Bầu Đức vẫn loay hoay đi tìm tăng trưởng từ chăn nuôi bò

Hai lĩnh vực này được đánh giá sẽ là các lĩnh vực cứu nguy cho tập đoàn.

Tham vọng với nuôi bò

Công ty Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) vừa công bố báo cáo tài chính quý III với doanh thu thuần giảm mạnh 20% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống mức 550 tỷ đồng.

Nguồn thu chủ lực vẫn đến từ bán trái cây với giá trị 220 tỷ đồng, chiếm 40% doanh thu thuần. Tuy nhiên con số nay đã giảm 58% so với cùng kỳ do tập đoàn không còn hợp nhất doanh thu với nhóm công ty HAGL Agrico.

Trong khi đó nguồn thu từ mủ cao su tiếp tục biến mất kể từ đầu năm 2020 đến nay do không còn hợp nhất với HAGL Agrico.

Mảng kinh doanh mới là chăn nuôi heo thu về 183 tỷ đồng và lũy kế 9 tháng đầu năm thu về 442 tỷ. Mảng này bắt đầu phát sinh doanh thu từ quý IV/2020 khi tập đoàn bắt đầu hợp nhất công ty Chăn nuôi Gia Lai.

Trong mảng chăn nuôi, HAGL dự kiến đến cuối năm 2021 sẽ hoàn thiện toàn bộ hệ thống chuồng trại để sẵn sàng cho năm 2022 triển khai nuôi 15.000 heo nái sinh sản và 300.000 heo thịt xuất chuồng mỗi năm.

Đáng chú ý hơn khi HAGL cũng bắt đầu ghi nhận một nguồn thu mới từ bán bò thịt với doanh số 27 tỷ đồng. Nguồn thu từ bò chỉ chính thức phát sinh từ quý này sau một thời gian dài không có ghi nhận.

Trước đây HAGL từng có dự án nuôi bò sữa và bò thịt từ giữa năm 2014 với tổng vốn đầu tư lên đến hơn 6.000 tỷ đồng, kế hoạch nuôi 236.000 còn bò. Dự án được kỳ vọng thay đổi cơ cấu doanh thu cho tập đoàn với nguồn thu chuyển dịch sang bò thịt, sữa tươi và thậm chí là phân bò.

Công ty lần đầu phát sinh doanh thu từ bò từ quý II/2015 với con số 766 tỷ đồng và có lãi 289 tỷ. Tính riêng giai đoạn 2015-2016, doanh thu từ đàn bò của tập đoàn mang về hơn 6.000 tỷ đồng. Tuy nhiên mảng kinh doanh này sau đó liên tục sa sút do bầu Đức muốn tập trung vào mảng trái cây, doanh thu giai đoạn 2017-2018 chưa đến 900 tỷ đồng và từ năm 2019 đã không còn ghi nhận doanh thu.

Tái cơ cấu các nguồn thu cũng dẫn đến biến động về hiệu quả, HAGL ghi nhận lợi nhuận gộp quý III lên gần 177 tỷ đồng, cải thiện đáng kể so với khoản lỗ gộp 56 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái; biên lãi gộp bình quân gần 32%.

Không dễ kiếm lợi nhuận

Cuộc xoay vần chiến lược của ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), Chủ tịch HĐQT HAGL thường diễn ra rất nhanh. Nhiều người đã quen với những tuyên bố hùng hồn của ông sau mỗi lần thay đổi chiến lược. Từ việc ông bỏ bất động sản trồng cao su, bỏ cao su đi nuôi bò, mà mỗi lần thay đổi đều kèm những tuyên bố, hứa hẹn rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, các kế hoạch này thực tế thường không thuận lợi.

Với đàn bò, từng là phao cứu sinh cho doanh thu của tập đoàn, một thời gian tưởng chừng đã đi đến đoạn cuối sứ mệnh của mình năm 2019 nhưng giờ lại nhanh chóng được ông đưa trở lại đường đua. 

Công ty cũng tuyên bố sẽ phát triển lại đàn bò trong năm 2021. Cụ thể, theo báo cáo thường niên vừa công bố, HAGL Agrico định hướng đầu tư chăn nuôi bò ở Lào và Campuchia trên diện tích 7.000 ha kết hợp trong vườn cây cao su.

Tổng đàn dự kiến là 112.500 con (năm 2018 chỉ có 13.000 con) gồm bò sinh sản, bò thịt theo mô hình bán chăn thả và bò vỗ béo tập trung. Không chỉ bán bò hơi, HAGL Agrico còn dự kiến hợp tác các đại lý phân phối thịt bò và đầu tư nhà máy chế biến thịt để cung cấp thịt bò sạch, chất lượng phù hợp thị hiếu người tiêu dùng trong nước.

Tuy nhiên, những khó khăn hiện tại lớn hơn rất nhiều thời điểm cách đây 2 năm khi thị trường thịt bò Việt Nam đang thu hút nhiều nhà đầu tư mới cùng với đó là nhiều tên tuổi kỳ cựu trong ngành.

Số liệu của Tổ chức Hợp tác - Phát triển kinh tế (OECD) và Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO) trong báo cáo triển vọng phát triển ngành nông nghiệp 2020-2029 cho thấy giai đoạn 2017-2019, Việt Nam tiêu thụ 1,27 triệu tấn thịt bò/năm nhưng sản lượng sản xuất chỉ được 372.000 tấn (gần 30%), còn lại là nhập khẩu. Cơ hội phát triển nguồn cung trong nước để thay thế hàng nhập đã rõ nhưng thực hiện không hề dễ dàng.

Theo ông Nguyễn Thanh Khuê, người có nhiều năm nhập khẩu thịt bò lẫn bò sống về vỗ béo, giết mổ, Việt Nam phụ thuộc vào nguồn cung ngoại do không có lợi thế về chăn nuôi đại gia súc. Việt Nam không sản xuất được con giống đại trà, nguy cơ dịch bệnh trên bò rình rập.

Với những khó khăn như vậy, tham vọng trở lại đường đua và đánh chiếm thị phần trong mảng thịt bò của HAGL vẫn còn nhiều chông gai.