lại mang đến nỗi lo mới, đặt các doanh nghiệp vào tình thế khó khăn chồng chất, nên được gọi là “gánh nặng kép”. Đối với người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp và trung bình, việc sở hữu một ngôi nhà “an cư lạc nghiệp” càng trở nên xa vời hơn khi bảng giá đất mới đi vào áp dụng.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Ngọc Bích, Giám đốc Công ty Bất động sản Nam Bình, cho biết gánh nặng đầu tiên và trực tiếp nhất là sự tăng mạnh chi phí đầu vào như chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng tăng cao.
Bên cạnh đó, tiền sử dụng đất và tiền thuê đất cũng tăng theo bảng giá mới. Đây là những nghĩa vụ tài chính doanh nghiệp phải nộp khi được giao đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất. Chi phí này đi thẳng vào giá thành sản phẩm, làm giảm biên lợi nhuận của chủ đầu tư và khiến việc cân đối tài chính dự án trở nên thách thức hơn, nhất là đối với các dự án nhà ở thương mại hoặc khu đô thị.
Theo ông Mai Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, theo quy định các địa phương sẽ phải ban hành bảng giá đất mới để áp dụng từ ngày 1/1/2026. Đến nay, một số địa phương đã công bố bảng giá đất để áp dụng từ đầu năm 2026, trong đó một số địa phương ban hành giá đất được nhận diện là cao.
Về vấn đề trên, ông Phấn nêu quan điểm: “Đó là nhận diện, còn quy định xây dựng bảng giá đất có một tiêu chí quan trọng là phải phù hợp với thị trường. Cũng không thể để thị trường giá đất rất cao, mà địa phương lại hạ tụt giá đất xuống được nên các địa phương phải bám sát tiêu chí này nhằm đảm bảo phù hợp.”
Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng lưu ý bảng giá đất mới được áp dụng với rất nhiều nội dung, trong đó cơ bản nhất là đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước và phải được đánh giá đa chiều.