Bất ổn ngành xe điện dưới thời Donald Trump

Trong nhiệm kỳ trước, ông Donald Trump chủ yếu đã phản đối xe điện. Ông Trump đã cam kết sẽ rút lại hoặc loại bỏ nhiều tiêu chuẩn khí thải phương tiện của Cơ quan Bảo vệ Môi trường cũng như các ưu đãi khuyến khích sản xuất và sử dụng xe điện, như Đạo luật Giảm Lạm phát (IRA) năm 2022 của chính quyền Biden.

Khi ông nhậm chức vào năm 2025, các chuyên gia trong ngành ô tô cho rằng dù khó để ông Trump hoàn toàn hủy bỏ IRA, nhưng ông có thể cắt giảm hoặc hạn chế trợ cấp xe điện thông qua các lệnh hành pháp hoặc các hành động chính sách khác.

Nhiều người cho rằng ông Trump sẽ nhắm vào các khoản tín dụng tiêu dùng liên bang cho việc mua xe điện hơn là nhắm vào các khoản tín dụng sản xuất công nghiệp cho các công ty.

“IRA có thể sẽ có một số điều chỉnh... Tôi không nghĩ rằng IRA sẽ biến mất,” David Rubenstein, đồng sáng lập và đồng Chủ tịch của công ty đầu tư The Carlyle Group nhận định và cho biết thêm IRA có một số điểm tốt mà tôi nghĩ cả đảng Cộng hòa và Dân chủ đều thích.

Các giám đốc điều hành ô tô cũng nhanh chóng khẳng định họ không dựa vào việc ai đang nắm giữ Nhà Trắng để đưa ra quyết định đầu tư, nhưng có những điều chỉnh tự nhiên khi có chính quyền mới. Nhiều khoản đầu tư vào sản xuất EV theo IRA đã diễn ra ở các bang của đảng Cộng hòa như Ohio, South Carolina và Georgia.

“Mỗi khi có sự thay đổi chính quyền, đó là thời điểm thú vị cho ngành xe điện vì chúng tôi phải điều chỉnh theo các chính sách và quy định mới, đồng thời giới thiệu lại về công ty chúng tôi và những gì chúng tôi làm,” David Christ, Phó chủ tịch nhóm kiêm Tổng giám đốc của Toyota Division tại Bắc Mỹ, phát biểu vào thứ Tư trong một sự kiện của Hiệp hội Báo chí Ô tô gần Detroit.

Một số nhà phân tích Phố Wall đã dự đoán các hãng ô tô truyền thống ở “thủ phủ” Detroit gồm General Motors, Ford Motor và công ty mẹ của Chrysler, Stellantis - sẽ là những người hưởng lợi lớn nhất từ nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump và sự kiểm soát của Đảng Cộng hòa tại Quốc hội.

“Chúng tôi thấy Ford và GM là những tập đoàn hưởng lợi chính từ chính quyền Trump,” nhà phân tích John Murphy của BofA Securities nhận xét và nhấn mạnh rằng môi trường hiện tại gây áp lực lên hoạt động kinh doanh cốt lõi của các hãng ô tô truyền thống, yêu cầu họ giảm lượng carbon vào cuối thập kỷ trong khi nhanh chóng chuyển sang danh mục EV.

Toyota cũng có thể là người chiến thắng nếu các quy định EV được giảm bớt hoặc loại bỏ, vì nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã chậm đầu tư vào các mẫu xe chạy hoàn toàn bằng điện so với xe hybrid. Trái ngược, các startup EV như Rivian Automotive và Lucid Group sẽ chịu áp lực.

Cổ phiếu của GM và Ford đóng cửa vào thứ Tư tăng lần lượt 2,5% và 5,6%. Lucid và Rivian đều giảm, lần lượt là 5,3% và 8,3%.

Không thể kể đến Tesla, dù là công ty xe điện hàng đầu, cổ phiếu của các hãng vẫn tăng vọt sau chiến thắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump - tăng vọt 15% vào thứ Tư và đạt mức cao nhất trong 52 tuần qua. Trường hợp đặc biệt này là bởi CEO Elon Musk hứa hẹn sẽ trở thành cánh tay đắc lực của ông Trump, người đã đề xuất bổ nhiệm tỷ phú này làm cố vấn về hiệu quả chi tiêu của chính phủ.

Tại nhiều bang lớn của Mỹ như California, chính quyền đã đặt ra các tiêu chuẩn khí thải phương tiện, bao gồm yêu cầu về doanh số xe chạy hoàn toàn bằng điện. Ví dụ, các yêu cầu hiện tại theo quy định “Advanced Clean Cars II” năm 2022 yêu cầu 35% các mẫu xe giới thiệu vào năm 2026 phải là xe không phát thải. Các loại xe điện chạy pin, xe chạy bằng pin nhiên liệu, và ở một mức độ nào đó là xe điện hybrid cắm sạc, được coi là xe không phát thải.

Ông Trump dự kiến sẽ khởi động cuộc chiến đảo ngược điều đó. Trước cuộc bầu cử, các quan chức ô tô cho biết bất kể ai đắc cử Tổng thống Mỹ, nhiều hãng ô tô sẽ thúc đẩy việc hoãn các yêu cầu này. Các giám đốc điều hành ô tô và chuyên gia trong ngành cũng dự đoán ông Trump có thể rút lại hoặc đóng băng các tiêu chuẩn về Hiệu suất Tiêu thụ Nhiên liệu Trung bình (CAFE) cho các mẫu xe từ năm 2027-2031.